Antonio Gramsci

Antonio Gramsci
Profesiono:	politikisto
Lando:	Italia
Naskodato:	22 di januaro 1891, 23 di januaro 1891
Nasko-loko:	Ales, Sardinia, Italia
Mortodato:	27 di aprilo 1937
Morto-loko:	Roma, Italia

Antonio Gramsci (22ma di januaro 1891 til la 27ma di aprilo 1937) esis Italiana komunista (Marxista) politikisto, filozofo e skriptisto.

Il skribis pri politikala teorio, sociologio e linguistiko.  Il probis divergar del ekonomiala determinismo di tradicionala Marxista penso e do egardesas kom importanta nov-Marxisto.  Il esis fondanta membro e pose duktero dil Komunista Partiso di Italia, ed il enkarcerigesis da la fashista rejimo di Benito Mussolini.

Gramsci skribis plu kam 30 kayeri e 3.000 pagini de historio ed analizi dum sua tempo en karcero.  Lua Karcero-Kayeri egardesas kom tre originala kontributo a la politikala teorio dil 20ma yarcento.  Gramsci ganis kompreno de diversa fonti - ne nur altra Marxisti ma anke penseri quala Niccolò Machiavelli, Vilfredo Pareto, Georges Sorel e Benedetto Croce.  La kayero koncernas diversa temi, inkluze italiana historio e nacionalismo, la Franca Revoluciono, fashismo, Fordismo, civila socio, folkloro, religio, ed alta e populara kulturo.

Gramsci esas maxim bone konocata pro lua teorio di kultural hegemonio, qua deskriptas quale la stato e regnanta kapitalista klaso - la borgezaro - uzas kultural institucuri por mantenar povo en kapitalista socii.  La borgezaro, segun Gramsci, developas hegemoniala kulturo per ideologio vice violento, ekonomiala forteso, o koakto.  Hegemoniala kulturo propagas sua propra valori e normi tale ke li divenas la "racionoza" valori di omni, e tale mantenas la status quo.  Hegemoniala povo konseque uzesas por mantenar konsento a la kapitalista ordino, vice koaktiva povo qua uzas forteso por mantenar ordino.  Ta kulturala hegemonio produktesas e riproduktesas da la dominacanta klaso per l'institucuri qui formacas la superstrukturo.

Frua vivo

Gramsci naskis en Ales, en la provinco Oristano, sur l'insulo Sardinia, la quaresma ek sep filiuli di Francesco Gramsci (1860-1937) e Giuseppina Marcias (1861-1932).  Lua patro esis oficisto qua naskis en la mikra urbo Gaeta, en la provinco Latina (en la Central Italiana regiono Lazio), a richa familio de la Sud-Italiana regioni Campania e Calabria.  Antonio Gramsci ipsa erore kredis ke sua patrala familio livabis Albania tam recente kam 1821.

L'albaniana origino di lua patrala familio atestesas en la famili-nomo Gramsci, italianigita formo de Gramshi, qua devenas de la loko-nomo Gramsh, mikra urbo en central-estala Albania.  La matro di Antonio Gramsci apartenis richa Sardiniana familio de Sorgono (en la provinco Nuoro).  Lia financala desfacilesi e trubli kun la polico koaktis la familio translojar tra plura vilaji en Sardinia til ke li fine lojeskis en Ghilarza.

En 1898, Francesco kondamnesis pri sustrakto ed enkarcerigesis, qua lasis lua familio en mizero.  La yuna Antonio mustis abandonar skolo e laborar ye diversa roli til la liberigeso di lua patro en 1904.  Kom puero, Gramsci sufris pro sanesala problemi, aparte malformaceso di la spino qua stuntis lua kresko (lua adulta alteso esis min kam 1,5 metri) e lasis lu grave gibo-dorsa.  Dum yardeki, raportesis ke lua stando esis pro dum-pueresa acidento - il lasesis falar da sorgistino - ma plu recente on sugestis ke ol esis pro Pott-morbo, formo de tuberkloso qua povas deformar la spino.  Gramsci anke sufris pro diversa interna maladesi tra sua vivo. Gramsci asistis gimnazio en Cagliari, ube il lojis kun sua plu-olda fratulo Gennaro, olima soldato qua divenabis militanta socialisto.  Tamen, la simpatii di Gramsci lore jacis ne ye socialismo, ma ye plendi di povra Sardiniana rurani e ministi.  Li perceptis sua neglijeso kom rezulto di privileji quin juis la rapide industrialeskanta Nordo, e li tendencis respondar per kreskanta Sardiniana nacionalismo, brutale represita da soldati de Italia.