Tu Youyou
Profesiono: Kemiisto
Lando: PR Chinia
Naskodato: 30 di decembro 1930
Nasko-loko: Ningbo, Zhejiang, Chinia
Mortodato:

Tu Youyou (chiniana: 屠呦呦; pinyin: Tú Yōuyōu; 30ma di decembro 1930) esas Chiniana farmaciala kemiisto ed edukero.

El precipue konocesas pro deskovrir artemisinino (anke konocata kom qinghaosu) e dihidroartemisinino, uzata por kuracar malario, quo salvis milioni de vivi.  Elua deskovro di artemisinino ed olua relato kun malario egardesas kom signifikanta progreso en 20ma yarcenta tropikala medicino, ed importanta saneso-plubonigo por homi en tropikala developanta landi en Suda Azia, Afrika e Sud-Amerika.

Pro elua laboro, Tu recevis en 2011 la Lasker-Premio di klinikala medicino ed en 2015 la Nobel-Premio pri Fiziologio o Medicino kun William C. Campbell e Satoshi Ōmura. Tu esas la unesma Chiniana gananto di ca Nobel-premio, e la unesma muliero di Popul-Republiko Chinia qua recevis irga Nobel-premio, e la unesma Chiniano qua recevis Lasker-premio. Tu Youyou naskis, edukesis e reserchis exkluzive en Chinia.

Biografio

redaktar

Tu Youyou naskis en Ningbo, Zhejiang, Chinia ye la 30ma di decembro 1930.  El asistis Xiaoshi Meza Skolo, ante transferesar a Ningbo Meza Skolo en 1948.  De 1951 til 1955, el asistis la Medicinala Skolo dil Universitato di Beijing.  Tu studiis che la Fako di Farmaciala Cienci, e gradizesis en 1955.  Plu tarde Tu edukesis dum du e duima yari pri tradicionala chiniana medicino.

Pos gradizo, Tu laboris che l'Akademio di Tradicionala Chiniana Medicino (nun la Chiniana Akademio di Tradicionala Chiniana Medicinala Cienci) en Beijing.  El promocesis a Reserchero (研究员, la maxim alta reserchero-rango en Chinia equivalanta la rango di profesoro) en 1980 kurte pos la komenco dil chiniana ekonomiala reformo en 1978.  En 2001 el promocesis ad konsilero por doktorala kandidati.  Nuntempe el esas Chef-Ciencisto en la Akademio.

En 2007, elua kontoro esas en olda apartament-edifco en Dongcheng-Distrikto, Beijing.

Ante 2011, Tu Youyou esis obskura dum yardeki, e deskriptesas kom "preske tote obliviita".

Nobel-laureati pri fiziologio o medicino

1901: Behring 1902: Ross 1903: Finsen 1904: Pavlov 1905: Koch 1906: GolgiRamón y Cajal 1907: Laveran 1908: MechnikovEhrlich 1909: Kocher 1910: Kossel 1911: Gullstrand 1912: Carrel 1913: Richet 1914: Bárány 1919: Bordet 1920: Krogh 1922: HillMeyerhof 1923: BantingMacleod 1924: Einthoven 1926: Fibiger 1927: Wagner-Jauregg 1928: Nicolle 1929: EijkmanHopkins 1930: Landsteiner 1931: Warburg 1932: SherringtonAdrian 1933: Morgan 1934: WhippleMinotMurphy 1935: Spemann 1936: DaleLoewi 1937: Szent-Györgyi 1938: Heymans 1939: Domagk 1943: DamDoisy 1944: ErlangerGasser 1945:Fleming, Chain, Florey 1946: Muller 1947: C.CoriG.CoriHoussay 1948: Müller 1949: HessMoniz 1950: KendallReichsteinHench 1951: Theiler 1952: Waksman 1953: KrebsLipmann 1954: EndersWellerRobbins 1955: Theorell 1956: CournandForssmannRichards 1957: Bovet 1958: BeadleTatumLederberg 1959: OchoaKornberg 1960: BurnetMedawar 1961: Békésy 1962: Crick, Watson, Wilkins 1963: EcclesHodgkinHuxley 1964: BlochLynen 1965: JacobLwoff, Monod 1966: RousHuggins 1967: GranitHartlineWald 1968: HolleyKhoranaNirenberg 1969: DelbrückHersheyLuria 1970: KatzEulerAxelrod 1971: Sutherland 1972: EdelmanPorter 1973: FrischLorenz, Tinbergen 1974: ClaudeDuvePalade 1975: BaltimoreDulbeccoTemin 1976: BlumbergGajdusek 1977: GuilleminSchallyYalow 1978: ArberNathansSmith 1979: CormackHounsfield 1980: BenacerrafDaussetSnell 1981: SperryHubelWiesel 1982: BergströmSamuelssonVane 1983: McClintock 1984: JerneKöhlerMilstein 1985: BrownGoldstein 1986: CohenLevi-Montalcini 1987: Tonegawa 1988: BlackElionHitchings 1989: BishopVarmus 1990: MurrayThomas 1991: NeherSakmann 1992: FischerKrebs 1993: RobertsSharp 1994: GilmanRodbell 1995: LewisNüsslein-VolhardWieschaus 1996: DohertyZinkernagel 1997: Prusiner 1998: FurchgottIgnarroMurad 1999: Blobel 2000: CarlssonGreengardKandel 2001: HartwellHuntNurse 2002: BrennerHorvitzSulston 2003: LauterburMansfield 2004: AxelBuck 2005: MarshallWarren 2006: FireMello 2007: CapecchiSmithiesEvans 2008: Barré-SinoussiMontagnierzur Hausen 2009: BlackburnGreiderSzostak 2010: Edwards 2011: BeutlerHoffmannSteinman 2012: GurdonYamanaka 2013: RothmanSchekmanSüdhof 2014: O'KeefeMay-Britt MoserEdvard Moser 2015: CampbellTuOmura 2016: Ohsumi 2017: Rosbash, Young, Hall 2018: Allison, Honjo 2019: Kaelin, Ratcliffe, Semenza 2020: Rice, Houghton, Alter 2021: Julius, Patapoutian 2022: Pääbo 2023: Karikó, Weissman 2024: Ambros, Ruvkun