Athina: Diferi inter la revizi

La maxim anciena restaji de homala prezentesohabitado en la regiono di nuna Athina datizas inter la 11ma e la 7ma yarcento aK. Por historiisti, klasika Grekia komencis en la 5ma yarcento aK. Ante dum l'Arkaik Epoko (cirkum 750 aK til 500 aK), Greka kulturo sufrissubisis influi de [[Ancien Egiptia]], de [[Fenicia]]na, e de Sirio-Hitita kulturi.

Dum la klasik epoko, Greka arto developis multe. La Partenon, templo memoriganta Athena, konstruktesis dum ta epoko (447 til 442 aK). Kande Macedona rejo [[Alexandros la Magna]] expansis lialua imperio tra [[Azia]], komencis la Helenist epoko, qua lastisduris de 323 til 146 aK, kande [[Roman imperio]] konquestis Grekia e lua kolonii.

Kande Roman imperio dividesis en du, Athina divenis parto de Orientala Roman Imperio, pose [[Bizancana Imperio]] til la konquesto dal [[Otoman imperio|Otomani]] en [[1458]]. Otomana dominacajo duris til la komenco di ladil [[19ma yarcento]] kande la [[milito porpri la nedependo di Grekia|Grekia divenis itere nedependanta]] e Athina divenis chef-urbo di la lando.

En [[1896]] l'urbo gastigis l'unesma [[Olimpiala Ludi en Athina, 1896|Moderna Olimpiala Ludi de la historio]]. Dum la [[1920a yari 1920ma]], pos la dizastroza milito kontre [[Turkia]] en [[1921]] l'urbo kreskis rapide pro l'arivo di Greka refujinti qui vivis en Turkia. Suburbi quale Nea Ionia e Nea Smyrni formacesis por lojigar la refujinti. Dum la [[duesma mondomilito]] ol okupesis dal Germani, e lua habitantaro subisis serioza famino dum ta epoko. Pos la liberigo, eventis kombati en la urbo inter la forci dil guvernoguvernerio kun suporto dal Britaniani kontre la Greka komunisti.

Pos finarfinir la milito, l'urbo itere kontinuisduris kreskar, pro l'arivo di enmigranti de altra regioni di Grekia. Dum la [[1980a yari 1980ma]] divenis evidenta ke, pro la manko di spaco en la stradi e pro la granda nombro di [[automobilo|automobili]] qui produktis [[aerala poluto]], la saneso dil habitantaro komencis afektesar, e l'anciena monumenti quale l'Akropolo subisabis korodo. L'urbo bezonis atakar la problemo di la poluto e plubonigar lua sistemo di transporto per expanso di lua [[metropoliteno]]* e per l'inauguro di la choseo Attiki Odos. Pos ne selektesar por gastigar l'[[Olimpiala Ludi]] di 1996, ol fine selektesis por gastigar l'[[Olimpiala Ludi en Athina, 2004|Olimpiala Ludi di 2004]], malgre la skeptikisto de multa observeri. L'urbo expansis lua metropoliteno* e konstruktis lua nova [[aeroportuo]] por gastigar la Ludi.

En [[2008]] eventis tumulti en la urbo, pro la kresko di [[chomeso]] e l'ekonomiala krizo, ed anke kontre la [[korupto]] en Greka guvernoguvernerio, qui komencis pos la mortigo dal polico di la studento Alexios Grigoropoulos. La demonstreri atakis la policisti kun "kokteli Molotov", e la tumulti dissemesis por altra urbi, quale [[Thesaloniki]].

Tri fluvii fluas tra Athina: Cephissus, Ilisos e la rivereto Eridanos. Eridanos kanaligesis dum pasinta yari, ma lua lito rideskovresis dum la 1990a yari 1990ma, dum la konstrukturo dil metropoliteno di Athina.