Insuli Cook esas esas insul-grupo kun propra guverno jacante che la sudo di Pacifiko en libera asociuro kun Nova Zelando. Ol konsistas ek 15 insuli e havas entote 236,7 km². Segun la demografiala kontado di 2021, ol havis 15 040 habitanti.

Insuli Cook
Kuki ’Āirani (Maori)
Cook Islands (Angla)
Libera stato asociita di Nova-Zelando
Aeral imajo pri insulo Pukapuka.
Chefurbo Avarua
Maxim granda urbo Avarua
Oficala linguo
o lingui:
Angla linguo
Surfaco 236,7 km²
Habitanti
Denseso di habitantaro
15 040 (2021)
59,26 hab./km²
Chefo di stato
Rejala reprezentanto
Chefa ministro
Charles la 3ma
Tom Marsters

Mark Brown
Fondita o kreita 4ma di agosto 1965 (su-guvernado)
Horala zono UTC-10
TNP (yaro) US$ 384 milioni (2020)
Reto http://www.ck/govt.htm

Historio

redaktar
 
Rusa kapitano Otto von Kotzebue renkontras habitanti di atolo Penrhyn, en aprilo 1816

L'unesma homi qui arivis al insuli esis Polineziani, cirkume yaro 1000[1]. Li posible migris de Tahiti, insulo distanta 1154 km nord-este del insulo Raratonga, la precipua dil arkipelago. L'unesma kontakto kun Europani eventis en 1595, kande Hispano Álvaro de Mendaña de Neira vidis insulo Pukapuka, quan lu nomizis San Bernardo. Pedro Fernandes de Queirós, Portugalano laborinta por Hispana krono, desembarkis che insulo Rakahanga, quan lu nomizis Gente Hermosa ("belega personi").

L'arkipelago nomizesis segun Angla kapitano James Cook, qua vizitis ol en 1773, ed itere en 1777. Cook nomizis insulo Manuae, quan ilu nomizis Hervey Island. Pose, nomo Hervey Islands uzesis por la tota sudala insuli. En 1778, Angla kapitano William Crofton Sever deskovris atolo Penrhyn, baptita segun navo Lady Penrhyn, qua transportis l'unesma karcerani ad Australia. L'atolo pose vizitesis da Rusa explorero Otto von Kotzebue en aprilo 1816. La nomo "Insuli Cook" por la tota insuli aparis unesmafoye en Rusa mapo publikigta dum la yari 1820a.

Geografio

redaktar

Insuli Cook konsistas ek 15 mikra insuli en sud-Pacifiko, kun surfaco de 240 km², libere asociita a Nova-Zelando.

Ekonomio

redaktar
 Precipua artiklo: Ekonomio dil Insuli Cook
  1. Chikamori, Masashi:Development of coral reefs and human settlement: Archaeological research in the Northern Cook Islands and Rarotonga  Volumo: 15.  Publikigita da Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association.  Dato di publikigo: 1996. 


Landi e teritorii en Oceania
Atolo Johnston | Atolo Midway | Australia | Estal Timor| Fidji | Franca Polinezia | Guam | Havayi | Insulo Baker | Insuli Cook | Insulo Howland | Insulo Jarvis | Insulo Wake | Insuli Marshall | Insuli Salomon | Kingman Rifo | Kiribati | Federita Stati di Mikronezia | Nauru | Nova Kaledonia | Nova-Zelando | Niue | Norfolk | Norda Mariani | Palau | Palmyra | Papua-Nova-Guinea | Pitkern | Samoa | Tokelau | Tonga | Tuvalu | Usana Samoa | Vanuatu | Wallis e Futuna