Batalio di Stamford Bridge

Batalio di Stamford Bridge
Batalio di Stamford Bridge, pikto de 1870.
Konflikto:	Vikinga invadi en Anglia
Dato:	25ma di septembro 1066
Loko:	Stamford Bridge, Anglia
Rezulto:	Decidigiva Angla vinko.
Militanti
Rejio Anglia	↔	Vikingi de Norvegia
Komanderi
Harold Godwinson	↔	Harald Hårdråde† Tostig Godwinson†
Trupi/equipuri
~15 000	↔	9 000 (di qui 3 000 eniris pose en la batalio)
Perdaji
~5 000 mortinti	↔	~6 000 mortinti
{{{perdaji}}}

La batalio di Stamford Bridge, eventinta ye la 25ma di septembro 1066 en Anglia, judikesas kom la fino di la Vikinga epoko. Ol eventis ye la 25ma di septembro 1066, inter Angla armeo komandita dal rejulo Harold Godwinson, e Norvegiana Vikingi komandita da Harald la Severa, pretendanto ad Angla trono. Harald konquestis York kun sua federito Tostig, komto de Northumberland, fratulo dil rejulo Harold Godwinson.

En januaro 1066, Angla rejulo Edward la Konfesero mortis sen heredero a la trono. Pro to, Harold Godwinson, komto de Wessex, Harald Hårdråde, rejulo di Norvegia, e William la Konquestero, duko de Normandia, deklaris havar yuri pri la trono.

L'invado da Harald

Ye la sequanta dio pos la morto di Edward la Konfesero, Harold Godwinson proklamis su rejulo di Anglia. Lua armeo konsistis ek elito-trupo, nomizita hird e multa ordinara soldati, nomizita fyrd.

Harold, vartanta atako da William, duko de Normandia, sendis lua trupi por protektar la sudo di Anglia, nam ilu supozis ke William atakesus tra Angla Kanalo. Tamen William ne atakis, ed ye la 8ma di septembro la provizuri di sua trupi e la pekunio finis, pro to ilu mustis retretar sua trupi vers London.

Harald Hårdråde decidis profitar de la situaciono ed atakis Yorkshire, jacanta norde de Anglia. Un ek la fratuli di Harold, Tostig, unionis su a Vikingi. Godwinson ne suciis pri to. Kande ilu savis pri la futur atako, ilu marchis 200 milii kun sua armeo, de London a York, en nur 5 dii. Ilua skopo esis embuskar Harald, qua nek expektis atako, nek havis maniero pri quale protektar su.

Saxon armeo proximeskis al kampeyo di Hårdråde, situita an l'opozanta rivo dil fluvio Derwent, proxim vilajo Stamford Bridge. Harald vidis enemika trupi e sendis grupo di soldati por kombatar li, dum ke lua cetera trupi organizis su por pose kombatar.

Ceno di la batalio segun graburo de la 13ma yarcento.

Ante komencar la batalio, Harald dicis la sequanta frazo:

In battle we should never

hide behind a shield...

My armour tells me: Hold your head up,

where sword meets skull.

Tradukebla ad Ido quale:

En la batalio nulatempe ni mustos

celar ni dop la shildi...

Mea homarmaro dicas a me: Mantenez alta tua kapo,

ube la espado renkontras la kranio.

Trupi da Godwinson facile vinkis la trupi da Hårdråde; la projeto da Harald faliis. Segun Anglosaxona kroniko, la samnoma ponto ibe defendesis da granda berserker Norvegiano, alta de plu kam 2 metri. Lu terorigis Anglosaxon armeo dum du hori, ed ocidis omni qui probis trairar la ponto (segun la kroniko, 80 Anglosaxoni mortigesis, probante trairar la ponto).

Ca situaciono posibligis Hårdråde preparar sua armeo. Lu organizis sua trupi portanta shildi (fylking), en formaco qua ne esis posibla transpozar.

Pos kurta halto en la kombati, Godwinson itere atakis. Cafoye huskarli ne partoprenis kombati. Nur fyrd atakis, e pos kurta kombati, li fugis. Hårdråde pensis ke ilu vinkis, ed avancis kun sua trupi vers Saxoni. Tamen, le fyrd turnis e, kun le huskarli qui restis kun Harold, encirkligis Vikingi. Hårdråde atrapesis. Eventis feroca kombato ube Harald mortis pro flechigo kontre lua kolo. Harald Hårdråde mortis, e Vikingi perdis la batalio.

Vikinga perdaji esis tam severa, ke nur 24 navi, ek la 300 uzita dum l'invado, esis suficanta por transportar la transvivinti. Vikingi retroiris ad Orkney, ube li stacis dum la vintro, ante retroirar a Norvegia. Tamen, la vinko da Harold duris poke, pro ke min kam 3 semani pose, ye la 14ma di oktobro 1066, ilu departis por konfrontar William la Konquestero che batalio di Hastings.