Kolda milito: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
{{specala revizo}}{{klado}}
{{Historio di Usa}}
Tale dicita '''La Kolda Milito''' signifikis la tensi inter la westala bloko e [[komunismosocialista|komunistasocialista landi]] duktata da [[Sovietia]]. On komencis uzar la termino cirkume [[1947]] pos la [[duesma mondomilito]], kande la relati inter l'antea federiti divenabis tensa. Komunismo expansis su en estestal [[Europa]] kunhelpita helpo dida Sovietia. Westala federiti, [[Usa]], [[Unionita Rejio]], [[Francia]], pozis su defensar [[demokratio]].
 
UnesmaL'unesma deskonkordo inter westala federiti e [[Sovietia]] eventis en [[julio]] [[1945]] en [[Potsdam]], kande la vinkinti kunvenis por decidar pri la futuro di Europa.
 
[[Germania]] ed [[Austria]] dividesis en okupo-zoni ed administresis dal [[Federiti de la duesma mondomilito|federiti (Usa, Unionita Rejio, Francia e Sovietia)]]. enTamen, okupitala rekupero ekonomiala di la zoni. Tamenkontrolita enda estUsa, Unionita Rejio e Francia esis plu rapida kam l'estal Europa, komencise la deziro dil estal Europani pri migrar od obtenar na sama developo kam l'ocidentala landi efektigis l'augmento di tensi, quaqui duktis tila l’konflikto erektoideologiala, dikreinta latale nomizita "[[fera kurteno]]" inter la du sistemi.
 
La komunisti ganiskonquestis la povo sen extera helpo en [[Albania]] eed [[Yugoslavia]]. Altraloke en estestal Europa esis cirkume milion SovietaSovietiana soldati, e Sovietia profitis la situesosituaciono. Ol aranjis la komunisti a povo en [[1946]] en [[Bulgaria]] e [[Rumania]], en [[1947]] en [[Polonia]] e [[Hungaria]]. En [[Chekoslovakia]] la komunisti kaptis povo en [[februaro]] [[1948]].
 
La westa stati fondis en [[aprilo]] [[1949]] [[Nord-Atlantikal Uniono]], (NATO) (Angle: ''The North Atlantic Treaty Organization''). En [[1949]] en [[septembro]] fondesis [[West-Germania]] ([[BRD]], Germane: ''Bundesrepublik Deutschland'') e en oktobro [[Est-Germania]] ([[DDR]], [[Germana linguo|Germane]]: ''Deutsche Demokratische Republik''). En [[mayo]] [[1955]] l' esta bloko fondis la militala organizuro [[pakto di Warszawa]].
 
[[Usa]] donis a westawestal ekonomii t.d. [[planoprojeto Marshall]], per qua laquo stati qui restis destruktita en 1945 rezurektis balde pos la milito. En estestal Europa la rezurekto esis plu tarda.
 
Kolda Milito duris til [[1989]], kande tota la komunista rejimi di estal Europala krulis, e ta landi komencis transformar lua ekonomii.