Dogano: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto |
+texto, imajo |
||
Lineo 1:
[[Arkivo:Aiga_customs.svg|thumb|220px|Internaciona simbolo pri dogano.]]
{{wikivortaro}}▼
[[Arkivo:Alfandega_Nova_-_Porto.JPG|thumb|left|280px|Edifico di la dogano en [[Porto]], [[Portugal]].]]
'''Dogano''' (del [[Araba linguo|Araba]] الديوان, transliterizita ad-dīwān, "kontoro") esas publika guvernala kontoro komisita por inspektar e kontrolar l'eniro ed/od ekiro di vari en ula lando, sive importacata od exportacata da entraprezi, sive transportata da veheri qui eniras od ekiras la lando sive per [[aeroportuo|aeroportui]], [[portuo|portui]] o terala frontieri, aplikar [[imposto|imposti]] o doganotaxi segun la legaro di la lando, e luktar kontre [[kontrabando]] di vari transportata sen pago di la rispektiva imposti, o mem, segun singla legaro de singla lando, anke luktar kontre la kontrabando di vari kun importaco od exportaco interdiktata, exemple [[drogo|drogi nelegala]], proskriptita substanci, animali o planti rara, produkturi furtata, pafili, edc.
Komence, la dogani kreesis por kontrolar l'exportaco ed importaco di vari e taxar l'extera komerco, ma nun li anke kontrolas l'eniro e l'ekiro di personi e di kapitali en kelka landi.
== Skopi di la dogano ==
[[Arkivo:Polizeihund Flughafen sucht Drogen (45109804352).jpg|thumb|280px|[[Hundo]] de la dogano Germana inspektas [[valizo]] en aeroportuo.]]
Ordinare, la skopo di la dogani povas subdividesas en quar arei:
* '''Fiskala:''' kontrolar la pago di imposti pri exportaci ed importaci di vari.
* '''Sekureso:''' preventar la [[fraudo]] en extera komerco e la [[kontrabando]] (di drogi, di historiala objekti furtita, edc.).
* '''Publika saneso:''' impedar l'eniro en la lando di animali o planti sen internaciona atesto pri origino e saneso, impedar l'eniro di toxika materii od eskombri del exterlando, edc., qui povas reprezentar risko a la saneso di la habitantaro, o di animali o di kultivi.
* '''Statistiko:''' elaborar statistiki pri extera [[komerco]].
La Mondal Organizuro pri Dogani (Angle: ''World Customs Organization''', abreviuro WCO) esas internaciona organizuro fondita la yaro 1952 en [[Bruxel]], kun skopo establisar komuniko e koopero inter la landi pri doganala temi. Ol kreas internaciona klasifikuro por vari por faciligar l'identifiko di produkturi komercata, ed anke developas agadi kontre kontrafakti di produkturi e dokumenti uzata en internaciona komerco, kontre la komerco di drogi, edc.
{{commonscat|Customs services}}
▲{{wikivortaro}}
[[Kategorio:Ekonomiko]]
| |||