Historio

Ica artiklo bezonas revizo da ula persono qua konocas ambe Ido, ed ica temo ciencala, teknologiala, matematikala, filozofiala, sportala, edc.
Ka vu povas helpar ni revizar ol?

Historio esas la cienco qua studias pasinta eventi, tradicionale de la homaro. Ol uzas metodi propra de la Homala e Sociala Cienci, ma anke metodi de la cienci di la naturo, facanta multafoye interfacala studii.^[1] Ca studii apogesas maxim ofte en skribita dokumenti, ma ank en l'arto, teknologio, edc, de pasinta epoki. Ofte on uzas anke interviuvi, arkeologiala trovuri, fotografuri, arto-verki, edc. L'epoko ante l'aparo di skribo-sistemi nomesas prehistorio.

On povas studiar historio de diversa vidopunti, exemple historio sociala, kulturala, ekonomikala, politikala, militala, edc.

Etimologio

La vorto historio venas del anciena vorto Greka ἱστορία, qua povas tradukesar kom "inquesto" od "informo", de la verbo ἱστορεῖν ("inquestar"). De lo naskis la Latina vorto historia.

Proto-Indo-Europana vorto esas *wid-tor- (de la radiko *weid-, "savar, vidar"; * =hipotezala konstrukturo), anke en la Latina vorti kom "ideo" o "visiono", en la Germanala wit, wise o wisdom, la Sanskrita veda, e la Slava videti o vedati, en altra lingui di l'Indo-Europana familio.

La vorto en Greka antiqua ἱστορία uzesis da Aristoteles ye lua Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι ('Historio dil animali'). La termino derivis de ἵστωρ ('testo, judicianto, saja homo'). On povas trovar diferanta uzi di ἵστωρ ye Homerala himni, Heraklitos, e.c.

Divido di la prehistoriala e historiala tempo

Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

Prehistorio
Petroepoko						Metaloepoko
P a l e o l i t i k o			Mesolitiko		N e o- l i t i k o	Kuproepoko	Bronzoepoko	Feroepoko
Frua paleolitiko	Meza paleolitiko	Supra paleolitiko	Epipaleolitiko	Protoneolitiko	N e o- l i t i k o	Kuproepoko	Bronzoepoko	Feroepoko

Historio (ocidentala)
Protohistoria	Antiqueso		Mezepoko			15ma yarcento	Moderna ero		18ma yarcento	Nun-tempala ero
	Klasika antiqueso	Posa antiqueso	Mezepoko	Baja Edad Media
				Plena Edad Media	Krizo di la mezepoko		16ma yarcento	17ma yarcento		19ma yarcento	20ma yarcento	21ma yarcento

Historio segun regiono

Afrika	Amerika	Azia	Europa
Sudafrika	Usa Kanada Mexikia Arjentinia Brazilia Chili	Chinia Japonia India	Francia Germania Hispania Rusia Italia Unionita Rejio

Historio de diversa vidopunti

Videz anke

Referi

↑ Autoro: TUÑÓN DE LARA, Manuel. Por qué la Historia. Publikigita da Barcelona : Aula Abierta Salvat. Dato di publikigo: 1985.

Extera ligili

Wikipedio

Wikivortaro explikas
ca rubriko
en altra lingui: Historio

Nova horizonti

[1] Autoro: TUÑÓN DE LARA, Manuel. Por qué la Historia. Publikigita da Barcelona : Aula Abierta Salvat. Dato di publikigo: 1985.

[1]