Azia
Azia esas la maxim vasta e populoza kontinento de la mondo, ed esas quar-ople plu granda kam Europa. Ol kovras 8,6% de la tota surfaco di la planeto, e havas cirkume 60% de lua tota habitantaro. Azia ed Europa formacas kune la superkontinento Eurazia.
Nedependanta stati en Azia
redaktarYen listo pri la nedependanta landi qui havas teritorii en Azia. La maxim populoza lando del mondo, Popul-Republiko Chinia jacas en Azia.
Altra loki
redaktarHistoriala loki
redaktarGeografio
redaktar
Azia esas la centrala ed estala parto di Eurazia, formacita per 50 landi. Azia unionas su kun Afrika per la peninsulo di Sinai, e kun Europa per longa bordero sequante l'Urali.
- Extrema punkti
- Maxim norda loko: Kabo Chelyuskin, Rusia (77˚ 36' N).
- Maxim esta loko: Kabo Dejnyov, Rusia (169˚ 45' W).
- Maxim suda loko: Kabo Bulus, Malaizia (1˚ 16' N).
- Maxim westa loko: Kabo Baba, Turkia (26˚ 4' E).
- mezavalora altitudo dil kontinento: 950 metri.
- Maxim alta monto: Monto Everest, kun 8,848 metri di altitudo.
Maxim alta monti
redaktarInfre esas la listo di maxim alta monti di Azia e dil mondo. Lia altitudi superiras 8 mil metri, ed omni jacas en la montaro Himalaya.
Fluvii
redaktarLa 3 maxim granda fluvii di Azia esas:
- Yangcekiang 5.630 km.
- Yenisei (kun Angara-Selenga) 5.390 km.
- Mekong 4.500 km.
lagi e mari
redaktarInsuli ed Arkipelagi
redaktarKanali e stretaji
redaktarEkonomio
redaktarYen la 20 maxim granda TNP de Azia.[14]
| Rango | Lando | TNP (2009) Miliardi di Dolari |
| 1 |  PR Chinia |
$8 789 |
| 2 |  Japonia |
$4 137 |
| 3 |  India |
$3 560 |
| 4 |  Rusia |
$2 116[10] |
| 5 |  Sud-Korea |
$1 356 |
| 6 |  Indonezia |
$969,2 |
| 7 |  Iran |
$876 |
| 8 |  Turkia |
$863,3 |
| 9 |  Taiwan |
$717,7 |
| 10 |  Saudi-Arabia |
$585,8 |
| 11 |  Tailando |
$538,6 |
| 12 |  Pakistan |
$449,3 |
| 13 |  Malaizia |
$381,1 |
| 14 |  Filipini |
$324,8 |
| 15 |  Hong Kong |
$301,6 |
| 16 |  Vietnam |
$258,1 |
| 17 |  Bangladesh |
$242,4 |
| 18 |  Singapur |
$235,7 |
| 19 |  Israel |
$206,8 |
| 20 |  Unionita Araba Emirii |
$201,4 |
| — | Totalo 20 landi: | 27 109,8 |
Azia esas la maxim granda produktero e konsumero di nutrivi di la Tero, e havas le maxim granda jaceyi di minerali dil planeto. Popul-Republiko Chinia - la maxim granda ekonomio de la regiono - divenis la 6ma granda ekonomio dil mondo en 2006, e kreskas mezavalore 9,5% omnayare. Altra du granda ekonomii esas Indiana e Japoniana.
Landi exemple Japonia o Israel havas moderna industriala ekonomii. On remarkas anke tale nomizita Aziana Tigri: Sud-Korea, Republiko Chinia (Taiwan), Singapur e Hong Kong.
Referi
redaktar- ↑ List of continents by population World Atlas
- ↑ Armenia judikesas kom lando inter Europa ed Azia. Kulturale ol apartenas ad Europa.
- ↑ Azerbaijan judikesas kom lando inter Europa ed Azia. La teritorio di Naktichevan esas enklavo qua apartenas ad Azerbaijan.
- ↑ Ordinare, Chipro judikesas kom Europana lando, ma lua teritorio jacas en Azia.
- ↑ Granda parto di la teritorio di Egiptia jacas en Afrika, ma Sinai peninsulo jacas en Azia.
- ↑ Kelka okazioni Gruzia judikesas kom parto di Europa.
- ↑ Kelka okazioni Indonezia judikesas kom lando inter Azia ed Oceania.
- ↑ l'insuli Ogasawara e l'insulo Minami Torishima (insuli Markus) jacas en Oceania.
- ↑ Kazakstan judikesas kom lando inter Europa ed Azia.
- ↑ 10,0 10,1 Rusia havas teritorii en Azia ed en Europa.
- ↑ Estal Timor judikesas kom kelkafoye parto di Oceania.
- ↑ Turkia jacas havas teritorii en Azia ed en Europa.
- ↑ L'insulo Sokotra jacas en Afrika.
- ↑ CIA - The World Factbook - Country comparison: National product (rekuperita ye 5ma di julio 2010)
