Republiko Socialista Sovietiana Latvia
La Republiko Socialista Sovietiana di Latvia (Latviane: Latvijas Padomju Sociālistiskā Republika, Ruse: Латвийская Советская Социалистическая Республик) anke konocata kom RSS Latvia, esis un ek la republiki di Sovietia. Ol establisesis pos l'anexo di Latvia da Sovietia en 1940, e duris til 1990.
Socialistiska Republika Латвийская Советская Социалистическая Республика
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
Historio
redaktar
Ye la 24ma di septembro 1939 Sovietia invadis aerala spaco di Baltika stati. La sequanta dio, ol demandis ke Latvia permisis establisar Sovietiana bazi en lua teritorio. Quankam Latvia aceptis, Sovietia invadis ol ye la 16ma di junio 1940 pos ultimato,[1][2][3] e transformis ol en Sovietiana republiko. Sovietiana ministro pri exteral aferi Vyacheslav Molotov akuzis Latvia ed altra Baltika stati di "konspirar kontre Sovietia", do Moskva prizentis ultimati. Pos l'invado, plu kam 15,000 Latviani deportesis, specale vers Siberia.
De 1941 til 1944, kun l'invado di Latvia da nacional-socialista Germania Sovietiana republiko desaparis de facto. Naziisti okupis Rīga ye la 1ma di julio 1941. Pos nacional-socialist okupeso, komencis procedo di elimino di cigani e judi. On kalkulas ke cirkume 85 000 personi, nome judi, ocidesis da nacional-socialisti.
Granda nombro di Latviani formacis grupi di partizani por luktar kontre German invado. Tamen, kelk altra kunlaboris kun nacional-socialisti. Kun la retreto di Germaniani, Sovietiana republiko riestablisesis. Usa, Unionita Rejio ed altra landi konsideris nelegala l'okupeso di Latvia da Sovietiani.
Pro Latvia mantenir bona substrukturo ed edukita specalisti, Moskva decidis mantenar moderna fabrikerii en Latvia. Lando recevis refinerio di petrolo, e fabrikerii di elektroteknikal equipuri e di nutrivi. Por expansar industriala produktado, multa laboristi de altra regioni, precipue de Rusia, adportesis a Latvia. To diminutis la proporciono di Latvi en totala habitantaro.
Pos Mihail Gorbachyov asumar povo en Sovietia ilu komencis politikala ed ekonomiala reformi konocita kom Glasnost e Perestroika. Ilu anke grantis plua autonomeso a Baltika stati, e permisis l'uzo di Latviana flago en 1988. Ye la 4ma di mayo 1990 Latviana konsilistaro deklaris Latvia itere nedependanta.
Referi
redaktar- ↑ Soviet invasion of the Baltic states in 1940 @ Documents By France, International Peasant Union, Assemblée de l'Union; 1960
- ↑ the Soviet invasion of the Baltic states @ A Dictionary of Twentieth-century World History ; Oxford University Press, 1997; ISBN 0-19-280016-7
- ↑ Five Years of Dates at Time magazine on Monday, Jun. 24, 1940.