Norvegia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
mNula rezumo di redakto
mikra modifiki
Lineo 45:
Norvegia divenis nedependanta de [[Dania]] ye la [[17ma di mayo]] [[1814]] e nominis Dana princo [[Christian Fredrik]] kom rejulo. Ica fakto esis motivo por Sueda-Norvegiana milito. Norvegia ne povis vinkar la milito, ed aceptis l'uniono kun Suedia.
 
Norvegia divenis nedependanta de [[Suedia]] ye la [[7ma di junio]] [[1905]]. Dum l'[[Unesma mondomilito]] lando restis neutrala, ma [[nacional-socialista Germania]] invadis ol en [[1940]], dum la [[Duesma mondomilito]]. [[Vidkun Quisling]] instalis guvernoguvernerio qua kunlaboris kun Germani, ma parto di la habitantaro ne aceptis l'okupeso, e developis rezisto e saboti kontre la Germani. En [[1945]] Germani vinkesis, e Vidkun Quisling arestesis ye la [[9ma di mayo]] [[1945]] e mortigesis ye la [[24ma di oktobro]] sam yaro.
 
[[Arkivo:Kong Haakons hjemkomst, 7. juni 1945, Oslos ordfører ønsker kongefamilien velkommen hjem, Oslo Museum, OB.F12570p - Crop.jpg|thumb|220px|left|[[Einar Gerhardsen]] salutas la rieniro di [[Haakom la 7ma di Norvegia|Haakom la 7ma]] a Norvegia, ye la [[7ma di junio]] [[1945]].]]
Lineo 57:
[[Arkivo:Det_Kongelige_Slott_85500_1.jpg|thumb|250px|Rejala palaco en [[Oslo]].]]
[[Arkivo:Stortinget, Norway.jpg|thumb|250px|left|La parlamento (''Storting'') di Norvegia.]]
Segun lua [[konstituco]], adoptita ye la [[16ma di mayo]] [[1814]], Norvegia esas [[konstitucala monarkio]]. Rejulo [[Harald la 5ma di Norvegia|Harald la 5ma]] esas la [[chefo di stato]] pos [[1991]], e lua povi esas nur reprezentiva e ceremoniala. La [[chefministro]] - nune [[Erna Solberg]] - esas la [[chefo di guvernerio]]. En [[1913]] la lando aprobis lego qua grantis yuro pordarfis [[muliero|mulieri]] votar.
 
La parlamento (''Stortinget'') havas unika chambro kun 169 membri qui elektesas dal populo por 4-yara periodo. Ja [[judiciala povo]] kompozesas da supra korto kun 19 membri, regional apelo-korti, urbala e komunala korti, e konsilantari por koncilio<ref>[http://www.norway.org/aboutnorway/society/political/judiciary/ "The Judiciary"] www.norway.org</ref>.
Lineo 64:
[[Arkivo:Norway-map.png|thumb|200px|Norvegia kun lua precipua urbi.]]
[[Arkivo:GaldhøpiggenFromFannaråki.jpg|thumb|left|250px|Monto Galdhøpiggen, la maxim alta di Norvegia.]]
Granda parto di Norvegiana teritorio esas montoza e kovrata daper [[glaciero|glacieri]], e lua peizajo modifikesis dum yarmili pro l'ago di [[glacial erodo]]. Lua nerekta [[litoro]] havas centi di [[fyordo|fyordi]] e mili di insuleti. Ol havas {{formatnum:2542}} km di sika frontieri kun [[Suedia]], [[Finlando]] e [[Rusia]] en esto, e {{formatnum:25148}} km di litoro ({{formatnum:83281}} km kun l'insuli, e {{formatnum:92260}} km inkluzite [[Svalbard]] e [[Jan Mayen]]). Lua maxim alta monto esas Galdhøpiggen, kun {{formatnum:2469}} m di [[altitudo]]. Lua maxim longa [[fluvio]] esas Glomma, kun 601 km.
 
La sudo di Norvegia havas plu varma klimato e recevas plua [[pluvo|pluvi]] kam la nordo. Dum [[somero]] en sudo, la regioni di [[fyordo|fyordi]] e vali marfora recevas min [[vento|venti]] e havas la maxim alta mezvalora temperaturi (17ºC en Oslofjord). Sud-westo e sudo di lando recevas multa [[pluvo|pluvi]], qua superigassuperiras 3,500 mm dum yaro. Dum [[printempo]] la diferi di temperaturi inter la nordo e la sudo di la lando esas maxima.
 
[[Arkivo:Fredrikstad BridgeacrossGlomma01.JPG|250px|left|thumb|La fluvio Glomma proxim Fredrikstad.]]