Texas

State of Texas Stato di Usa Chefurbo Austin 757 688 habitanti (2007) Maxim granda urbo Houston Oficala linguo Ne havas. La majoritato parolas nur Angliana. Cirkum 29% parolas Hispaniana Surfaco 695 241 km² Habitanti Denseso di habitantaro 24 326 974 (2008) 30,75 hab./km² Guberniestro Greg Abbott Transformo en stato: 29ma di decembro 1845 Posto-kodexo abreviuro TX Reto www.texas.gov

Texas esas la duesma maxim vasta stato di Usa, dop Alaska. Jacanta sude, apud la bayo di Mexikia e Mexikia, ol havas kom vicini la stati Nova-Mexikia, Oklahoma, Arkansas e Louisiana.

Historio

Hispaniana Álvar Núñez Cabeza de Vaca naufrajis en la litoro di la nuna Texas en 1528. En 1821 la regiono divenis parto di Mexikia pos Mexikiana nedependo-milito, e formacis la stato Coahuila y Tejas.

Ye la 21ma di aprilo 1836 eventis la batalio di San Jacinto, en Texas. En la batalio la Texsana armeo dil generalo Sam Houston, qua inkluzis multa volontarii de USA, vinkis Mexikiana armeo dil generalo Antonio López de Santa Anna. La batalio duris dek-e-ok minuti; 630 Mexikiana soldati mortis, kontre 9 morti de la Texasani.

Texas, antee parto di Mexikia, pose divenis su-guvernanta. La nedependo di la nova republiko ne agnoskesis da Mexikia. La precipua politikala afero en la republiko Texas esis kad ol devas esar parto di Usa, o ne.

Ol divenis Usana stato ye la 29ma di decembro 1845.

Politiko

La konstituco di Texas adoptesis en 1876. La legifala povo dil stato havas du chambri: Chambro di Deputati, kun 150 membri, e la Senato dil stato, kun 31 membri, qui reprezentas 31 distrikti.

Texas havas 32 deputati e 2 senatani en Usana Kongreso.

Geografio

Westa parto di Texas esas sika dezerto, ma esta e riverala parti esas favoroza por agrokultivo. Texas anke produktas petrolo.

La maxim alta monto di stato esas Monto Guadalupe, kun 2.667 metri di altitudo.

Ekonomio

Dum la komenco di la 20ma yarcento trovesis petrolo en rivala areo, quo igis agrikultivala lando industriala. Nun, la maxim granda ekonomiala centri esas Austin (1.350.000 habitanti), Dallas - Fort Worth (5.500.000 habitanti), Houston (500.000 habitanti) e San Antonio (1.800.000 habitanti).

Demografio

Ek la 22 milion habitanti, 1% esas Indjeni, 1% Aziani, 12% Negra, e cirkume 32% havas Latin-Amerikana origino. Fakte la nombro di Latin-Amerikani esas multe granda, nam multa ne havas dokumenti.

La maxim granda urbi di [[{{{lando}}}]] (2011)

La maxim granda urbi di Texas (2011)

Rango	Nomo	Provinco	Regiono	Habitantaro	Rango	Nomo	Provinco	Regiono	Habitantaro
1ma	Houston	[[{{{provinco1}}}]]	[[{{{regiono1}}}]]	2 303 482	11ma	[[{{{nomo11}}}]]	[[{{{provinco11}}}]]	[[{{{regiono1}}}]]	{{{hab11}}}
2ma	San Antonio	[[{{{provinco2}}}]]	[[{{{regiono2}}}]]	1 492 510	12ma	[[{{{nomo12}}}]]	[[{{{provinco12}}}]]	[[{{{regiono12}}}]]	{{{hab12}}}
3ma	Dallas	[[{{{provinco3}}}]]	[[{{{regiono3}}}]]	1 317 929	13ma	[[{{{nomo13}}}]]	[[{{{provinco13}}}]]	[[{{{regiono13}}}]]	{{{hab13}}}
4ma	Austin	[[{{{provinco4}}}]]	[[{{{regiono4}}}]]	947 890	14ma	[[{{{nomo14}}}]]	[[{{{provinco14}}}]]	[[{{{regiono14}}}]]	{{{hab14}}}
5ma	Fort Worth	[[{{{provinco5}}}]]	[[{{{regiono5}}}]]	854 113	15ma	[[{{{nomo15}}}]]	[[{{{provinco15}}}]]	[[{{{regiono15}}}]]	{{{hab15}}}
6ma	El Paso	[[{{{provinco6}}}]]	[[{{{regiono6}}}]]	683 080	16ma	[[{{{nomo16}}}]]	[[{{{provinco16}}}]]	[[{{{regiono16}}}]]	{{{hab16}}}
7ma	Arlington	[[{{{provinco7}}}]]	[[{{{regiono7}}}]]	392 772	17ma	[[{{{nomo17}}}]]	[[{{{provinco17}}}]]	[[{{{regiono17}}}]]	{{{hab17}}}
8ma	Corpus Christi	[[{{{provinco8}}}]]	[[{{{regiono8}}}]]	325 733	18ma	[[{{{nomo18}}}]]	[[{{{provinco18}}}]]	[[{{{regiono18}}}]]	{{{hab18}}}
9ma	Plano	[[{{{provinco9}}}]]	[[{{{regiono9}}}]]	286 057	19ma	[[{{{nomo19}}}]]	[[{{{provinco19}}}]]	[[{{{regiono19}}}]]	{{{hab19}}}
10ma	Laredo	[[{{{provinco10}}}]]	[[{{{regiono10}}}]]	257 156	20ma	[[{{{nomo20}}}]]	[[{{{provinco20}}}]]	[[{{{regiono20}}}]]	{{{hab20}}}
Houston		San Antonio		[[Arkivo:{{{imajo3}}}|170px]] Dallas		[[Arkivo:{{{imajo4}}}|170px]] Austin
Fonto:

Kulturo

Famoza rock-bando ZZ Top esas Texasana.

Cetera aferi

Dum la 19ma yarcento policisti esis nemulta en Texas, ed omno havis la yuro pri defensar su per pafilo. Nun ca principo ordinare aceptesas en Usa. Cirkume 2 ek 3 krimini igesas per pafili en Texas.