Centro-Valo di Loire

Centro-Valo dil Loire (France: Centre-Val de Loire), antee nur Centro (Centre), esas administrala regiono di Francia qua asemblas tri historiala regioni: Orléans, Berry e Touraine. La sud-esto di la regiono apartenis a la historiala dukio di Bourbon. Parto de la regiono jacas an la valo dil fluvio Loire.

Centro-Valo di Loire Centre-Val de Loire (Franca) Regiono di Francia Kastelo di Chambord. Chefurbo Orléans Maxim granda urbo Tours Surfaco 39 151 km² Habitanti Denseso di habitantaro 2 581 597 (2022) 66 hab./km² Regionala prezidanto François Bonneau (PS) Horala zono UTC+1 (UTC+2 dum somero) TNP (yaro) € 78 343 milioni (2022) Reto regioncentre-valdeloire.fr

Bazala fakti pri Centro-Valo dil Loire.

Historio

La regiono kreesis ye la 2ma di junio 1960 kun la nomo "Centro". Quale multa regioni di Francia, Centro-Valo di Loire formaceis de parti ek historiala provinci: Touraine, Orléanais e Berry. Lua nomo selektesis nur segun kriterii geografiala, ed ol ne jacas exakte an la centro geografiala di Francia, ma en la centro di la regiono ube Franca linguo originis ed evolucionis.

Modelo reprezentas la siejo di Avaricum da Romani en 52 aK.

En Triguères, urbeto este de la regiono, trovesis petr-objekti de kulturo qua habitis la regiono de 300 mil o mem 500 mil yari ante nun, til cirkume 30 mil yari ante nun. Che departmento Indre, trovesis petr-objekti qui montras homala habitado ibe dum paleolitiko. Diversa objekti de Mezolitiko (10 mil yari aK til 5 mil yari aK) trovesis che departmenti Indre, Indre-et-Loire e Loir-et-Cher. En Berry trovesis objekti de fer-epoko qui apartenis a kulturo La Tène. Kande Romani arivis, la regiono habitesis da Kelta populo, le Biturigi Cubi, qui habitis la sudo di fluvio Loire. Lua chef-urbo esis Avariko od Avaricum (la nuna Bruges), qua siejesis e konquestesis en 52 aK da Iulius Caesar. Pos l'arivo Romana, lua habitantaro abandonis anciena kolonieti por rezidar proxim Romana chosei. La regiono administresis kom parto di provinco Aquitania.

Kande Romana imperio finis en 476, la regiono divenis parto di Visigota rejio, ma en 501 ol konquestesis da Frankiani. En 561 ol enkorpigesis a regio Borgundia, ed en 631 ol enkorpigesis a dukio Aquitania. Pos la kontrato di Verdun en 843, ol divenis parto dil rejio di Karolus la Kalva, qua pose divenis rejo di Francia.

Geografio

La regiono antee nomizita "Centro" ne jacis perfekte an la centro geografiala di Francia. Pro to, lua nomo modifikesis a Centro-Valo di Loire. Ol konsistas ek l'anciena provinci Orléanais, Touraine, Berry e Perche.