1ma di oktobro
dato
sep – oktobro – nov | ||||||
su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 |
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
L'1ma di oktobro esas la 274ma dio di la yaro (275ma en bisextila yari) segun Gregoriala kalendario. Restas 91 dii til la fino di la yaro.
Dio
redaktarEventi
redaktar- 366 - Damasus la 1ma divenas papo.
- 965 - Ioannes la 13ma divenas papo.
- (o la 29ma di septembro sam yaro) 1439 - Erik la Pomerana revokesas de povo en Suedia. Karl Knutsson Bonde duras administrar en lua nomo.
- 1779 - En Finlando, Tampere fondesas.
- 1800 - Hispania cedas Louisiana a Francia.
- 1814 - Komencas Kongreso di Wien, por restaurar l'anciena frontieri di Europa, pos la vinkeso di [Napoléon la 1ma]].
- 1828 - L'Universitato di Helsinki funcioneskas. L'universitato translojesis de Turku pos la brulo dil urbo en 1827.
- 1887 - Britanian imperio prenas kontrolo di Beludjistan.
- 1923 - Suda-Rhodezia divenas Britaniana kolonio.
- 1941 - Duesma mondomilito: Finlandani konquestas Petrozavodsk (Finlandane: Petroskoi) en Est-Karelia.
- 1946 - Tribunalo di Nürnberg, judicianta militala kriministi de nacional-socialista Germania, finas lua laboro.
- 1949 - Popul-Republiko Chinia fondesas.
- 1960 - Nigeria divenas nedependanta del Unionita Rejio.
- 1964 - Japonia inauguras treno di granda rapideso Shinkansen inter Tokyo ed Osaka.
- 1963 - Nigeria divenas republiko.
- 1971 - Apertesas Walt Disney World en Orlando, Florida.
- 1978 - Vietnam atakas Kambodja.
- 1978 - Tuvalu divenas nedependanta.
- 1988 - Mihail Gorbachyov divenas prezidanto di Sovietia.
- 1994 - Palau divenas nedependanta.
- 2005 - Tri ataki per bombi en Bali, Indonezia produktas 22 morti, inkluzite la 3 teroristi.[1]
- 2012 - Du paromi kolizionas proxim la vilajo Yung Shue Wan, en Hong Kong. Efektiginte 39 morti[2] e 92 vunditi, ol esis la maxim mortigiva marala dizastro en Hong Kong depos 1971.
- 2015 - En Oregon, Usa, pafanto mortigas 13 personi e vundas 20 en l'universitato dil stato. La pafanto mortigesas pose dal polico.[3]
- 2017 - Viro pafas de la 32ma etajo del Hotelo Mandalay Bay en Las Vegas, Nevada, Usa, dum noktala spektaklo di muziko country.[4] La pafi mortigas 58 personi e vundas plua kam 500 plusa homi.[5] Segun la polico, la pafero evis 64 yari, vivis en domo por retretiti, e havis nula kriminal antecedenti.[5]
- 2017 - Eventas plebicito pri la nedependo di Katalunia malgre Hispana guvernerio judikar to nelegala. Adminime 844 personi vundesas pro policala represo dum la votado.[6]
- 2019 - En Taiwan, ponto Nanfang'ao, inaugurita en 1996, krulas 1 dio pos ke tifono Mitag frapis la regiono. Adminime 5 personi mortas pro l'acidento.[7]
- 2019 - Kongreso di Peru dissolvesas dal prezidanto Martín Vizcarra. Konstitucala krizo komencas.[8]
- 2022 - Che stadio Kanjuruhan, en Malang, Indonezia, eventas violentoza tumulto pos futbalo-partio, qua rezultas 182 morti.[9]
Naski
redaktar- 86 aK - Gaius Sallustius Crispus, Romana historiisto e politikisto (m. 34 aK)
- 1207 - Rejulo Henry la 3ma di Anglia (m. 1272)
- 1409 (o 1408) - Rejulo Karl la 8ma di Suedia (m. 1470)
- 1541 - Domenikos Theotokopoulos, "El Greco", Hispana piktisto (m. 1614)
- 1542 - Álvaro de Mendaña, Hispana navigisto (m. 1595)
- 1685 - Rejulo Karolus la 6ma, Santa Romana imperiestro (m. 1740)
- 1754 - Caro Pavel la 1ma di Rusia (m. 1801)
- 1875 - Eugeen Van Mieghem, Belga piktisto (m. 1930)
- 1895 - Liaquat Ali Khan, chefministro di Pakistan (m. 1951)
- 1903 - Vladimir Horowitz, Ukrainana pianisto (m. 1989)
- 1911 - Heinrich Mark, Estoniana politikisto (m. 2004)
- 1913 - Pierre Wemaëre, Franca piktisto (m. 2010)
- 1915 - Jerome Bruner, Usana psikologo (m. 2016)
- 1920 - Walter Matthau, Usan aktoro (m. 2000)
- 1922 - Chen Ning Yang, Chiniana fizikisto, Nobel-laureato
- 1924 - Jimmy Carter, prezidanto di USA, Nobel-laureato pri paco
- 1927 - Oleg Yefremov, Rusa aktoro (m. 2000)
- 1928 - George Peppard, Usan aktoro (m. 1994)
- 1930 - Philippe Noiret, Franc aktoro (m. 2006)
- 1930 - Richard Harris, Irlandan aktoro (m. 2002)
- 1935 - Julie Andrews, Britanian aktorino
- 1943 - Jean-Jacques Annaud, Franca filmifisto
- 1944 - Antti Tuuri, Finlandana skriptisto
- 1945 - Haris Silajdžić, prezidanto di Bosnia e Herzegovina
- 1945 - Ram Nath Kovind, prezidanto di India
- 1947 - Aaron Ciechanover, Israelana ciencisto, Nobel-laureato pri kemio
- 1949 - André Rieu, Nederlandana muzikisto e komediisto
- 1956 - Andrus Ansip, chefministro di Estonia
- 1956 - Theresa May, chefministrino di Unionita Rejio
- 1958 - Andre Konstantinovich Geim, Rusa fizikisto, Nobel-laureato
- 1959 - Youssou N'Dour, Senegalana kantisto
- 1965 - Mia Mottley, chefministrino di Barbados
- 1969 - Marcus Stephen, prezidanto di Nauru
- 1979 - Walewska Oliveira, Braziliana volebalistino
- 1989 - Sara Gijazi, Egiptiana HBTI-aktivisto (m. 2020)
- 1996 - Vitalina Bacarashkina, Rusa sporta pafistino
Morti
redaktar- 1404 - Papo Bonifacius la 9ma (n. 1356)
- 1652 - Jan Asselijn, Nederlandana piktisto (n. c. 1610)
- 1684 - Pierre Corneille, Franca dramatifisto (n. 1606)
- 1864 - Juan José Flores, prezidanto di Equador (n. 1800)
- 1868 - Mongkut (Rama la 4ma), rejulo di Siam (n. 1804)
- 1873 - Edwin Henry Landseer, Britaniana piktisto e skultisto (n. 1802)
- 1878 - Mindon Min, regnanto di Burma depos 1853 (n. 1808)
- 1942 - Ants Piip, chefministro di Estonia (n. 1864)
- 1942 - Hinko Smrekar, Sloveniana-Yugoslaviana piktisto (n. 1883)
- 1948 - Phraya Manopakorn Nititada, chefministro di Tailando (n. 1884)
- 1953 - Luis Alberto Riart, prezidanto di Paraguay (n. 1880)
- 1957 - Abdülhalik Renda, provizora prezidanto di Turkia (n. 1881)
- 1959 - Enrico De Nicola, prezidanto di Italia (n. 1877)
- 1962 - Ludwig Bemelmans, Austriana skriptisto (n. 1898)
- 2012 - Eric John Hobsbawm, Britaniana skriptisto e historiisto (n. 1917)
- 2013 - Tom Clancy, Usana skriptisto (n. 1947)[10]
- 2018 - Charles Aznavour, Franca kantisto e kompozisto[11] (n. 1924)
Referi
redaktar- ↑ 2005: Bombs rip through Bali restaurants - Publikigita da BBC. URL vidita ye 16ma di septembro 2016.
- ↑ List of the 39 deceased in the Lamma ferry disaster - Publikigita da South China Morning Post. Dato di publikigo: 11ma di januaro 2013. URL vidita ye 23ma di junio 2013.
- ↑ États-Unis: une fusillade fait plusieurs victimes sur un campus - Publikigita da Le Figaro. Dato di publikigo: 1ma di oktobro 2015. URL vidita ye 3ma di oktobro 2015. Idiomo: Franca.
- ↑ Ao menos 20 morrem após atirador abrir fogo em festival de música em Las Vegas - Publikigita da UOL. URL vidita ye 2ma di oktobro 2017.
- ↑ 5,0 5,1 Sem antecedentes criminais, atirador de Las Vegas matou 58 com 'chuva de tiros' - Publikigita da UOL. URL vidita ye 2ma di oktobro 2017.
- ↑ Confrontos em plebiscito na Catalunha deixam centenas de feridos, dizem autoridades - Publikigita da UOL. Dato di publikigo: 1ma di oktobro 2017. URL vidita ye 2ma di oktobro 2017. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Update: 5 Filipino, Indonesian workers perish after NE Taiwan bridge collapse, 1 still missing - Publikigita da Taiwan News. Dato di publikigo: 2ma di oktobro 2019. URL vidita ye 2ma di oktobro 2019.
- ↑ Peru's president dissolves Congress to push through anti-corruption reforms - Publikigita da The Guardian. Dato di publikigo: 1ma di oktobro 2019. Idiomo: Angla.
- ↑ At least 182 killed in stampede after soccer game in Indonesia, team says - Publikigita da Washington Post. URL vidita ye 2ma di oktobro 2022. Idiomo: Angla.
- ↑ Tom Clancy Dies at 66, but It’s a Mystery - Autoro: Liberty Voice. Dato di publikigo: 2ma di oktbro 2016. URL vidita ye 3ma di oktobro 2013. Idiomo: Angla.
- ↑ Charles Aznavour, cantor francês de 'She' morre aos 94 anos - Publikigita da G1. Dato di publikigo: 1ma di oktobro 2018.