Batalio di Berlin
| Batalio di Berlin | |||
| |||
| Pordo di Brandenburg e ruini de Berlin, junio 1945. | |||
| Konflikto: | duesma mondomilito | ||
| Dato: | 16ma di aprilo til la 2ma di mayo 1945 | ||
| Loko: | Berlin, Naziista Germania | ||
| Rezulto: | Vinko sovietiana. Adolf Hitler, Joseph Goebbels ed altra naziisti suocidis. Nekondicionata kapitulaco Germana. Fino di la duesma mondomilito en Europa | ||
| Naziista Germania | ↔ |  Sovietia Polonia
| |
| Adolf Hitler † Gotthard Heinrici Kurt Tippelskirch Ferdinand Schörner Helmuth Reymann Helmuth Weidling Rudolf Sieckenius † Robert von Greim |
↔ | Iosif Stalin Georgi Jukov Vasili Chuikov Konstantin Rokossovsky Ivan Konev | |
| 766 750 soldati en 36 divizioni 1519 tanki 2224 avioni 9303 kanoni e kanoneti 40 mil soldati e policisti por defensar Berlin |
↔ | 4 500 000 soldati en 286 divizioni 6250 tanki 41600 kanoni e kanoneti 7500 avioni 1,5 milion soldati por atakar Berlin 155 900 til 200 mil Polona soldati | |
| Exakta quanto nekonocata. Segun kalkuli: 170 mil til 300 mil mortinti 420 mil vunditi 180 mil militala kaptiti 145 mil civili |
↔ | Segun posa statistiki: 186 116 mortinti e desaparinta 380 251 vunditi 5997 tanki 4108 kanoni e kanoneti 917 avioni | |
La batalio di Berlin esis la lasta granda batalio en Europa dum la Duesma mondomilito. Ol komencis ye la 16ma di aprilo 1945, pos granda atako Sovietiana kontre la chef-urbo di Naziista Germania, e finis ye la 2ma di mayo 1945, kande la trupi qui defensis Berlin kapitulacis a Reda Armeo.
Ye la 12ma di januaro 1945, la Reda Armeo eniris Germana teritorio dum l'atako tra la fluvii Wisla ed Oder, e rapide marchis adweste, mem 40 kilometri omnadie, ed invadis Estala Prusia, Infra e Supera Silezia, ed estala Pomerania. Sovietiani tempale haltis lia marcho nur 60 kilometri este de Berlin, avan defensiva lineo Germana alonge Oder. Kande Sovietiani durigis avancar, li sendis du armeala grupi por atakar Berlin deeste e desude, dum ke triesma grupo atakis Germana pozicioni norde del urbo.
L'unesma prepari por defensar la periferio di Berlin komencis ye la 20ma di marto, kande Gotthard Heinrici, lor la nova komandero dil armeo de Wisla, korekte kalkulis ke la maxim multa Sovietiana trupi trairus la fluvio Oder. Ante komencar la batalio di Berlin, Sovietian armei sucese cirkondis la urbo, pos batalio en la kolini di Seelow, ed en Halbe. Ye la 16ma di aprilo 1945, l'armeala grupo komandita dal marshalo Georgi Jukov komencis bombardar la centrala quartero di Berlin, samatempe kam l'armeo komandita da Ivan Konev koaktis l'Armeala Grupo Centro (Heeresgruppe Mitte) Germana movar adsude. La trupi Germana, komandita da Helmuth Weidling, konsistis ek exhaustinta, dezorganizita e male armizita divizioni de la Wehrmacht e Waffen-SS, kun kelka stranjera volontarii de la SS e membri male armizita de Hitler-yunaro e del Volkssturm (populala trupi). Dum la dii di durado di la batalio, Sovietiani rapide avancis tra la stradi di Berlin til atingar lua centrala quartero, ube la kombati eventis en preske omna domi.
Ye la 30ma di aprilo, Adolf Hitler e multa ek lua sequinti suocidis. Malgre ke Sovietia deziris kaptar l'urbo ye la 1ma di mayo, Dio di la Laboristi, la defenseri kapitulacis erste ye la 2ma di mayo 1945. Tamen, kombati duris nordweste, weste e sudweste del urbo til la kapitulaco senkondiciona di Naziista Germania, qua eventis ye la 8ma di mayo —9ma di mayo en Sovietia—. Multa Germana trupi marchis adweste por kapitulacar a Westala Federiti, vice divenar militala kaptiti de la Sovietiani.