Marso

Marso (simbolo: ) esas preske plu mikra kam Tero, ma lua dio e yaro esas preske tam longa kam la dio di la Tero.

Bazala fakti

• Quaresma planeto de Suno.
• Mezavalora disto de Suno: 227.9 mil. km.
• Disto de Tero 54.6-102.1 mil. km.
• Diametro 6 794 km (diametro di Tero c. 12 700 km).
• Un yaro esas 689.93 terala dii.
• Dio: 24 hori 37 minuti.
• Aeropreso 6,35 mbar (min multa kam 100ma parto di aeropreso terala).
• L’atmosfero konsistas ek karbobioxo (95 %) e nitro ed argono (5 %). Oxo esas nur 0,1-0,4 % dil atmosfero.
• Mezavalora temperaturo: -55 ˚C.
• Maxim alta monto (volkano): Olympos Mons (monto Olimpo) 26 km (anke maxim alta monto en sunala sistemo).
• Maxim profunda brechego: Valles Marineris (valo dil maristo) 7 km
• Sateliti: Fobos (diametro 22,2 km) e Deimos (diametro 12,6 km). Li deskovresis en 1877.

Misioni a Marso

Historio di probili til Marso

• 1962 (19ma di junio) Mars 1 (de Sovietia) preterflugis Marso en disto di 190,000 km.
• 1965 Mariner 4 (de Usa, Nasa) fotografis Marso de disto di 10,000 km.
• 1969 Mariner 6 fotografis Marso de disto di 3,390 km.
• 1971 mars-venonta modulo di Mars 2 perisis, ma matro-probilo jiris Marso adminime en disto di 1380 km.
• 1971 Mariner 9 jiris Marso en disto di 1.370 km e transmisis plu kam 7000 imaji.
• depos 1976 Viking 1 (de Usa) funcionis kin yari.
• 1988 Fobos 2 (de Sovietia): kontakto perdesis balde pos arivo en orbito.
• 1996 Mars Global Surveyor (de Usa).
• 1999 Mars Climate Orbiter (de Usa) perisis sur Marso.
• 2001 2001 Mars Odyssey (de Usa) mapo-sondis Marso, minimala disto 109 km.
• 2003 Mars Express (del Europana Kosmala Agenterio - ESA). Detaloza analizo di la sulo, subsulo ed atmosfero dil planeto.
• 2006 Mars Reconnaissance Orbiter arivis por studiar la geologio ed atmosfero di Marso.
• 2014 Mars Orbiter Mission, l'unesma misiono di India ad altra planeto, eniris orbito cirkum Marso.

Historio di probili adsur Marso

• 1971 (2ma di novembro) Mars 3 modulo marso-venis e transmisis informi dum 20 sekundi.
• 1973 Mars 6 atingis Marso, ma komuniki cesis dum la decenso a la surfaco.
• 1976 Viking 1 modulo arivis, e funcionis preske ok yari.
• 1976 Identa modulo Viking 2 arivis e funcionis til 1980.
• 1996 Mars 96 (de Rusia) havis du marso-veninti.
• 1997 Mars Pathfinder, portanta vehilo Sojourner, arivis sur Marso.
• 1999 Mars Polar Lander (de Usa): probable marso-venis ma onu ne havis kontakto kun olu.
• 2003 Beagle 2 (del Unionita Rejio-Europana Kosmala Agenterio - ESA): Olu voyajis en la Mars Express e devis marso-venar ye 26ma di decembro ma ne funcionis.
• 2003 Mars Exploration Rover A (“Spirit”) (de Usa): marso-venis ye la 4ma di januaro 2004.
• 2003 Mars Exploration Rover B (“Opportunity”): marso-venis ye la 25ma di januaro 2004 e transmisis imaji ed informi.
• 2012 Curiosity: arivis sur Marso ye la 6ma di agosto 2012, e pose studiis la klimato e geologio.
• 2018 InSight: arivis sur Marso ye la 26ma di novembro por studiar l'internajo di la planeto.
• 2021 Perseverance: arivis sur Marso ye la 18ma di februaro 2021.