Piauí: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto |
Nula rezumo di redakto |
||
Lineo 16:
| Internet = www.piaui.pi.gov.br
}}
'''Piauí''' esas [[Brazilia]]na [[Stati di Brazilia|stato]] di Nord-estala Regiono. Lua vicina stati esas
'''Bazala fakti pri Piauí.'''
Linio 28 ⟶ 23:
[[Arkivo:Domingos_Jorge_Velho.jpg|thumb|left|160px|Domingos Jorge Velho.]]
L'unesma koloniigisti, quale Domingos Jorge Velho, naskinta en la kapitanio Sao Paulo, arivis en la regiono dum la [[17ma yarcento]]. Li adportis l'unesma bovi por la regiono. Altra explorero esis Domingos Afonso Mafrense, de [[Portugal]], qua fondis la nuna urbo Oeiras, centre
En [[1811]] la teritorio divenis separita de [[Maranhão]]. Kande Braziliana divenis nedependanta en [[1822]], Piauí duris divenar Portugalana kolonio. Portugal sendis militisto João José da Cunha Fidié por mantenar la kolonio, ma ye la [[19ma di oktobro]] [[1822]] la Chambro Provincala di Parnaíba deklaris nedependo de Portugal. Trupi komandita da Fidié vinkis la batalio di Jenipapo, tamen li subisis granda perdaji. Fidié kaptesis en Caxias pos kombato, e la regiono divenis provinco dil imperio Braziliana. Poka yari pose, kombati kontre la [[Kunfederuro dil Equador]] (en 1824) e kontre la revolto ''Balaiada'' (1838 til 1841) eventis en lua teritorio.
Ye la [[16ma di agosto]] [[1852]] la chef-urbo di Piauí transferesis de Oeiras a [[Teresina]], lor recente fondita urbo projetita por esar la chef-urbo di la provinco. La nomo "Teresina" esis homajo a Teresa Cristina de Bourbon e Du Sicilii, spozino dil imperiestro [[Pedro la 2ma di Brazilia]]. Teresina fakte komencis kreskar rapide pos ke komencis l'extraktado di [[vaxo]] de la [[palmiero|palmieri]] ''carnaúba'' ed oleo de la palmieri ''babasu''. L'extraktado di ''carnauba'' e ''babasu'' anke stimulis l'ekonomiala kresko di la provinco.
Pos [[1889]] kun la republiko, Piauí divenis stato. Dum la [[20ma yarcento]], 1200 soldate de la kompanio di militisti komandita da [[Luís Carlos Prestes]], Juarez Távora e Miguel Costa, konocita kom "coluna Prestes", trairis la stato apologiante idei pri reformi en la politiko Braziliana.
=== Geografio ===
[[Arkivo:Rio_Parnaiba_vegetacao.jpg|thumb|250px|left|[[Fluvio Parnaíba]] proxim [[Teresina]].]]
Piauí havas mikra (60 km) [[litoro]], kande komparita kun altra stati. Ol havis la min granda litoro di Brazilia. Lua [[relevo]] konsistas ek basa tereni di origino aluvionala e plana regioni proxim la litoro, ed en planaji kun altitudi super 300 metri, kun plu alta monti (cirkume 900 metri di altitudo) an la sudo dil stato. La precipua [[fluvio|fluvii]] e riveri dil stato esas [[fluvio Gurgueia|Gurgueia]], Fidalgo, Uruçuí Preto e [[fluvio Parnaíba|Parnaíba]]. Che la fluvio Parnaíba, longa de 1.485 km, jacas l'[[aquobarilo]] ''Boa Esperança'', qua uzesas por produktar [[elektro]] por la stati Piauí e [[Maranhão]].
La [[klimato]] dil stato esas [[tropikala klimato|tropikalo]], e la maxim alta mezavalora temperaturi di Brazilia enrejistresis en Piauí.
| |||