Ohio

Ohio esas Usana stato. Lu havas kom vicini Michigan e Lago Erie norde, Pensilvania este, Westal Virginia e Kentucky sude, ed Indiana weste. An l'altra rivo dil Lago Erie jacas Kanadana provinco Ontario.

State of Ohio Stato di Usa Chefurbo Columbus Maxim granda urbo Cleveland, Cincinnati Oficala linguo o lingui: ne havas. L'Angla esas de facto. Surfaco 116 096 km² Habitanti Denseso di habitantaro 11 883 304 (2024) 109 hab./km² Guberniestro Mike DeWine (R) Fondita o kreita 1ma di marto 1803 Posto-kodexo abreviuro OH Reto www.ohio.gov

Historio

Arkeologiala restaji montras ke la nuna Ohio habitabas de cirkume 13 mil yari aK, komence da nomada populi. Ca nomadi desaparis cirkume 1000 yari aK. De cirkume 1000 aK til 800 aK, aparis tale nomizita "kulturo Adena", qua establisis mi-permananta vilaji e domestikigis kelka planti, exemple sunofloro e posible maizo anke. Cirkume 100 aK, le Adena evolucionis, e divenis tale nomizita "kulturo Hopewell".

L'unesma Europani qui arivis en Ohio esis Franci. Til 1763 ol esis parto ti Nova Francia ed, en ta yaro, ol divenis Britaniana teritorio. Pos la nedependantesko di Usa, en 1783 Usani komencis kontrolar la teritorio.

Oliver H. Perry komandas Usani dum la batalio di Lago Erie.

Ohio divenis l'unesma nord-westala teritorio qua divenis stato - la 17ma stato Usana - ye la 1ma di marto 1803. Pos la kompro di Louisiana eventita en 1803, l'ekonomio dil stato komencis kreskar, nam lua produkturi komencis transportesar per fluvio Mississippi e lua enfluanti. En 1812, eventis la milito di 1812, ed Ohio esis ceneyo por un ek la maxim importanta e famoza batalio di la milito, la batalio di Lago Erie, ye la 10ma di septembro 1813. Dum ca batalio, non navi Usana konfrontis 6 navi Britaniana, ed Usani vinkis. En 1835 preske eventis milito inter Michigan ed Ohio, pro disputo di streta porciono di teritorio an la nord-westo di Ohio.

La komerco inter Ohio e New Orleans duris kreskar, e vaporobateli remplasis anciena seglobateli. L'unesma vaporobatelo qua navigis Mississippi esis New Orleans, en 1811. Depos 1830 komencis la konstrukto di ferovoyi, e la plubonigo di transporto-moyeni stimulis unesme la kresko agrokultivo ed edukado di bestii, e pose la kesko di industrio. En 1841, William Henry Harrison divenis l'unesma civitano di Ohio qua asumis la prezitanteso di Usa.

Geografio

Precipua artiklo: Listo pri municipi en Ohio

Precipua urbi e stradi di Ohio.

La klimato dil stato esas kontinentala humida. Someri esas varma e pluvoza, e vintri esas koldeta o kolda. Poka vortiga ventegi ed anke poka tempesti di nivo atingas la stato.

La maxim alta monto dil stato esas Campbell Hill, kun 472 metri di altitudo.

Ekonomio

Ohio havas la 10ma maxim extensa reto di chosei de Usa, e distas admaxime 1-dia voyajo de 70% ek la precipua industriizita zoni di Usa, ube rezidas 50% de la habitantaro di la lando. Segun inquesto de 2010, ol judikesis kom la 2ma maxim bona stato Usana por komercala e servadala aferi. En februaro 2018, la chomeso en la stato atingis nur 4,5% de la laboro-povo.

Industrio e financal aferi reprezentas 13,8% de la TNP dil stato.