Istanbul
| Istanbul | ||
| ||
| Kelk imaji pri Istanbul | ||
| Lando: |  Turkia
| |
| Regiono: | Provinco Istanbul | |
Informo:
| ||
| Latitudo: | 41°1'N | |
| Longitudo: | 28°58'E | |
| Altitudo: | 40 m | |
| Surfaco: | 1 538,77 km² | |
| Habitanti: | 15 067 724 (2018) | |
| Denseso di habitantaro: | 2 820 hab./km² | |
| Horala zono: | UTC+3 | |
| Urbestro: | Ekrem İmamoğlu (CHP) | |
Mapo:
| ||
| ||
Oficala retosituo:
| ||
| www.istanbul.gov.tr | ||
Istanbul (Turke: İstanbul) esas la maxim populoza urbo de Turkia, la maxim populoza urbo de Europa e la 15ma maxim populoza urbo de la mondo. Segun statistiki de 2018, ol havis 15 067 724 habitanti. Lua tota surfaco esas 1 538,77 km². Ol esas transkontinentala urbo, jacanta inter Europa ed Azia, inter la maro Marmara e la Nigra maro. Lua historiala ed ekonomiala centro jacas en l'Europana latero, e cirkume 1/3 ek lua habitantaro rezidas en l'Aziana quarteri. Ol esas blokala urbo, e lua metropolala regiono havas un ek la maxim rapida kreski de la mondo.
Fondita cirkume 660 yari aK, til la yaro 330 lua nomo esis Bizanco. Inter 330 e 1453 lua nomo esis Konstantinoplo, homaje l'imperiestro Konstantinus la 1ma. Nun, Istanbul esas l'ekonomiala, kulturala e historiala centro di Turkia. Ol esis la chef-urbo dil imperio Bizancana e pose di Otoman imperio til 1923, kande la republiko proklamesis e la chef-urbo di Turkia transferesis ad Ankara.
En 2010, Istanbul divenis un ek la Kulturala Chef-urbi di Europa. En 2015, cirkume 12,56 milion turisti vizitis ol. Multa loki en la urbo deklaresis dal UNESKO kom Mondala Patrimonio di la Homaro. L'urbo esas sideyo di la prestijoza fakultati Galatasaray e Kabataş Erkek Lisesi. La fakultato Galatasaray establisesis en 1481, ed esas la maxim anciena fakultato de Turkia.
Historio
redaktar
Neolitikala restaji deskovrita dum la komenco dil 21ma yarcento montras ke la historiala peninsulo di Istanbul koloniigesis unesmafoye adminime dum la 6ma yarmilo aK. L'unesma kolonieto duris dum cirkume 1 yarmilo, ante ke ol inundesis kande marala nivelo levesis. La maxim anciena restajo pri homala koloniigo en l'Aziana latero, la kolineto Fikirtepe, evas de cirkume 5500 aK til cirkume 3500 aK, dum tale nomizita "Kupro-epoko".
La propra historio dil urbo komencis cirkume 660 aK, kande Greki, veninta de Megara, fondis l'urbo Byzantion an l'Europana latero dil Bosforo. Li konstruktis akropolo ube antee existis Trakiana kolonieto. L'origino dil nomo Byzantion o Byzantium posible derivas de Byzas, nomo dil mitologiala fondinto dil urbo. L'urbo okupesis dal Persiani dum kurta periodo de la 5ma yarcento aK, ma Greki rikaptis ol dum la militi Greka-Persa. En 73, l'urbo enkorpigesis a Romana imperio. Dum la 2ma yarcento l'urbo decidis suportar l'uzurpero di Romana trono Pescennius Niger kontre Septimius Severus, qua vinkis lu, e ca suporto havis alta preco: l'urbo siejesis dum 2 yari e restis devastita pos la siejo. Kin yari pos la kapitulaco, Severus decidis rikonstruktar la urbo, qua rekuperis lua antea prospereso.
En septembro 324, Konstantinus la 1ma divenis imperiestro di tota Romana imperio. Du monati pose, ilu lansis projeto por krear nova kristana urbo, qua remplasus Byzantium e divenus chef-urbo dil imperio. Ilu nomizis ol Nova Roma, tamen lua habitanti nomizis ol "Konstantinoplo", nomo qua duris til la 20ma yarcento. Konstantinus la 1ma expansis la hipodromo dil urbo, qua divenis centro di la civismala vivo dil urbo, e povis recevar mili di spektanti. Ye la 11ma di mayo 330 Konstantinoplo proklamesis la chef-urbo dil imperio. En 395, kande Romana imperio dividesis en du parti, singla ek li guvernita da un ek la filii dil imperiestro Theodosius la 1ma, Konstantinoplo divenis chef-urbo dil Estala Romana Imperio, o Bizancana imperio.
Konstantinoplo rapide divenis centro por Greka kulturo e kristanismo. Multa kirki konstruktesis en la urbo, exemple la katedralo Hagia Sofia, konstruktita dum la regno di Iustinianus la 1ma, qua duris esar la maxim granda katedralo de la mondo dum preske 1000 yari. En 532 eventis konflikti en la hipodromo dil urbo, konocata kom "sedicii Nika", qui rezultis mili di morti.
Dum multa yarcenti, la muregi di Konstantinoplo protektis l'urbo ed Europa del invado di estala populi, e del avanco di Islamo. Dum granda parto di Mezepoko, Konstantinoplo esis la maxim richa urbo di Europa ed un ek la maxim populoza. Tamen, l'urbo komencis dekadar dum la regno di Basilius la 2ma, en 1025. En 1204, la 4ma Krucomilito deviacesis de lua skopo por atakar e spoliar Konstantinoplo. Krucomiliteri establisis la "Latina Imperio di Konstantinoplo" por remplasar Bizancana imperio, e Hagia Sofia konvertesis en Katolika kirko. Bizancana imperio riestablisesis en 1261, quankam plu febla kam ante.
Dum la regno di Andronikos la 2ma Palaiologos, de 1282 til 1328, adoptesis multa ekonomiala e militala reformi qui diminutis la grandeso di imperial armeo, e febligis la kapaceso por reaktar kontre extera ataki. Pos la duimo dil 14ma yarcento, Mohamedani gradope komencis kaptar mikra urbi, por strangular la supleo-voyi dil urbo. Ye la 29ma di mayo 1453, pos 8-semana siejo, dum qua l'imperiesto Konstantinos la 11ma Palaiologos mortigesis, sultano Mehmed la 2ma kaptis Konstantinoplo e deklaris ol la chef-urbo di Otoman imperio.
Pos la konquesto, Mehmed la 2ma decidis ristrukturar la urbo, ed aceptis plezure omni qui decidis rezidar ibe, inkluzite de altra loki di Europa. Ilu transformis la dekadanta centrala areo e kreis la Granda Bazaro, qua duras esar un ek la maxim granda kovrita komerceyi de la mondo. Dum la 16ma yarcento, devastanta epidemio di pesto mortigis richi e povri egale. La regno di Suleiman la Grandioza, de 1520 til 1566, esis epoko di granda prodaji artala ed arkitekturala, kande uzesis richa ceramikaji, kolorizita vitri, ornamentala kaligrafo e miniaturi por dekorar edifici. Dum la fino dil 18ma yarcento, Istanbul ja havis 570 mil habitanti.
Pos epoko di revolti dum la komenco dil 19ma yarcento, sultano Mahmud la 2ma asumis la povo e komencis periodo nomizita Tanzimat, en qua eventis politikala reformi. Dum ca epoko konstruktesis ponti sur tale nomizita "Ora korno". Ferovoyo qua ligis Istanbul a la cetera Europana urbi konstruktesis dum la yari 1880a. L'unesma lineo ferovoyala subtera dil urbo, 573-metra funikularo konocata kom Tünel, inauguresis en 1875, liganta quarteri Karaköy e Beyoğlu. En 1908, sultano Abdul Hamid la 2ma revokesis dum la "Revoluciono di la Yuna Turki", e la parlamento dil imperio, klozita en 1878, durigis funcionar. Serio di militi dum la komenco dil yari 1910a, exemple la milito Turkia-Italia de 1911 til 1912, e la Balkana militi de 1912 til 1913 afektis la chef-urbo dil imperio, ed efektigis stato-stroko qua duktis a tale nomizita "rejimo di la tri pasha".
Dum l'unesma mondomilito, Otoman imperio federis kun Centrala Povi e vinkesis. La deporto di Armeniani ye la 24ma di aprilo 1915 esis un ek la precipua eventi del gentocido di Armeniani dum la milito.[1] Pro la politiki pri "etniala purigado", la habitantaro kristana dil urbo diminutis de 450 mil personi en 1914 til 240 mil personi en 1927.[2] Ye la 30ma di oktobro 1918, Otoman imperio signatis armistico kun la Federiti, qui okupis Istanbul ye la 13ma di novembro sam yaro. La parlamento Otomana dissolvesis ye la 11ma di aprilo 1920, ed ye la 10ma di agosto sam yaro l'imperio koaktesis signatar la kontrato di Sèvres e perdis teritorii por Francia, Unionita Rejio, Italia e Grekia.
.jpg)
Pos la milito pri Turka nedependo (1919-1922) la Granda Nacional Asemblo di Turkia en Ankara abolisis la sultanio ye la 1ma di novembro 1922, e la lasta sultano, Mehmed la 6ma Vahidettin, deklaresis persona non grata. La sultano iris al exilo, ye la 17ma di novembro 1922. Ye la 24ma di julio 1923, Turkia signatis la kontrato di Lausanne, ed ye la 6ma di oktobro sam yaro la lasta Federita trupi foriris de Istanbul. Ye la 29ma di oktobro, Turka Republiko proklamesis, kun Ankara kom nova chef-urbo.
Dum la yari 1940a e komenco di la yari 1950a, eventis granda urbala transformi en Istanbul. Nova placi, exemple placo Taksim, avenui e nova edifici konstruktesis, multafoye pos destrukto di historiala edifici. En 1955 eventis tale nomizita "pogromo di Istanbul", serio di revolti kontre Greka, Armeniana e juda komunitati, ma anke kontre kelka Mohamedana grupi, e to aceleris la fugo di etniale Greki a Grekia.
Dum la yari 1970a la habitantaro dil urbo komencis itere kreskar rapide, pro enmigro di personi de Anatolia por laborar en nova fabrikerii konstruktita en suburbi. Nova rezideyi konstruktesis en la metropolala regiono dil urbo por absorbar ca enmigranti. L'unesma lineo di metroo inauguresis ye la 3ma di septembro 1989.
Ye la 28ma di mayo 2013, komencis populala protesti kontre la konstrukto di komercala centro che parko Taksim Gezi, proxim la placo Taksim. Sequante, la temi di la protesti rapide diversigesis, e la demonstreri komencis demandar plusa libereso por jurnalaro, laikeso di la rejimo, respekto a homala yuri, edc. La protesti anke expansesis ad altra Turka urbi.
Geografio
redaktar
La reliefo di Istanbul esas kolinoza, havanta plu kam 50 kolini en lua urbala areo. Lua maxim alta punto esas monto Aydos, havanta 537 metri super la marala nivelo. L'urbo transpazas la stretajo Bosforo, qua esas l'unika ligilo inter Nigra maro e Mediteraneo tra la maro di Marmara.
La klimato dil urbo esas Mediteranea (Csa), frontierala kun humida subtropikala (Cfa) ed oceanala klimati (Cfb segun la klimatala klasifikuro da Köppen). Ol esas multe influata dal maro Marmara sude e dal Nigra maro norde, qui efektigas milda klimato kun poka vario di diala temperaturo. La mezavalora temperaturo en agosto (somero) esas 23,4°C, kontre ke la mezavalora temperaturo en februaro (vintro) esas 5,5°C. Altra konsequo di la proximeso kun la du mari esas la granda humideso e la frequa formaco di nebulo super la urbo.
La pluvoza sezono iras de oktobro til februaro. La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 849,6 mm, e la maxim pluvoza monato esas decembro, kun mezavalore 125,1 mm. De decembro til marto anke povas nivar.
Transporto
redaktar
La moderna aeroportuo di Istanbul (Turke İstanbul Havalimanı) esas la precipua aeroportuo qua servas l'urbo. Distanta 35 kilometri del anciena aeroportuo Atatürk e cirkume 50 km nord-weste de la centro di Istanbul, la nova aeroportuo inauguresis por publiko ye la 6ma di aprilo 2019, e recevis entote 23 409 132 veheri en 2020. On previdas durar lua expanso til la yaro 2025, esonta kapabla por transportar til 200 milion veheri omnayare. L'anciena aeroportuo internaciona Atatürk, distanta 15 kilometri de la centro di Istanbul, nun uzesas por transporto di vari e civila aviacado. Olim, ol esis la 5ma maxim uzita aeroportuo de Europa. Fine, l'aeroportuo Sabiha Gökçen, an l'Aziana parto di Istanbul, distanta 32 kilometri sud-este de lua centro. Ol recevis 16 966 572 veheri en 2020. Ol uzesas da kompanii AnadoluJet e Pegasus Airlines, ed anke kom sekundara bazo por Turkish Airlines.
Quar chosei ligas Istanbul a lua aeroportuo: 17L/35R, 16R/34L, 17R/35L e 16L/34R. L'urbo havas 5 chosei por expresa trafiko (Turke: Otoyol, abreviuro O): O-1, O-2, O-3, O-4 ed O-7. Chosei O-2, O-3 ed O-4 apartenas a tale nomizita "Europana choseo 80", abreviuro E80, qua ligas la frontiero Turkia-Iran este, a Lisboa, Portugal, weste. La tunelo "Eurazia" (Avrasya Tüneli), inaugurita ye la 20ma di decembro 2016, esas longa de 5,4 kilometri trairanta sub stretajo Bosforo, per maxima profundeso di 106 metri.[3] Ol esas parto de statala choseo D.100, qua ligas Kapıkule, an la frontiero kun Bulgaria, a Gürbulak, an la frontiero kun Iran.
La sistemo di internaciona treni inauguresis en 1889, e ligis la staciono Sirkeci en Istanbul a București. Ca lineo uzesis por la famoza Orient Express, qua ligis Istanbul a Paris.
Publika transporto
redaktar
La sistemo di publika transporto en Istanbul konsistas ek treno-linei, metroo, tramveturi, funikulari, autobusi por rapida transito, ordinara autobusi e paromio. Esas posibla uzar diferanta transporto-moyeni uzanta pago-sistemo nomizita istanbulkart.
La nuna sistemo di suburbala treni di Istanbul nominezas Marmaray. Ol inauguresis en 2013 e konsistas ek du linei kun entote 76,6 kilometri e 43 stacioni, liganta Azia ad Europa tra ferovoyala tunelo longa de 13,6-kilometri sub Bosforo. Treni por transportar vari anke povas usar la sama tunelo.
La metroo di Istanbul nun konsistas ek 8 linei kun entote 133 kilometri e 107 stacioni. Plusa 5 linei, kun entote 104 stacioni konstruktesas. Omnadie, 1,36 milion veheri uzas la sistemo, ed en 2019 entote 495 milion personi uzis ol. L'unesma lineo inauguresis en 1989. La tunelo Marmaray ank uzesas dal metroo di Istanbul.
L'unesma lineo di tramveturo di Istanbul inauguresis en 1872, ed uzis kavali. Elektrala tramveturi inauguresis en 1912, e l'anciena sistemo interuptesis en 1966. En 1990 e 1992 inauguresis du tramveturala sistemi: nostalgiala sistemo, e moderna sistemo. La nostalgiala sistemo havas entote du linei, en Europana latero (1,6-kilometra lineo) ed en Aziana latero (2,6-kilometra lineo). Pri moderna tramveturi existas tri linei, kun entote 44,7 kilometri, la tri che Europana latero: T1 (19,3 km e 31 stacioni[4]), T4 (15,3 km e 22 stacioni)[5] e T5 (10,1 km e 14 stacioni[6]).
Istanbul havas du funikulari, ambe en l'Europana latero. Un ek li, nomizita Tünel, inauguresis en 1875, liganta quarteri Karaköy e Beyoğlu;[7] l'altru, nomizita F1, ligas la quarteri Taksim e Kabataş, inauguresis en 2006.[8] Altra transporto-moyeno esas du linei di teleferiki, Maçka, en Beşiktaş, e Pierre Loti, che Eyüp.
La transporto-sistemo per autobusi en Istanbul subdividesas en du: "Rapida Autobusi" (Angle: Bus Rapid Transit, abreviuro BRT), lokale nomizita Metrobüs; e l'ordinara autobusi. La sistemo di rapida autobusi inauguresis en 2007, e nun havas 1 lineo kun 45 stacioni, parkuranta entote 50 kilometri.[9] Ol uzas autobusi kun kapaceso por transportar 150, 193 o mem 230 uzeri, segun la modelo.[10] La sistemo di ordinara autobusi konsistas ek 468 linei, 7889 autobuso-halteyi e 2768 vehili.
Existas multa linei di paromi, nomizita lokale vapur, qui trairas Bosforo e la Maro di Marmara. La maxim multa esas ordinara paromi, tamen existas rapida katamarani nomizita lokale deniz otobüsü ("marala autobusi") e tale nomizita "marala taxii" (Turke deniz taksi).
Istanbul havas preske 20 000 taxii.[11] Ultre l'ordinara taxii kolorizita flave, existas plu luxoza vehili, qui kolorizesas turkez-blue o nigre.
La granda quanto di autobusi, privata automobili, taxii e kamioni produktas intensa atmosferala polutajo, qua formacas fumnebulo. En 2019, Istanbul kovresis per atmosferala polutajo dum preske 200 dii.
Kelka turistala loki
redaktar.jpg)
Vera ex-libris de Istanbul, Hagia Sofia esas anciena baziliko Ortodoxa, qua konvertesis en moskeo pos la kapto di Konstantinoplo en 1453. Ol esis katedralo Ortodoxa de lua konstrukto en 360 til 1453, ecepte dum la 13ma yarcento por kurta periodo, dum tale nomizita "patriarkio latina di Konstantinoplo". De 1204 til 1261 ol konvertesis en katolika katedralo dal krucomiliteri. Ol esis Mohamedana moskeo de la 29ma di mayo 1453 til 1931, kande ol sekularigesis e divenis muzeo. Ye la 10ma di julio 2020, prezidanto Recep Tayyip Erdoğan nuligis la decido qua transformis ol en muzeo, ed anuncis ke ol itere divenus moskeo, quo fakte eventis ye la 24ma di julio sam yaro, kande ol apertesis por kulti. Por vizitar ol, viri mustas uzar longa pantaloni e mulieri mustas usar longa robi e kovrar lia kapi.
La Turmo di Leander, o Turmo di la Damzelo (Turke Kız Kulesi) esas turmo konstruktita sur insuleto an l'eniro dil stretajo Bosforo distanta 200 metri del distrikto Üsküdar. Ol esas alta de 18 metri, e konstruktesis en 1725 por uzesar kom faro. Dum l'epidemio di kolero de la yaro 1830, ol uzesis kom quaranteno-loko.[12] Interne ol nun existas kafeerio e restorerio, ed ol esas vizitebla per privata bateli.
La Turmo Galata (Turke Galata Kulesi), alta de 67 metri, konstruktesis dal Bizancani en 1348. En lua supera etaji existas kafeerio e restorerio, ed anke noktala klubo ube prizentesas spektakli pri dansi e muziko folklorala Turka.
.JPG)
La Granda Bazaro di Istanbul (Turke Kapalıçarşı, signifikanta "kovrita merkato") esas un ek la maxim granda ed anciena merkati kovrita de la mondo, havanta 61 stradeti e plu kam 4 mil komerceyi interne ol, kovranta entote 30 700 m².[13][14] Omnadie, de 250 mil til 400 mil personi vizitas ol.
La Bazaro di Spici (Turke Mısır Çarşısı, signifikanta "Egiptiana bazaro") esas la 2ma maxim granda de Istanbul, jacanta an la quartero Eminönü. Ol apartenas a la Nova Moskeo di Istanbul, e la revenui obtenita de la rento di komerceyi uzesas por konservar la moskeo.
La Nova Moskeo di Istanbul (Turke Yeni Cami) konstruktesis de 1597 til 1665, an la historiala quartero Eminönü. Ol havas entote 66 domi e mi-domi, e dekoresas interne per blua, verda e blanka kareli.
La kirko Chora, antee Moskeo Kariye (Turke Kariye Camii), jacanta an la distrikto Fatih, esas anciena kirko Ortodoxa qua transformesis dal Otomani en moskeo, dum la 16ma yarcento. En 1945 ol sekularigesis e transformesis en muzeo. En 2020 prezidanto Erdogan itere transformis ol en moskeo, ma en januaro 2021 la transformo revokesis, pro la manko di kulturala signifiko por Mohamedani. L'internajo di la kirko kovresas per la maxim anciena e bone prezervita freski e mozaiki Bizancana. Li deskovresis e restauresis kande l'edifico divenis muzeo.
Polonezköy esas vilajo an l'Aziana latero di Istanbul, distanta cirkume 30 kilometri de lua historiala centro. Ol fondesis en 1842 da Polona enmigranti, pos la falio di la revolto di 1842 kontre Rusa imperio. La decendanti di Poloni mantenas kirko e tombeyo katolika, e tradicionala dansi. Kelke duras parolar la Polona. Kovranta 3004 hektari, la vicina verda areo deklaresis naturala parko en 1994. La parko konservas nativa speci di vejetantaro e havas loki por pikniko, kurado e biciklado.
La Blua Moskeo, o Moskeo dil Sultano Ahmed (Turke Sultan Ahmet Camii) esis imperiala moskeo konstruktita de 1609 til 1616, dum la regno di Ahmed la 1ma. Interne ol jacas la tumulo di Ahmed, e madrasah (religio-skolo).
La moskeo Taksim (Turke Taksim Camii) esas un ek la maxim nova moskei de Istanbul. Situita an la placo Taksim, lua konstrukto startis ye la 17ma di februaro 2017, e duris dum 4 yari. Ol havas interna kapaceso por 3 mil personi, e lua extera kupolo esas alta de 33 metri.
Esas posibla facar krozi per batelo tra Bosforo,[15] sive noktala, sive diala, e vidar lua anciena quarteri, Hagia Sofia ed altra monumenti.
.jpg)
Palaco e Muzeo Topkapı (Topkapı Sarayı Müzesi) esas granda muzeo che quartero Fatih an l'anciena palaco di Mehmed la 2ma. Ol komencis konstruktesar en 1459, ed augmentesis multafoye. Pos la ter-tremo di 1509 e l'incendio di 1665 ol rinovigesis komplete.
Referi
redaktar- ↑ Freedman, Jeri:The Armenian genocide Publikigita da Rosen Pub. Group. Loko di publikigo: New York. Dato di publikigo: 2009. Pagino/pagini: 21-22.
- ↑ Globalization, Cosmopolitanism, and the Dönme in Ottoman Salonica and Turkish Istanbul. Marc Baer, University of California, Irvine.
- ↑ Istanbul's $1.3BN Eurasia Tunnel prepares to open - Publikigita da Anadolu Agency. Dato di publikigo: 19ma di decembro 2016.
- ↑ T1 Kabataş-Bağcılar Tramvay Hattı - Idiomo: Turka.
- ↑ T4 Topkapı Habibler Tramvay Hattı - URL vidita ye 11ma di agosto 2021. Idiomo: Turka.
- ↑ Golden Horn tram partially opens, to serve Istanbulites free for 10 days - Publikigita da Daily Sabah. Dato di publikigo: 4ma di januaro 2021. Idiomo: Angla.
- ↑ Tunnel - Publikigita da Istanbul Electricity, Tramway and Tunnel.
- ↑ F1 Taksim-Kabataş Füniküler Hattı - Publikigita da İstanbul Ulaşım A.Ş. (Istanbul Transport Corporation). Idiomo: Turka.
- ↑ Metrobüs ilk deneme seferini yaptı - Publikigita da Ntvmsnbc.com. Dato di publikigo: 17ma di septembro 2007-09-17. Idiomo: Turka.
- ↑ BRT in Istanbul: Mercedes-Benz CapaCity highly effective and popular as a comfortable rapid transit bus with a high capacity - Publikigita da omnibusarchiv.de. Dato di publikigo: 22ma di agosto 2009.
- ↑ Istanbul Taxi - URL vidita ye 14ma di agosto 2021. Idiomo: Angla.
- ↑ https://www.visitistanbul.com/istanbul-from-my-eyes/leanders-tower-maidens-tower-istanbul.html/
- ↑ Müller-Wiener, Wolfgang:Bildlexikon zur Topographie Istanbuls: Byzantion, Konstantinupolis, Istanbul bis zum Beginn d. 17 Jh. Publikigita da Wasmuth. Loko di publikigo: Tübingen. Dato di publikigo: 1977. Idiomo: Germana.
- ↑ History of the Grand Bazaar Istanbul -
- ↑ https://sunsetcruisebosphorus.com/