Republiko Socialista Federala Yugoslavia

Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

La Republiko Socialista Federala Yugoslavia esis la nomo dil anciena Yugoslavia pos divenir socialista stato. Ol konsistis ek 6 republiki, qui nun esas nedependanta stati: Slovenia, Kroatia, Bosnia e Herzegovina, Serbia, Norda-Macedonia e Montenegro. Kosovo, antee autonoma republiko di Serbia, deklaris su nedependanta en 2008.

{{{Nomo}}}
Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija
Социјалистичка Федеративна Република Југославија
Socialistična Federativna Republika Jugoslavija
1943 til 1992
[[{{{Preexisto}}}]] {{{Nomo}}} [[{{{Posexisto}}}]]
[[Arkivo:{{{Flagooblazono}}}|140px]]
{{{Informo}}}
Nacionala devizo:
{{{Devizo}}}
Nacionala himno:
{{{Himno}}}
[[File:{{{Audio_ligilo}}}]]
{{{Imajo_informo}}}
Urbi
Chefurbo: Belgrade
· {{{TituloChefurbo2}}}: {{{Chefurbo2}}}
Linguo
Oficala linguo: [[{{{Oficala_linguo}}}]]
Lingui
Oficala lingui: Serbo-kroatiana, Sloveniana, Macedoniana
Lokale parolita: Albaniana
Regionala linguo: {{{Regionala_linguo}}}
Regionala lingui: {{{Regionala_lingui}}}
Tipi: socialista republiko
· Prezidanto: Ivan Ribar (1945 til 1953)
Stjepan Mesić (1991 til 1992)
· Chefministro: Josip Broz Tito (1945 til 1953)
Ante Marković (1989 til 1991)
Guberniestro: {{{Guberniestro}}}
Legifantaro: [[{{{Legifantaro}}}]]
· {{{Historio}}}: {{{Historio_dato}}}
· {{{Historio2}}}: {{{Historio2_dato}}}
· {{{Historio3}}}: {{{Historio3_dato}}}
· {{{Historio4}}}: {{{Historio4_dato}}}
· {{{Historio5}}}: {{{Historio5_dato}}}
· Entote: 255 804 km² (1989)
Habitanti
· Entote: 21 522 972 (1989)
Denseso di habitantaro: {{{Denseso di habitantaro2}}} hab./km²
Valuto: Dinaro di Yugoslavia
· Abreviuro: {{{Abreviuro}}}
· Simbolo: {{{Simbolo}}}
Religio: {{{Religio}}}
Religii: kristanismo (ortodoxa)
Nune parto di: {{{Nunepartodi}}}
Kauzo di la fino: krulo di Yugoslavia: Slovenia, Kroatia, Bosnia e Herzegovina e Norda-Macedonia nedependanteskis

Historio redaktar

Ye la 6ma di aprilo 1941 nacional-socialista Germania komencis l'invado di Yugoslavia, ed ye la 17ma di aprilo la lando restis komplete okupita. Du grupi komencis kombatar German invado: royalisti del Yugoslavian Armeo en la Patrio (cetniki), e partizani di sinistra ideologio, komandita da Josip Broz Tito. Partizani komencis gradope liberigar teritorii, ed atraktis l'atento di okupinta trupi.

La partizani stimulis l'ideo pri unika Yugoslaviana naciono. Li forpulsis Germana trupi e vinkis grupi di Kroato-nacionalisti (ustasha) e Serbo-nacionalisti (cetniki). Demokrata Uniono di Yugoslavia fondesis ye la 29ma di novembro 1943 en Jajce ed ol divenis en 1945 la Popul-republikala Uniono di Yugoslavia e pose ye la 7ma di aprilo 1963 la Socialista Federuro di Yugoslavia. En 1954 lando recevis parto di la Libera Teritorio di Trieste.

 
Marshalo Tito.

L'unesma prezidanto di Socialista Yugoslavia esis Ivan Ribar, kun marshalo Josip Broz Tito kom chefministro. En 1963 Tito elektesis prezidanto dumvive. Tito duktis Yugoslavia sen influo di Sovietia, e la lando nultempe esis membro di la militala pakto di Warszawa. Tito mortis en 1980.

Per komunismala ideo Tito sucesis submersar kontroversi inter nacioni di Yugoslavia. En ca tasko helpis anke to, ke al diversa administrala dividuri (socialista republiki e provinci) recevis grand autonomio. En 1984 eventis la Vintrala Olimpiala Ludi en Sarajevo e lando prizentis unionita squado por demonstrar l'ideo kreita da Tito di kunfrateso ed uneso.

Quankam pos krulo di komunista bloko en estal Europa inter 1989 e 1990 kontroversi inter nacioni esis acendita. Yugoslavia krulis kande Slovenia, Kroatia, Bosnia e Herzegovina e Norda-Macedonia nedependanteskis. Divergo di Slovenia e Macedonia esis pasable facila, ma la divergo di Kroatia e precipue di Bosnia e Herzegovina esis sangoza kun milito.

Lingui redaktar

Serba-kroata parolesis da 12 390 000 personi dum la yari 1980ma. Sloveniana parolesis da cirkume 1.4 milioni personi, dum ke Macedoniana parolesis da cirkum 1.21 milioni. La linguo serba-kroata uzis du alfabeti: latina da Kroati e kirila da Serbi, ma nune judikesas ke fakte existas "du separita" lingui: Serba e Kroata, quankam la du reciproke komprenesas kande parolata.

En l'autonoma regiono di Voivodina cirkume 506.000 personi parolis Hungara linguo, ed en Serbia e Macedonia cirkume 2 milion parolis Albaniana.

Geografio redaktar

 
Mapo di Yugoslavia kun lua lore republiki, autonoma regioni (Voivodina e Kosovo) e relevo.

Kande la Rejio di Serbi, Kroati e Sloveni kreesis en 1918 ol havis frontieri kun Italia ed Austria nord-weste, Hungaria nord-este, Rumania e Bulgaria este, Grekia sude, Albania sud-weste, e la maro Adriatiko weste. L'unika importanta modifiko en lua frontieri eventis en 1954 kande l'anciena Libera Teritorio di Trieste desaparis ed Yugoslavia recevis 515.5 km² de ol per la kontrato di Osimo.

La maxim importanta urbo di Yugoslavia esis lua chefurbo, Belgrade. Altra importanta urbi esis Sarajevo, Ljubljana, Zagreb e Skopje.

Videz anke redaktar

Populi en Yugoslavia, 1921 til 1981 redaktar

Nacionala kontadi di Yugoslavia 1921-1981 (fonto: Hungara revuo "História" 2-3 / 1991)

naciono 1921 1948 1953 1961 1971 1981
Serbo 8.911.509
74,7 %
6.547.117
41,5 %
7.065.923
41,7 %
7.806.152
42,1 %
8.143.246
39,7 %
8.140.507
36,6 %
Kroato kune
Serbi
3.784.353
24,0 %
3.975.550
23,5 %
4.293.809
23,1 %
4.526.782
22,1 %
4.428.043
19,8 %
mohamedani - 808.921
5,1 %
998.698
5,9 %
972.960
5,2 %
1.729.932
8,4 %
1.999.890
8,9 %
Macedoniano - 810.126
5,1 %
893.247
5,3 %
1.045.516
5,6 %
1.194.784
5,8 %
1.341.598
6,0 %
Montenegroano - 425.703
2,7 %
466.093
2,8 %
513.832
2,8 %
508.843
2,5 %
579.043
2,6 %
Sloveno 1.019.997
8,5 %
1.415.432
9,0 %
1.487.100
8,8 %
1.589.211
8,6 %
1.678.032
8,2 %
1.753.571
7,8 %
Albano 439.657
3,8 %
750.431
4,8 %
754.245
4,5 %
914.733
4,9 %
1.309.523
6,4 %
1.730.878
7,7 %
Germano 505.790
4,2 %
55.337
0,4 %
60.536
0,4 %
20.015
0,1 %
12.785
0,0 %
8.712
0,0 %
Hungaro 467.658
3,9 %
496.492
3,2 %
502.175
3,0 %
504.369
2,7 %
477.374
2,3 %
426.867
1,9 %
Rumano 231.068
1,9 %
64.095
0,4 %
60.364
0,4 %
60.862
0,3 %
58.570
0,3 %
54.955
0,2 %
Turko 150.322
1,3 %
97.954
0,6 %
259.535
1,5 %
182.964
1,0 %
127.920
0,6 %
101.291
0,5 %
Slovako 115.322
1,3 %
83.626
0,5 %
84.999
0,5 %
86.433
0,5 %
83.656
0,4 %
80.334
0,4 %
Cheko kune
Slovaki
39.015
0,2 %
34.517
0,2 %
30.331
0,2 %
24.620
0,1 %
19.624
0,1 %
Yugoslavo - - - 317.124
1,7 %
273.077
1,3 %
1.219.024
5,4 %
Cigano - 72.736
0,5 %
84.713
0,5 %
31.674
0,2 %
78.485
0,4 %
168.197
0,7 %
altra 143.384
1,2 %
320.760
2,0 %
208.608
1,2 %
179.306
1,0 %
295.343
1,4 %
375.051
1,7 %
entote 11.984.910 15.772.098 16.936.573 18.549.291 20.522.972 22.427.585
Nuna stati qui olim formacis anciena Yugoslavia  
Bosnia e Herzegovina | Kosovo | Kroatia | Norda Makedonia | Montenegro | (Serbia e Montenegro) | Serbia | Slovenia