Versiono ye 00:15, 2 dec. 2015 redaktar CommonsDelinker (diskutez \| kontributadi) 3 862 redaktoj Removing "Spmetropolitanomontagem.jpg", it has been deleted from Commons by Jameslwoodward because: Per c:Commons:Deletion requests/File:Spmetropolitanomontagem.jpg. ← Plu anciena versiono		Versiono ye 21:19, 12 may. 2017 redaktar desfacez Joao Xavier (diskutez \| kontributadi) Administreri 117 816 redaktoj Nula rezumo di redakto Plu recenta versiono →
Lineo 1: [[Arkivo:NYC Subway R160A 9237 on the E.jpg\|thumb\|200px\|Treno en urbala fervoyo di [[New York]], [[Usa]].]] '''Urbala fervoyo''' o '''metropoliteno*''' esas [[elektro\|elektrala]] sistemo di transporto per [[treno\|treni]] kun alta kapaceso dior transporto di personi, qua ~~generale~~ordinare transiras subtere o sur elevita [[fervoyo\|fervoyi]], precipue en tre populoza regioni dil urbi. ~~Sistemo~~Sistemi di urbala fervoyo distingesas de altra ~~transporti~~sistemi di transporto sur [[relo\|reli]] per ke ~~lua~~lia voyi ne havas fizikala intruzi de altra sistemi di transporto, exemple: de transporti di kargajo en la sama lineo, kruco-voyi kun stradi, edc. [[Arkivo:A crossover on the south side of Zhongxiao Xinsheng Station.JPG\|thumb\|left\|180px\|Tuneli en urbala fervoyo di [[Taipei]], [[Republiko di Chinia]].]] ~~Generale~~Ordinare l'urbala fervoyi uzas elektrala treni ~~qua~~qui movas sur reli, ma kelka urbi usas [[monorelo\|monoreli]], o treni kun bandaji kauchuka, o sistemi di magnetala levo. L'unesma urbala fervoyo inauguresis en [[London]], [[Unionita Rejio]], en [[1863]], e funcionis kun [[vaporo\|vapor]]-[[lokomotivo\|lokomotivi]]. Til [[1900]] nur 7 urbi inauguris sua sistemi: London en [[1863]], [[New York]] en [[1870]], [[Chicago]] en [[1892]], [[Budapest]] en [[1896]], [[Glasgow]] en [[1896]], [[Boston]] en [[1897]] e [[Paris]] en [[1900]]. Nune, plu kam 160 urbi e metropolala regioni havas sistemi di urbala fervoyi, entote plu kam 8,000 kilometri di linei en la tota mondo, ~~inkluzanta~~inkluzite plu kam {{formatnum:7000}} stacioni. La sistemo di urbala fervoyo kun la maxim granda nombro de stacioni jacas en [[New York]], kun 442 stacioni. La maxim longa sistemi segun la totala nombro de kilometri esas [[Shanghai]] e [[London]] (431.7 e 402 kilometri, rispektive). Segun la totala quanto de pasajeri, la maxim uzata esas l'urbala fervoyi di [[Seoul]], [[Moskva]] e [[Tokyo]], qui singladie transportas 6.7 milioni, 6.55 milioni e 6.33 milioni di pasajeri, rispektive. == Funcionado dil sistemi == La sistemi di urbala fervoyi ~~generale~~ordinare uzesas en granda urbi, urbal aglomeraji o metropolala regioni, por transportar granda nombro de personi kun alta frequeso. Ofte li recevas granda quanto de pasajeri de altra sistemi di transporto kun plu mikra kapaceso, exemple [[autobuso\|autobusi]], [[tramveturo\|tramveturi]] o treni. EEd ~~generale~~ordinare existas [[gareyo\|gareyi]] proxim stacioni di urbala fervoyi, ube on povas garar automobili e durar voyajar rapide til destini en la centro dil urbo o komercala loki. [[Arkivo:Singapore MRT route info panel.jpg\|thumb\|left\|190px\|Skema mapo di urbala fervoyi di [[Singapur]].]]

Urbala ferovoyo: Diferi inter la revizi