Olinda
Kelk imaji pri Olinda.
Standardo Blazono
Lando: Brazilia
Stato: Pernambuco
Informo:
Latitudo: 8°00'32" S
Longitudo: 3451'08" W
Altitudo: 16 m
Surfaco: 41,68 km²
Habitanti: 390 771 (2017)
Denseso di habitantaro: 9375,3 hab./km²
Disto de Recife: 7 km
Urbestro: Lupércio Carlos do Nascimento
(SD) 2017-2020
Mapo di Olinda
Oficala retosituo:
www.olinda.pe.gov.br

Olinda esas urbo en Braziliana stato Pernambuco. Segun statistiki del yaro 2017, ol havis 390 771 habitanti. Lua tota surfaco esas 41,68 km².

Aeral imajo pri la historiala quarteri di Olinda.

Olinda esis la maxim richa urbo de Brazilia de la 16ma yarcento til l'unesma yardeki dil 17ma yarcento. Nun, ultre lua naturala beleso, Olinda ank esas importanta kulturala e historiala centro en Brazilia. Lua historiala quartero deklaresis Historiala e Kulturala Patrimonio de la Homaro dal UNESKO en 1982.

En 2006 ol elektesis l'unesma Kulturala Chef-urbo di Brazilia, suportita dal UNESKO e dal Ministerii pri Kulturo e pri Turismo di Brazilia.

Historio

redaktar
 
Mapo pri Olinda e Recife, c. 1582-1585.

Cirkume la yaro 1000, l'indijeni Tapuia qui habitis la regiono ekpulsesis dal indijeni de etnio Tupi, qui originis de Amazonia. Kande l'unesma Europani arivis en la regiono, ol habitesis dal indijeni Kaeté. L'urbo fondesis ye la 12ma di marto 1535 dal Portugalano Gonçalo Coelho. Segun legendo, ilu klamis en la Portugalana: Oh, linda situação para se construir uma vila! ("Ho! Bona loko por konstruktar vilajo!"), e to esus l'origino dil nomo Olinda. Gonçalo Coelho developis la kultivo di sukrokano e konstruktis l'unesma sukro-fabrikerio de la regiono.

Olinda esis sideyo di la kapitanio (regiono private administrita da reprezenteri de Portugal) Pernambuco dum kelka yari, ma destruktesis dal Nedernandani en 1630, kande li invadis Nord-estala regiono di Brazilia. Segun la Nederlandani, la loko ube jacis l'urbo esis desfacila por defensar. Kande Portugalani ekpulsis li en 1654, Olinda itere divenis chef-urbo di la kapitanio Pernambuco, tamen l'administrestri rezidis en Recife.

Malgre la dekado di la plantacerii di sukrokano, Olinda restis richa urbo, e lua kirki ostentis arjenta charniri en lua precipua pordi. En 1800, fondesis la Seminario Diocezala, ed 1828 fondesis lua yurocienco-skolo. L'unesma klasi pri yurocienco docesis en la Monakeyo São Bento, ye la 15ma di mayo ta yaro, ed Olinda divenis studentala urbo.

En 1837, la chef-urbo di lora provinco Pernambuco transferesis a Recife. En 1860, che l'astronomiala observatório del urbo, l'astronomo Emmanuel Liais observis e deskovris kometo quan ilu baptis Olinda, homaje l'urbo.

Nun, lua karnavalo atraktas turisti de tota Brazilia ed exterlande, por kantar e/o dansar la ritmo frevo en lua stradi, od admirar paradi kun giganta pupei.

Geografio

redaktar
 
Arbori de tropikala foresto en Olinda.

Olinda jacas che la litoro di Pernambuco an la metropolala regiono dil urbo Recife, de qua distas 7 km. La mezavalora altitudo dil municipo esas 16 m adsur la maro. Lua reliefo konsistas ek planaji e kolini, di qui kelki abrupta, ma sen alta monti.

La klimato dil urbo esas tropikala humida kun mezavalora temperaturi super 18°C omnadie (la mezavalora yarala temperaturo esas 26°C, e dum la somero esas 30°C), alta aerala humideso e mezavalora pluvo-quanto di 1.700 mm, koncentrata de aprilo til julio. L'originala vejetantaro dil urbo esis la tropikala foresto, de qua prezervesas kelka arbori.


 
La Katedralo () di Olinda.
 
Giganta pupei en la karnavalo di Olinda.