Komunismo esas politikala filozofio qua intencas konstruktar socio sen klasi e sen stato, kun komuna proprieto di produkto-moyeni, libera aceso a konsumo-vari, ed ceso di salariala laboro e privata proprieto di produkto-moyeni ed imobli[1].

Siklo e martelo, internaciona simbolo di komunismo.
Karl Marx.

En teorio, kreita da Germana filozofi Karl Marx e Friedrich Engels dum la 19ma yarcento, la koncepto pri proletariaro-diktatoreso referas a socialista stato ube proletariaro (la klaso di industriala laboristi) kontrolus la politikala povo. La vorto "diktatoreso" esas kontroversa, e ne referas ad klasika ideo di dictatura de Romana Imperio, ube un persono o mikra klaso kontrolas la stato, ma al ideo kreita da Marx ube ula sociala klaso kontrolus la guvernerio, segun demokratiala sistemo.

Manifesto di Komunista Partiso, libro da Marx e Engels.

Altra konceptajo kreita da Marx esis konflikto di klasi, qua signifikas la tensi ed antagonismi qui existas en socio pro konflikti di interesti inter la diferanta sociala klasi. Unlatere, kapitalisti qua kontrolas produktado-moyeni, pagas minima salarii e deziras augmentar lia profiti; altralatere proletariaro qua recevas basa salarii e kompras vari produktata en l'entraprezi di kapitalisti po alta preci. En lua libro "Komunista manifesto" de 1848 Marx ed Engels lansis ta konceptajo, e propozis l'ideo pri revoluciono duktita dal laboristi por destruktar kapitalismo.

Komunismo esis l'oficiala ekonomikala principo di Sovietia, ed ankore esas di Popul-Republiko Chinia, Kuba, Vietnam, Nepal, e Nord-Korea.

Referi redaktar

  1. Communism Columbia Encyclopedia, 2008