Donald Trump
| Donald John Trump | ||
| ||
Prezidanto di  Usa
| ||
| Guvernisteso: | de la 20ma di januaro 2017 til la 20ma di januaro 2021 | |
| Precedanto: | Barack Obama | |
| Sucedanto: | Joe Biden | |
| Personal informi | ||
| Naskodato: | 14 di junio 1946 | |
| Naskoloko: | New-York, Nova-York Usa | |
| Spozo: | Melania Trump | |
| Profesiono: | entraprezisto e politikistulo | |
| Politikala partiso: | Republikana Partiso | |
Donald John Trump naskis ye la 14ma di junio 1946 en New York. Il esas entraprezisto, televiziona animisto e statala homo Usana. Il esis la 45ma prezidanto di Usa de 2017 til 2021. Il esas mariajita kun Melania Trump, ilua triesma spozino.
Ye la 8ma di novembro 2016 kom kandidato dil Republikana Partiso il ganis l'elekto kontre la kandidato di Demokrata Partiso Hillary Clinton e divenis la 45esma prezidanto di Usa. Sua slogano esis "Make America Great Again".
Ilu laboras en la entraprezo di sua patro, Elizabeth Trump & Son, dum sua studado en la komercala skolo di Wharton en la universitato di Pensilvania. Ye 1971 il divenas la chefo dil familiala entraprezo, quan li rinomizas The Trump Organization.
Depos la yari 1970a li konstitucas firmego imoblala e notoreso per prestijoza edifici qui ofte havas kom nomo Trump. Il esas proprietero di kazini, luxoza hoteli, golfeyi. Ultre il multe kolokas relate sporti, informili, belkonkursi, e.c. Il fameskas televizione de la yari 1980a e animas la brodkasturo The Apprentice de 2004 til 2015.
Il aktiveskas en politiko dum la yari 1980a e adheras lore a la Demokrata Partiso, lore a la Republikana Partiso, lore a la Reformala Partiso.
Ye junio 2015 il anuncis sua kandidateso en la primara elekti dil Republikana Partiso di 2016.
On judikas Trump kom ofte notore indiferanta pri fakti ed informo. Exemple, segun Le Monde, ye aprilo 2018 Trump akuzis la prezidanti di Lituania, Latvia ed Estonia pro la milito en l'antea Yugoslavia en privata konverso. La Est-Europana prezidanti balde aperceptis ke il konfundabis la Baltika landi e la Balkan-landi.[1]
La 13ma di julio 2024 Trump esis la skopo di atento kande dum elektala kunveno en Pensilvania il pafesis e vundesis al orelo. L'atentinto quik pafesis a morto da sekureso-trupi. L'atentinto Thomas Matthew Crooks (20) de Bethel Park, Pensilvania, registragesis en ta stato kom Republikano[2].
Frua vivo
redaktarTrump esas la filio di Frederick Christ Trump e Mary Anne MacLeod Trump e naskis ye la 14ma di junio 1946 en Queens, New York City. Il studiis che Fordham University e Wharton School.
Trump ipsa asertis sempre ke ilu nur recevis "mikra prestajo di un milion dolari" de sua patro. Tamen inquesto da la New York Times en oktobro 2018 revelis ke Trump prestis adminime 60 milion dolari de Frederick Trump.
Politiko prezidantala
redaktarLa politiko di Trump es explicite nacionalista. Il volas exemple diminutar enmigro ed impedar kambio internaciona ed il ne kredis ye globala varmigo. Un prominenta promiso da lu del dii dil elektado esas ke konstruktos muro inter Mexiko ed Usa. Dum sua unesma monato kom prezidanto revokis Trump la vizumi di omna Islamana enmigranti, ma la Supra Korto partale abrogis ito.
Trump anke anuncis ke Usa abandonos la konvenciono internaciona pri kombatar klimato-chanjo.
Kom kandidato prezidantala, Trump vaste judikesis kom min ekonomiale dextra kam altra Republikani. Tamen, ilua ofical imposto-skemi ja esis plu dextra kam ilua publika promisi. Kom prezidanto, la politiko ekonomiala esas plu konvencionala por Republikani.
Quankam kelki judikis Trump quale politikala kolombo pri exterlanda politiko, ilu esas precipue unilateralisto e nacionalisto. Ilu desfavoris tradicional alianci. Renversar la politiko di Obama anke esis skopo importanta por lu. Pri ula exterlanda temi Trump agis agresive, nome pos ke John Bolton divenis konsilero pri exterlandal aferi.
Iran
redaktarDonald Trump anuncis ye la 8ma di mayo 2018 ke Usa forlasus la Joint Comprehensive Plan of Action. En novembro 2018 Usa ri-impozis sancioni kontre Iran e l'altra partoprenanti dil pakto qui volis durigar ol. Europana Uniono aprobis statuto blokusanta kontre la sancioni Usana, facante la sancioni nelegala ibe. Segun experti, Iran duris respektar la pakto. Israel e multa Araba landi suportis l'atakema politiko di Trump kontre Iran.
Kontroversi prezidantala
redaktarKande il esis kandidato por la prezidanteso, Trump promisis ke il publikigus detali pri lua imposti e financi. Tamen ilu nulatempe publikigis la kustumala informo publikigita da prezidanti Usana. Multa Demokrati intencis koaktar lu publikigar oli, se li ganos majoritato en la Kongreso.
Donald Trump esis senprecedente okupita pri sua propra aferi komercala. Plura voci avertis pri la risko ke altra landi esforcus influar la prezidanto per pagar sua komerci. Kelka jurnalisti asertas ke Trump, qua ofte uzas sua propra proprietaji por aferi guvernal, su-richigas per kontar alta preci por ica uzo dal guvernerio.
Anke il kritikesis pro sua interrelato kun extreme nacionalista e rasista personi. Pos ocido kontre Heather Heyer dal tre dextra rasista extremisto en Charlottesville ed atenti kontre altra, precipue negra homi, Trump longatempe vartis ante il repudiis la kulpinti. Kande il fine publikigis repudio, ilu anke repudiis la sinistra kontre-protesteri.
Referi
redaktar
