Judiciala povo: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
Nula rezumo di redakto
Lineo 1:
[[Arkivo:Scale of justice 2.svg|thumb|right|160px|Balanco, la simbolo di justeso e di judiciala povo.]]
'''Judiciala povo''' esas un diek la «povi» di unula [[statoStato]], kune l'[[Exekutiva povo]] e la [[Legifala povo]], segun la subdividuro kreitapropozita da [[Montesquieu]]. TaLa povoskopo administrasdi la judiciala povo esas grantar yusteso enpor unla socio, traqua l'uzohabitas dica judicialaStato. normi,Montesquieu propozis la subdividuro di la povi dil Stato pos vizitar [[lego|legiAnglia]], pore solvarkonkluzar konflikti.ke L'organinedependanta di tajudiciala povo esaspovas lakontrolar judicialaefikive korti,l'ecesi lade tribunaliautoritatoza exekutiva povo, e lagrantar singlaliberesi a la judicianticivitani.
 
La judiciala povo administras la yusteso en la socio tra l'uzo di normi, nomizita [[lego|legi]], por solvar konflikti e situi inter individui, od inter individui e la Stato. En kelka landi, e segun establisas la legaro di ta lando, la judiciala povo povas anke analizar se ula lego konfliktas o ne kun la [[konstituco]], to esas, kun la supra lego di la lando, e fine deklarar ke ta lego ne povas aplikesar, pro ol violacas la konstituco<!-- , isto é, declara que a lei é inconstitucional. En la landi qui aplikas ca sistemo, --><!-- a declaração de inconstitucionalidade é feita por uma Suprema Corte ou uma Corte Constitucional especial -->.
Judiciala povo povas judiciar konflikti segun existanta legi, ed anke povas en kelka kazi judiciar se un lego konfliktas o no kun la [[konstituco]] di un lando.
 
La strukturo di ula judiciala povo ordinare konsistas ek tri o plusa niveli od instanci: supra korti (la maxim alta korti), tribunali od apelo-korti, e singla judicianti. Tamen ol povas havar plusa instanci, e subdividesar segun temi: komercala korti, civila korti, kriminala korti, militala korti, edc.. La quanto di instanci o la quanto di subdividuri segun temi varias segun singla konstituco di singla lando. Ordinare, l'analizo di la procesi en l'unesma instanco facesas da singla judicianti. Se ula parto en la proceso od amba ne konkordas kun la decido, lu o li povas apelar a la duesma instanco. Eventuale, e segun establisas singla konstituco, povas esar posibla apelar de la decido di la duesma instanco ad ula supra tribunalo o supra tribunalo, segun la terminaro di singla lando.
Montesquieu kreis ta sistemo pos vizitar [[Anglia]], ed interpretar ke un nedependanta judiciala povo povas dominacar l'ecesi de un autoritatoza exekutiva povo, e grantar la liberesi di civitani.
 
[[Kategorio:Politiko]]