Virgin Insuli Usana esas insul-grupo e teritorio neenkorpigita de Usa, che Karibia. Ol konsistas ek 3 precipua insuli - Saint Croix, Saint John e Saint Thomas - ed altra insuleti.

United States Virgin Islands
Chefurbo Charlotte Amalie
Maxim granda urbo Charlotte Amalie
Oficala linguo Angla
Surfaco 346 km²
Habitanti
Denseso di habitantaro
87 146[1] (2020)
252,4 hab./km²
Guberniestro Albert Bryan (D)
Reto www.gov.vi/

Bazala fakti pri Virgin Insuli Usana.

Historio

redaktar
 
Anciena petroglifi an la Nacionala Parko dil Virgin Insuli.

L'insuli habitesis dal indijeni Ciboney ed Arawak de adminime 1000 yari aK, segun kelka studiisti.[2] Le Karib, plu militema, arivis cirkume la yaro 1500.

Cristoforo Colombo posible trovis l'insuli en 1493, dum lua duesma voyajo ad Amerika. Lu nomizis l'insul-grupo Santa Úrsula y las Once Mil Vírgenes ("Sant-Ursula e la 11 mil virgini"). Hispani komencis koloniigar l'insuli en 1555. En 1625, Franci ed Angli arivis en Saint-Croix.

Dani komencis koloniigar Sant-Thomas en 1672 e Sant-John en 1674. Li pose kompris Saint-Croix de la Franci en 1733.

Ye la 17ma di januaro 1917 Usa kompris l'insuli de Dania po $25 milion dolari. L'arkipelago divenis Usana teritorio ye la 31ma di marto 1917.

Politiko

redaktar

La nuna Organala Akto (konstituco) dil teritorio skribesis ye la 22ma di julio 1954. Quankam lua habitanti esas Usana civitani, li ne povas votar lor Usana prezidantala elekti.

Geografio

redaktar
 
Virgin Insuli Usana.
 
Charlotte Amalie

L'insuli distas de 64 km til 80 km este de Porto-Riko,[3] 966 km norde de Venezuela e cirkume 1770 km sude de Florida. La precipua insuli dil arkipelago esas Saint Croix, Saint Thomas e Saint John. Saint John, Saint Thomas ed altra mikra insuli havas volkanal origino La maxim alta monto dil arkipelago havas 474 metri di altitudo. Pro la mikreso dil insuli ne existas importanta fluvii.

La klimato dil insuli esas tropikala, kun poka humideso e influi de alizei qui suflas de este. La mezavalora temperaturo varias poke dum la yaro, 32,8°C dum la somero e 30°C dum la vintro. La mezavalora yarala pluvo-quanto en Charlotte Amalie esas 1001 mm, e la maxim pluvoza epoko iras de septembro til novembro (plu kam 400 mm falas dum ca monati).

Ekonomio

redaktar
 Precipua artiklo: Ekonomio dil Virgin Insuli Usana

Nun, turismo esas la maxim importanta ekonomial agado dil insuli. Dolaro di Usa esas la pekunio dil teritorio.

Demografio

redaktar
 
Demografiala piramido di Virgin Insuli Usana
 
Afisho en l'Angla e la Hispana, che katedralo di Santa Petrus e Santa Paulus.

Segun statistiki de The World Factbook por 2023, Virgin Insuli Usana havis 104 917 habitanti. Segun statistiki de 2010, la maxim multa (76%) esis negri, 15,6% blanki, 1,4% esis Aziani o decendis de Aziani, 4,9% apartenis ad altra etnii, e 2,1% esis mestici.[4] La demografiala kontado di 2020 trovis 87 146 habitanti, diminuto di 18 989 habitanti relate la demografiala kontado di 2010.[1]

L'oficala linguo di la lando esas l'Angla, parolata da 71,6% ek la habitanti. Hispana o kreola Hispana parolesas da 17,2%, Franca o kreola Franca parolesas da 8,6%, e 2,5% parolis altra lingui, segun statistiki de 2010.[4]

Segun la sama statistiki, la maxim praktikata religio en Virgin Insuli Usana esas protestantismo, por 65,5% ek la habitanti. Katolikismo esas 27,1%, altra kristani esas 2,2%. Cirkume 1,5% praktikas altra religii, e 3,7% praktikis nula religio, segun statistiki de 2010.[4]

  1. 1,0 1,1 2020 Island Areas Censuses: U.S. Virgin Islands - Publikigita da US Census Bureau. Dato di publikigo: 20ma di oktobro 20222. URL vidita ye 8ma di junio 2023. Idiomo: Angla.
  2. Encyclopedia Britannica - USVI - URL vidita ye 14ma di julio 2019. 
  3. Virgin Islands|Maps, Facts & Geography - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. URL vidita ye 28ma di marto 2021. Idiomo: Angla.
  4. 4,0 4,1 4,2 Virgin Islands - The World Factbook - Publikigita da CIA. URL vidita ye 8ma di junio 2023. Idiomo: Angla.


Suverena stati e Nesuverena teritorii che Karibia
Antigua e Barbuda | Bahama | Barbados | Dominika | Dominikana Republiko | Grenada | Haiti | Jamaika | Kuba | Santa Kitts e Nevis | Santa Lucia | Santa Vincent e Grenadini | Trinidad e Tobago
Nesuverena teritorii: Anguila | Aruba | Virgin Insuli Britaniana | Guadelupa | Insuli Kaiman | Kuracao | Martinik | Montserrat | Navassa | Porto-Riko | Sint Maarten | Insuli Turks e Kaikos | Virgin Insuli Usana
Anciena Nederlandan Antili, nun parto de Nederlando: Bonaire | Saba | Sint Eustatius