Kanalo di Saimaa
La Kanalo di Saimaa konektas la granda lago Saimaa en Finlando e Viborg (Finlandane: Viipuri) en Rusia an la Bayo di Finlando. La kanalo inauguresis en nuna formo ye la 5ma di agosto 1968.
La maximala mezuri por la navi, qui povas voyajar alonge la kanalo esas:
- longeso 78 m
- profundeso 4,2 m
- alteso (di la masto) 24,5 m
La maximala rapideso en la kanalo esas 9 km/h e sur la lagi 12 km/h.
La strukturo di la kanalo redaktar
La altitudo-difero inter Saimaa e la Finlandala Bayo esas 76 metri. La longeso di la kanalo esas 57.273 metri, e la kanalo kontenas ok sluzi.
| Sluzo | diminuto dil altitudo |
altitudo | longeso til sequanta sluzo |
|---|---|---|---|
| Mälkiä | 14 m | 62 m | 2 km |
| Mustola | 8 m | 54 m | 6 km |
| Soskua | 8 m | 46 m | 20 km |
| Pälli | 11 m | 35 m | 2 km |
| Ilistoye | 9 m | 26 m | 3 km |
| Svetotshnoye | 6 m | 20 m | 8 km |
| Iskrovka | 12 m | 8 m | 4 km |
| Brusnitshnoye | 8 m | - | 11 km |
(Anciena pre-militala nomi di la sluzi en la Finlandana:
Ilistoye = Lietjärvi; Svetotshnoye = Rättijärvi;
Iskrovka = Särkijärvi; Brusnitshnoye = Juustila.)
La historio di la kanalo redaktar
La neceseso di la kanalo por la komerco di esta Finlando esis konocata multa yarcenti ante l'existo di la kanalo. Unesmafoye minesis ula kanelo mem ye la 16ma yarcento. Tatempe minesis 120 m til la unesma roko. Sequanta entrapreso esis en 1607-1609 segun la impero da rejo Karl la 9ma. Quankam la anciena tekniko ne esis apta por tala defianta laboro.
Rusia e Suedia militis ye la 18ma yarcento (de 1700 til 1721 la Granda Nordala Milito e en 1741), e Rusia anexis la nuna sud-esta Finlando. En 1809 Rusia anexis tota Finlando, e la areo di St. Peterburg divenis gradope plu e plu importanta por la komerco di est-Finlando. En 1826 delegiti de Kuopio e Nilsiä renkontris la caro Nikolai 1ma, e li apelis, ke la caro imperabus igar projeto por la konstrukto di la kanalo. La konstrukto komencis en 1845.
Kanalo di Saimaa inauguresis en 1865. L'unesma kanalo esis plu komplexa e havis 28 stona sluzi. La kanalo plugrandesis de 1895 til 1896, de 1897 til 1903 e de 1911 til 1939, kande Vintro-milito interruptis la laboro. Pos duesma mondomilito la frontiero iris tra la Kanalo di Saimaa inter la sluzi di Soskua e Pälli. La kanalo esis klozita.
La negocio pri la aperto di la kanalo komencis en 1958 segun la propoziciono da prezidanto di Finlando Urho Kekkonen. La internaciona kolda milito influis a la negocio, ma fine, ye la 27ma di septembro 1962 nova traktato pri la kanalo subskribesis. Komencis laboro pro plunovigar la kanalo, ed ol inauguresis ye la 5ma di agosto 1968.
