Historio di Slovakia

Depos la yaro cirkum 500 aK, la teritorio di la nuna Slovakia populizesis da Kelti, qui konstruktis povoza vilaji en la loki di nuna Bratislava e Havránok. Biateki, arjenta moneti kun la nomi di Kelta reji, reprezentas l'unesma uzo konocata di skribo en Slovakia. Depos la yaro 2, Romana Imperio expansanta establisis e mantenis serio di avanposteni cirkum e norde dil Danubio; le maxim granda di li konocesis kom Carnuntum and Brigetio. Proxim la lineo maxim nordal dil Romana doplando existis vitral kampeyo di Laugaricio (nuna Trenčín), ube en la batalio decidiva, Romana legiono kombatis e vinkis tribuo di Quadi Germanika en la yaro 179 dum la militi Markomana. La Rejio di Vannius, rejio barbara fondita dal Sueva tribui Germanika di Quadi e Markomani, same quale kelka mikra tribui Germanika e Celta, inkluzante l' Osi e la Kotini, existis en west- e central Slovakia depos la yaro 8-6 aK til la yaro 179.

Romana enskriburo proxim Trenčín (178-179).

Slava stati

La Slava tribui populizis la teritorio di Slovakia en 6ma yarcento. West-Slovakia esis centro dil Imperio di Samo en la 7ma yarcento. Slava stato, konocata kom la Princio di Nitra, kreesis en la 8ma yarcento ed olua regnanto Pribina lasis konsakrar l' unesma kirko Kristana konocata en Slovakia en la yaro 828. Kun la vicina Moravia, la princio formacis la nukleo dil imperio di Granda Moravia depos la yaro 833. La kulmino di ca Slava imperio venis kun la arivo di Santa Cyrillus e Methodius en la yaro 863, dum la regno di princo Rastislav e l' expanso teritorial sub rejo Svatopluk la 1ma.

Rejio di Hungaria

Pos la disintegresko dil imperio di Granda Moravia en la frua 10ma yarcento, la Hungari gradope anexis la teritorio dil nuna Slovakia. En la tarda 10ma yarcento, sud-west-Slovakia divenis parto dil Princio di Hungaria naskanta, qua transformesis al Rejio di Hungaria pos la yaro 1000. Majoritato di Slovakia integresis al Rejio di Hungaria til la yaro 1100, nord-est-Slovakia til la yaro 1300. Dum preske du yarcenti, ol regnesis autonome kom la Princio di Nitra interne dil Rejio di Hungaria. Slovaka kolonii extensis su a nuna nord- e sud-est-Hungaria. L' etnika kompozo divenis plu diversa pos l' arivo dil Germani dil Karpati dum la 13ma yarcento, Valaki dum la 14ma yarcento, e Judi.

Trojičné námestie en Banská Štiavnica, mondumal patrimonio dil UNESCO.

Perdego di populo rezultis del invado dil Mongoli en la yaro 1241 e la famino sequanta. Mez-epoka Slovakia esis karakteroza ye urbi rapide kreskanta, konstruktado di nombroza petroza kasteli e la developado di arto. En la yaro 1465, rejo Matthias Korvinus fondis l' unesma universitato en Pressburg, ma ol klozesis en la yaro 1490 pos ilua morto.

Pos ke l'Otomani komencis sua expansado a Hungaria e l' okupado di Budim en la frua 16ma yarcento, la centro dil Rejio di Hungaria (sub la nomo Rejal Hungaria) movis a Pressburg (nun Bratislava), qua divenis la chef-urbo dil Rejal Hungaria en la yaro 1536. Ma la militi Otomana ed ofta revolti kontre la Hasbsburg-a monarkio anke divenis kauzo di multa destruktado, precipue en rural regioni. Pos ke la Turki retraktis de Hungaria en la tarda 17ma yarcento, Slovakiana importanteso interne dil rejio diminutis, quankam Pressburg retenis sua poziciono dil chef-urbo di Hungaria til la yaro 1848, kande la chef-urbo movis a Budapest.

Dum la revoluciono en la yari 1848-1849, la Slovaki suportis l' Austriana imperiestro, ambiciante separar su del parto Hungariana dil Austriana monarkio, ma li faliis. Dum la periodo di Austria-Hungaria, Slovaki experiencis severa opresado e Hungarigado, promocata dal guvernerio Hungariana.

Chekoslovakia e duesma mondomilito

En la yaro 1918, Slovakia e la regioni di Bohemia, Moravia, Chekiana Silezia e Karpata Rutenia formacis stato komuna, Chekoslovakia, la frontieri di qua konfirmesis dal Traktato di Saint-Germain-en-Laye e Traktato di Trianon. La yaro 1919, dum la kaoso pos la disintegresko di Austria-Hungaria, Slovakia atakesis dal provizora Republiko Sovieta Hungara e un triimo di Slovakia provizore divenis la Republiko Sovieta Slovaka.

Dum la periodo intermilita, Chekoslovakia esis demokrata e prosperanta, ma ol dominacesis da Chekoslovaki (65% ek la habitantaro), dum ke la relato di Germani (23%) e di Hungara minoritato (5%) al nova stato ne solvesis, til ke Chekoslovakia tandem disintegreskis en la yaro 1939. Hungara parto di sud-Slovakia cedesis a Hungaria dum l' Unesma Arbitro di Wien.

Sub preso da Naziista-Germania, la Republiko Slovaka, duktata dal klerika fashisto Jozef Tiso, deklaris sua ne-dependeso de Chekoslovakia en la yaro 1939. Ma la guvernerio forte influesis da Germania ed ol gradope divenis rejimo marioneta. Movado rezistanta la Naziisti komencis sovaja revolto armizata, konocata kom la Slovaka Nacional Revolto, en la yaro 1944. Sangoza Germana okupo e milito di trupi libera konsequis. Majoritato di Judi deportesis del lando e li prenesis a Germana kampi di koncentreso dum la holokausto.

Ero di komunismo

Pos la duesma mondomilito, Chekoslovakia rikonstitucesis e Jozef Tiso pendesis en la yaro 1947 pro sua kunlaborado kun la Naziisti. Plu kam 76 000 Hungari e 32 000 Germani koaktesis livar Slovakia en serio di transferi di populi iniciita dal aliancati en la Konfero di Potsdam e konfirmita per la Dekreti di Beneš ankore valida. Ca ekpulso ankore esas fonto di tensi inter Slovakia e Hungaria.

Chekoslovakia venis sub l' influo dil Sovietia ed olua Pakto di Warszawa pos stato-stroko en la yaro 1948. La lando okupesis dal forci dil Pakto di Warszawa en la yaro 1968, quo finis periodo di liberigado sub la duktado di Alexander Dubček. Dum la yaro 1969, Chekoslovakia divenis federuro dil Republiko Socialista Cheka e Republiko Socialista Slovaka.

Establiso di Slovakia

La fino di regno komunista en Chekoslovakia en la yaro 1989 dum la pacoza Revoluciono di Veluro sequesis da dissolvo dil lando ye du stati sucedanta. En julio 1992, Slovakia duktata da chef-ministrulo Vladimír Mečiar deklaris su kom stato suverena, quo signifikis, ke olua legi precedis le federal. Dum l' autuno 1992, Mečiar e Chekiana chef-ministrulo Václav Klaus negociis pri la detali di dissolvado dil federuro. En novembro, la federal parlamento votis dissolvor Chekoslovakia oficale la 31ma di decembro 1992. Slovakia e Chekia divenis stati separita ye la 1ma di januaro 1993 (ca evento kelkafoye nomesas Divorco di Veluro). Slovakia restis proxima partnero di Chekia ed altra landi dil Grupo di Visegrád. Slovakia divenis membro di NATO en la 29ma di marto 2004 e dil Uniono Europana ye la 1ma di mayo 2004.