Historio: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Chabi1 (diskutez | kontributadi)
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
{{wikivortaro}}
'''Historio''' esas [[cienco]], qua studias kronologiekronologiale la pasinta eventi di la homaro e lua kulturo. La studio, qua havas luasua objekto en tempo ante [[skribo-povesoskribopoveso]], nomizesas [[prehistorio]].
 
La studio repozas ofte skribita fonti. Ofte on uzas anke interviuvi, arkeologikalaarkeologiala trovitrovuri, fotografuri, arto-verki, e.c.
 
En historio-studio povas esar diversa vido-puntividopunti, por exemplo historio sociala, kulturala, ekonomikala, politikala, militala.
 
== Etimologio ==
La vorto ''historio'' venas ekde la Grekiana vorto ''ἱστορία'', qua povas tradukesaresar tradukita kom "inquesto" od "informo", ekde la verbo ''ἱστορεῖν'' ("inquestar"). EkDe ibelo translokisnaskis alla Latina vorto ''historia''.
{{Revizo}}
La vorto ''historio'' venas ek la Grekiana ''ἱστορία'' qua povas tradukesar kom "inquesto" od "informo", ek la verbo ''ἱστορεῖν'' ("inquestar"). Ek ibe translokis al Latina ''historia''.
 
Proto-Indo-Europana vorto esas ''*wid-tor-'' (ekde la radiko ''*weid-'', "savar, vidar"; * = -hipotezala konstrukto-konstrukturo), anke lokizata en la Latina vorti kom "ideo" o "visiono", en la Germanala ''wit'', ''wise'' o ''wisdom'', la Sanskrita ''veda'', e la Slava ''videti'' o ''vedati'', en en altra lingui di l'Indo-Europana familio.
 
L'anciena Grekiana vorto ''ἱστορία'' uzesis da Aristoteles ye lua ''Περὶ τὰ ζῷα ἱστορίαι'' ('Historio di l'animali'). La termino derivis ekde ''ἵστωρ'' ('testo, judicianto, savala homo'). On povas trovar diferenta uzi di ''ἵστωρ'' ye Homerala himni, Heraklitos, e.c.
 
== Divido di la prehistoriala e historiala tempo ==
{{Revizo}}
<center>
{| class="wikitable" border="2" cellpadding="1" cellspacing="1" bordercolor="#CD950C" align="center" width="80%"
Lineo 20:
|-
! colspan=6 bgcolor="#FFE7BA" align="center" style="font-size: 120%;" | [[Petroepoko]]
! colspan=3 bgcolor="#FFEC8B" align="center" style="font-size: 120%;"| [[Edad de los MetalesMetaloepoko]]
|-
! colspan=3 bgcolor="#FFEC8B" align="center" | [[PaleolíticoPaleolitiko|P a l e o l íi t i ck o]]
! colspan=2 bgcolor="#CDCDB4" align="center" | [[MesolíticoMesolitiko]]
! rowspan=2 style="font-size: 90%;" bgcolor="#CAFF70" align="center" | [[NeolíticoNeolitiko|N e o- <br>l íi t i ck o]]
| rowspan=2 style="font-size: 90%;" bgcolor="#FFDAB9" align="center" | [[Edad del Cobre|Edad<br />del<br />CobreKuproepoko]]
| rowspan=2 style="font-size: 90%;" bgcolor="#C1FFC1" align="center" | [[Edad del Bronce|Edad<br />del<br />BronceBronzoepoko]]
| rowspan=2 style="font-size: 90%;" bgcolor="#DCDCDC" align="center" | [[Edad del Hierro|Edad<br />del<br />HierroFeroepoko]]
|-
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#C1FFC1" align="center" | [[Frua paleolitiko]]
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#C1FFC1" align="center" | [[Paleolítico inferior|P&nbsp;&nbsp;a&nbsp;&nbsp;l&nbsp;&nbsp;e&nbsp;&nbsp;o&nbsp;&nbsp;l&nbsp;&nbsp;í&nbsp;&nbsp;t&nbsp;&nbsp;i&nbsp;&nbsp;c&nbsp;&nbsp;o&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; i&nbsp;&nbsp;n&nbsp;&nbsp;f&nbsp;&nbsp;e&nbsp;&nbsp;r&nbsp;&nbsp;i&nbsp;&nbsp;o&nbsp;&nbsp;r]]
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#FAEBD7" align="center" | [[PaleolíticoMeza medio|P a l e o l í t i c o &nbsp;&nbsp; m e d i opaleolitiko]]
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#FFDAB9" align="center" | [[PaleolíticoPosa superiorpaleolitiko]]
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#EEE8AA" align="center" | [[Epipaleolítico|Epi-<br />paleolíticoEpipaleolitiko]]
| style="font-size: 90%;" bgcolor="#C1FFC1" align="center" | [[Protoneolítico|Proto-<br />neolíticoProtoneolitiko]]
|}
{| class="wikitable" border="2" width="80%" cellpadding="2" cellspacing="2" bordercolor="#CD950C" align="center"
|-
| colspan="13" style="font-size: 140%;" bgcolor="#FFFAF0" align="center" |'''HistoriaHistorio <small>''(Occidenteocidentala)''</small>'''
|-
| rowspan="3" style="font-size: 120%;" bgcolor="#CDCDB4" align="center" | '''[[Protohistoria]]'''
Lineo 47:
| rowspan="2" colspan="3" style="font-size: 120%;" bgcolor="#FFE7BA" align="center" | '''[[Nun-tempala ero|Nun-tempala<br />ero]]'''
|-
| rowspan="2" bgcolor="#CAFF70" align="center" | [[AntigüedadKlasika clásicaantiqueso]]
| rowspan="2" bgcolor="#CDC673" align="center" | [[AntigüedadPosa tardíaantiqueso]]
| rowspan="2" bgcolor="#CAFF70" align="center" | [[Alta Edad Media]]
| colspan="2" bgcolor="#FFEC8B" align="center" | [[Baja Edad Media]]