Historio di Vietnam
Homi ja habitis Vietnam dum Paleolitiko. Norde de la lando trovesis fosili dil Homo erectus qui evas de 500.000 yari ante nun. Homo sapiens komencis vivar en la regiono dum Pleistoceno. Cirkum la yaro 1000 aK la kulturo Đông Sơn prosperis en l'inundebla tereni inter la fluvii Ma e Reda.
La dinastio Hồng Bàng o la reji Hùng konsideresas l'unesma Vietnamana stato. En 257 aK la lasta Hùng rejulo vinkesis da Thục Phán, qua unionis du tribui, Lạc Việt e Âu Việt, e proklamis su kom rejulo ("An Dương Vương") di Âu Lạc. En 207 aK Chiniana generalo Zhao Tuo vinkis Thục Phán e kreis la rejio Nanyue. En 111 aK Chiniana la dinastio Han enkorpigis la rejio Nanyue. Dum la 2ma yarcento Budismo penetris en Vietnam.
Dum lua historio, multa konflikti eventis inter dominacinta dinastii en la nordo e la sudo dil nuna Vietnam, note la konflikti inter la dinastii Mạc e Lê, ed inter la dinastii Trịnh e Nguyễn. Vietnamani konquestis nedependo kande l'unesma dinastio (Ngô-dinastio) fondesis da Ngô Quyền.
La socio di Vietnam modifikesis poke de la nedependo til Franciana konquesto dum la 19ma yarcento. La rejulo esis la maxima autoritato di lando, la chefo dil armeo, la maxima judiciero, ed anke religioza autoritato. Mandareni administris en nomo di la rejulo.
La kontakti di Vietnam kun l'Ocidento komencis en 166, kande unesma Romana komercisti arivis en la regiono. En 1292 Marco Polo vizitis la regiono, e dum la komenco dil 16ma yarcento Portugalani ed altra Europana komercisti e misioneri arivis ibe. Alexandre de Rhodes, Franciana sacerdoto, plubonigis antea verki de Portugalana misioneri e developis skripto por Vietnamana linguo kun Latinal alfabeto. Ilu publikigis la vortaro Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum en 1651.
Dum la yaro 1778, la fratuli Tây Sơn vinkis la dinastii Trịnh e Nguyễn, e komencis rejio qua duris til 1802. Kande Nguyễn Ánh establisis la dinastio Nguyễn ilu toleris katolikismo ed employis kelk Europani en lua korto kom konsileri. La sequanta imperiestri de Nguyễn-dinastio persekutis katolikismo, e sequis politiko di netolero kontre l'Ocidento. La komerco kun l'Ocidento diminutis. Diversa revolti kontre Nguyen-imperiestri eventis, e ta agi funcionis kom pretexto por Francia atakar ed invadar Vietnam. En 1858, sub ordeni de Napoléon 3ma, Francian admiralo Charles Rigault de Genouilly atakis la portuo di Đà Nẵng, ma ne sucesis. Pose li decidis atakar l'urbo Gia Định, nune Ho Chi Minh Urbo, qua havis poka defensaji.
De 1859 til 1885 Francia pokope okupis la regiono e kreis la Franca Indochinia. Westala instrukto developesis e kristanismo propagesis en granda parto di Vietnamala socio.
En 1941 Japonia okupis Indochinia. Kom rezulto, Viet Minh, komunista grupo komandita da Ho Chi Minh, komencis militeto kontre Japoniani. Japonian okupeso duris til 1945 kande Japonia perdis la Duesma mondomilito.
Vietnam divenis nedependanta de Francia ye la 2ma di septembro 1945. Francia ne aceptis ol, e komencis milito qua duris til la 1ma di agosto 1954, kande Francia perdis, ed agnoskis la nedependo. Vietnam dividesis en Nord-Vietnam - kun chefurbo en Hanoi - e Sud-Vietnam, kun chefurbo en Saigon (nune Ho Chi Minh urbo). Popul-Republiko Chinia komencis helpar Nord-Vietnam en 1949 por transformar Viet Minh en reguloza armeo. De 1953 til 1956 Nord-Vietnam adoptis agrala reformo por ridistributar landi inter rurani.
| Precipua artiklo: Nord-Vietnam |
| Precipua artiklo: Sud-Vietnam |
| Precipua artiklo: Milito di Vietnam |
Pos la milito di Vietnam, Vietnamana komunisti proskriptis altra partisi, arestis civila servinti e militestri de Sud-Vietnam e sendis li a kampeyi di ri-edukeso. En 1978, Vietnam invadis Kambodja, e komencis la Kambodjana-Vietnamana milito.
En 1986 Komunista Partiso di Vietnam inkulkis ekonomiala reformi konocata kom Đổi Mới (rinovigo) qua kreis libera merkato. Ta reformi esis duktita da Nguyễn Văn Linh, lore chef-sekretario di komunista partiso di Vietnam. Malgre la reformo, stato duris kontrolar strategiala sektori, e lua autoritato ne subisis modifiki. Kom rezulto di Đổi Mới, l'ekonomiala produktado di agrokultivo ed industrio kreskis rapide la sequanta yari.
Pos la vizito dil Usana prezidanto Bill Clinton a Vietnam en 2000, la lando transformesis en importanta destino por turisti. L'ekonomiala reformi augmentis l'importo di la lando en l'ekonomial organizuro ASEAN.