Europana Ekonomiala Komunitato

L'Europana Ekonomiala Komunitato, EEK (Angle European Economic Community - EEC) esis regional organizuro qua havis kom skopo integrigar l'ekonomii di lua stati membri. Ol kreesis per tale nomizita Pakto di Roma de 1957,[1] qua efikeskis ye la 1ma di januaro 1958. Kande Europana Uniono kreesis en 1993, EEK enkorpigesis en ol.

Verde, fondinta membri di EEK.
Blue, pos adheranta membri.
Originala versiono dil Kontrato di Roma, de 1957.

L'iniciala skopo dil EEK esis efektigar l'uniono dil ekonomii di lua membri, per kreo di singla merkato e dogan-uniono, inter lua sis fondera membri: Francia, West-Germania, Italia, Nederlando, Belgia e Luxemburgia. La membri di EEK fondis anke Euratom, Europana Komunitato pri Nuklear Energio, qua divenis parto di la nova Komunitato Ekonomiala. Ye la 1ma di januaro 1973 la komunitato ganis tri nova membri: Unionita Rejio[2], Republiko Irlando e Dania. Ante, ye la 25ma di septembro 1972, la habitantaro di Norvegia refuzis la membreso.[3] Grekia membreskis la komunitato ye la 1ma di januaro 1981,[4] e fine Portugal e Hispania membreskis ye la 1ma di januaro 1986.[5]

La la precipua skopo dil kontrato di Roma esis l'ekonomiala unigo. On kontratis pri doganal uniono; pri unigo di politiki relate altra landi; pri libera yuro di movado di homi, servadi e kapitali; pri komuna agrokultivala politiko; pri similigo di legaro, edc. La skopo esis ajustar la diferi inter la partopreninti dum dek yari.

Grekia mi-membreskis en marto 1961. Lua kunlaboro kun altra landi de EEK esis desfacila, e lua membresko interuptesis en 1967, pro la militistala stato-stroko. Hispania probis membreskar en 1962, ma pro la diktatoreso di Francisco Franco la membri di EEK rejektis la demando. Turkia divenis asociita membro di EEK en 1963, ed en 1987 ol prizentis sua kandidateso por divenar plena membro. Tamen, til nun ol nek membreskis EEK, nek pose membreskis EU.

Ye la 1ma di julio 1967 l'organi di ECSC ed Euratom unionesis ad EEK per tale dicita "fuzo-kontrato". Pos to, pokope komencis parolesar pri Europana Komunitato.

Noti e referi redaktar

  1. Til nun ica kontrato, multafoye riskribita, duras efikeskar, sub la nomo Kontrato pri la funcionado dil Europana Uniono, quale rinomizita dal Kontrato di Lisboa.
  2. 1973: Britain joins the EEC - Publikigita da BBC. URL vidita ye 27ma di oktobro 2018. Idiomo: Angla.
  3. 1994: Norway votes 'no' to Europe - Publikigita da BBC. URL vidita ye 10ma di agosto 2022. 
  4. The accession of Greece - Publikigita da CVCE. 
  5. The Accession Treaties with Spain and Portugal che la retsituo di CVCE
Historio dil Europana Uniono
(1951–2002) ECSC → (1957–1993) EEC → (1957-) EAEC → (1993–2009) EK → (1993–) EU