Hagia Sofia (Konstantinoplo)

Hagia Sofia ("Santa Sajeso") esis granda kirko en Konstantinoplo. Ol transformesis a moskeo, kande Otoman-Turkiani konquestis l'urbo. Nun ol funcionas kom muzeo. L'antea kirko judikesas kom un ek l'ecelanta exempleri di la Bizantala arkitekturo.

Ye la 23ma di februaro 532 en Konstantinoplo lora imperiestro Justinianus la 1ma decidis rikonstruktar Hagia Sofia, la precipua kirko dil imperio, origine konsakrita en 360. Ol destruktesis, kun granda parti de la urbo, en januaro ca yaro, en incendii dum grava tumulto. La nova kirko esis plu granda kam la antea kirko. Justinianus ipsa selektis l'arkitekti. Materio di alta qualeso por la edifico venis de diversa parti di la imperio. En ta tempo, la nova kirko, kun injenioze desegnita kupolo, esis egardata kom importanta arkitekturala verko. Justinianus inauguris la nova basiliko en 537, ma la mosaiki en la kirko ne esis kompleta dum ilua vivo.

Ye la 7ma di mayo 558, dum tertremo en Konstantinoplo, la kupolo di Hagia Sofia krulis. La kirko ja esis kelke domajita pro tertremi en 553 e 557. La imperiestro, Justinianus la 1ma, imperis rikonstruktado; la arkitekto Isidorus ridesegnis la kupolo ed utiligis plu lejera materii. La rikonstruktado esis kompleta en 562, e la kirko esis ridedikata ye la 23ma di decembro di ta yaro.

L'edifico ankore stacas: ol divenis moskeo de 1453, ed en 1931 ol divenis muzeo.