Perturbo bipolara

Perturbo bipolar, antee nomesis manial-depresiva perturbo o manial-depresiveso, esas kronika, psikala perturbo karakterizita da alternanta humori, sive maniala sive plu lejere hipomaniala humoro e pose depresita. Medikamentala trakto esas necesa. Ultre to, psiko-edukeso e su-helpo pleas importanta rolo en prevento di nov episodi.

Ol esas rangizit inter l'afektiva spektro ed aparas che 2-4% di la populo. Kelka kuracati dum yari esas libera de episodi, altri iras del una al altra episodo. La humor-chanji povas aparar kelka foyo, kun interperiodi de normala humoro, ma anke rapide intersequanta. Rapide e kambiante interkambianta humori nomesas 'rapida ciklo'. Che homi kun perturbo bipolara anke mixit episodi povas eventar. Od povas esar ke maniala periodo duras dum yari ante ke ulu depreseskas.

La perturbo eventas ofte unesma-foye dum o pos l'adolecanteso, quankam ol anke eventas ye plu olda evo. L'acepto di la diagnozo da la kuracato ne esas automatismo pro ke la simptomi ofte esas konsiderata kom parto di la personaleso. L'afekteso povas havar grand influo ye vivo di persono.

En la pasinto on parolis pri manial-depresiva perturbo, termino introduktita da la Germana psikiatro Emil Kraepelin. L'indiko 'bipolara' unesma-foye uzesis en 1953 da Karl Kleist. Ca min stigmatizanta termino emfazas la bipolareso di la morbo: extreme exultanta od extreme depresita.