Budismo
Budismo esas religio qua nun tre difuzesas en ocidentala landi por ke ol esas filozofiala e ne revelata religio. Budo esis filiulo di rejala familio qua edukesis talmaniere ke lu havis nula savo pri la realaji dil vivo e di mondo. Ulfoye, vizitante proxima urbo, lu vidis oldulo, mortanta malado e kadavro. Ilu tre impresesis pri ico e quik delore lu serchis solvo por eskapar l'oldeso, la maladeso e la morto. Pos vana e severa asketismo senrezulta, lu rezolvis abandonar ica tro severa vivo e meditar sub arboro (probable figiero) pri l'enigmato dil vivo e di mondo. Il trovis (od opinionis trovar) ica solvo per la nociono di Nirvana qua jacas exter la kustumala konceptaji dil homi. Lore il difuzis lua doktrino tra Nepal e nord-India. Lu mortis kande il evis plu kam okadek yari pos repasto kontenanta venenoza fungo. Lua doktrino ja grande difuzesis danke la monaki adepti di lua religio.
Esante plu filozofio kam religio, budismo esas tre tolerema e povas kunvivar kun altra religii. To esas un ek la klefi di lua suceso. Nunepoke la kredo en karma e rinasko esas multe plu aceptebla por la Ocidentani kam la kredo ye iro al paradizo od inferno poreterne dil monoteista religii. Koncerne la Budismo, onu nek povas dicar ke ol esas teista od ateista religio, nam ol ne povas definesar enkadre dil kulturala tradicioni di Ocidento. On povas, tamen, dicar ke ol esas racionoza doktrino e ke esas plu facila adherar ol, kam revelata religio kun desfacile komprenebla e kredebla misterii. Camotive, multa Ocidentani interesesas pri ol nunepoke. Regretinde, ol ne ja havas bona ekleziala e populala organizuro ed esas nur tre frajile instalita en Ocidentala landi.
En Ido existas interesiva libreto pri budismo qua titulizesas : Buddho e lua doktrino. Ni havas anke la poemaro Dharmapadda anke tradukita ad Ido.