Konfero di Yalta
La konfero di Yalta, anke konocata kom konfero di Krimea, kodexo-nomo Argonaut, eventis de la 4ma til la 11ma di februaro 1945 che palaci Livadia, Yusupov e Vorontsov, lokizita proxim urbo Yalta, en Krimea, Soviet-Uniono. Ibe, lora chefi di guvernerio Franklin Delano Roosevelt de Usa, Iosif Stalin de Soviet-Uniono, e Winston Churchill del Unionita Rejio diskutis quale riorganizar Germania e la cetera Europa pos la duesma mondomilito.
_(B%26W).jpg)
La skopo di la konfero esis diskutar quale establisar paco pos la milito qua grantis kolektiva sekureso, ed anke quale grantar su-determino a populi de Europa liberigita, e riestablisar la nedependo di la landi. Kande la konfero eventis, Westala Federiti ja liberigabis Francia e Belgia, samatempe kam Sovietiana trupi distis nur 65 kilometri de Berlin, e Germani ja expulsabis de Polonia, Rumania e Bulgaria. La centrala questiono ja ne esis se Naziista Germania vinkesus, ma kande.
Singla ek la tri Povi havis sua propra agendo. Exemple, Roosevelt deziris Sovietiana suporto en la milito kontre Japonia che Pacifiko, nome suporto ad ideo pri invado di Japonia, nome Sovietian invado di Mandjuria, ed anke la futura partopreno di Sovietia en l'Unionita Nacioni. Churchill deziris libera elekti e demokrata guverni en central ed estal Europa. Altralatere, Stalin deziris "sfero di politikal influo" por Sovietia. Polonia esis "honoro-punto" por lu, nam ca lando uzesis dum la historio kom "koridoro" por trupi qui iris atakar Rusia. Stalin deklaris ke ilu deziris "forta, libera e nedependanta Polonia". Konseque, Stalin afirmis ke la demandi di Polona guvernerio-en-exilo ne esis negociebla, e ke Sovietia mantenus la teritorio Poloniana quin li anexis en 1939, e kompense Polonia recevus teritorii ad spensaji de Germana teritorio.