Mato Grosso: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
mNula rezumo di redakto
mikra korektigi
Lineo 8:
|Mapo= Brazil State MatoGrosso.svg
|Surfaco= 903,357.9
|LojantiHabitanti= 3,033,991
|Yaro= [[2010]]
|Lojanto-densesoDenseso di habitantaro= 3.35
|Guberniestro = Silval da CunhaPedro BarbosaTaques (PMDBPSDB)
|Abreviuro= MT
|Internet= www.mt.gov.br
Lineo 24:
'''Bazala fakti pri Mato Grosso.'''
=== Historio ===
[[Arkivo:Configuração_da_chapada_das_minas_do_Mato_Grosso.jpg|thumb|left|250px|Mapo di la regiono dum la 18ma yarcento.]]
Segun [[Tordesillas kontrato]], la regiono di nuna Mato Grosso partoprenis a [[Hispania]], ma ol cedis la teritorio a [[Portugal]] en [[1750]], pos signatar Madrid-kontrato.
Segun la [[kontrato di Tordesillas]], la regiono di nuna Mato Grosso apartenis a [[Hispania]]. La [[jezuito|jezuiti]] kreesis l'unesma vilajeti, ma ekpulsesis dal ''bandeirantes'' (exploreri de Sao Paulo e de Portugal) en [[1680]]. La regiono cedesis a [[Portugal]] en [[1750]], pos la signaturo dil [[kontrato di Madrid (1750)|Kontrato di Madrid]].
 
[[Oro]] trovesis en Mato Grosso en [[1718]]. To aceleris la kresko didil habitantihabitantaro endi la regiono. L'urbo di [[Cuiabá]] fondesis en [[1719]]. En [[1777]], la [[kontrato di Santo Ildefonso]] konfirmis la nuna frontiero, inter lore Portugalana teritorio (Mato Grosso) e Hispaniana teritorio (nune parti de [[Paraguay]] e [[Bolivia]]).
 
Pos Braziliana nedependo en [[1822]], Mato Grosso divenis provinco de Brazilian imperio. Pos la proklameso di la [[republiko]], ol divenis stato. En [[1977]] la stato dividesis en du: la sudo divenis [[Mato Grosso do Sul]] kun chefurbo en [[Campo Grande]], e la nordo (Mato Grosso) restis kun chefurbo en [[Cuiabá]]. En [[1984]] la voyo asfaltizita Cuiabá-[[Porto Velho]] (BR-364) inauguresis.
Linio 32 ⟶ 33:
=== Geografio ===
[[Arkivo:Pantanal, south-central South America 5170.jpg|thumb|left|''Pantanal'', inundebla regiono en sud-westo di Mato Grosso.]]
Mato Grosso jacas en la geografiala centro di [[Sud-Amerika]]. Ol esas parto di [[Centro-westala regiono (Brazilia)|Centro-westala regiono]] di Brazilia. Lua precipua [[klimato]] esas [[Tropikala klimato|tropikala]] kun du sezoni: ma en nordo di stato esas [[Equatorala klimato|equatorala]].
 
Lua [[fluvio|fluvii]] partoprenasapartenas a du hidrografiala baseni: [[Amazon]] e [[Paraguay fluvio Paraguay|Paraguay]]. [[Foresto|Foresti]] kovras 47% de lua surfaco, [[savano|savani]] kovras 39% e naturala pasturaji 14%.
 
Mato Grosso prizentas tri diferanta [[ekosistemo|ekosistemi]]: [[Equatorala foresto]] en la nordo, [[savano]] (''cerrado'') en granda parto dil stato, e la komplexa ekosistemo di ''[[Pantanal]]'' - qua sufras ciclika inundadi omnayare, de [[novembro]] til [[marto]] - en la sudwesto. La plantaro di ''Pantanal'' esas variema, kun multa speci di herbi e kelka di arbori de savano, de tropikala foresto e de miarida regioni. L'animalaro esas tre richa, kun cirkum 1,000 speci di [[ucelo|uceli]], 400 speci di [[fisho|fishi]], 300 di [[mamifero|mamiferi]], 480 di [[reptero|repteri]] e plu kam 9,000 speci di senvertebr animali.
Linio 40 ⟶ 41:
=== Ekonomio ===
[[Arkivo:Tree Map-Exportacoes de Mato Grosso (2012).png|thumb|Exportacaji de Mato Grosso - (2012)<ref>{{cite web | title=Exportações do Mato Grosso (2012)| author=Plataforma DataViva | url=http://dataviva.info/apps/builder/tree_map/secex/mt/all/all/hs/?depth=hs_6&value_var=val_usd&color_var=color&controls=true&year=2012 | acessdate = 13 di januaro 2014 }}</ref>]]
L'edukado di [[bovo|bovibovaro]] e l'[[agrokultivo]] (precipue: [[soyo]], [[maizo]] e [[kotono]]) esas la maxim importanta ekonomikalaekonomial aktivesiagadi dil stato, e reprezentiskonstitucis 40.8% de lua [[KLP]] en [[2004]]. Servadi reprezentiskonstitucis 40.2%, dum ke l'[[industrio]] reprezentiskonstitucis 19% de KLP. Soyo reprezentiskonstitucis 40.59% de l'exportacaji dil stato en [[2012]].
 
=== PopuloDemografio ===
La populohabitantaro di Mato Grosso kreskis plutre rapidarapide de la duesma duimo di la [[20ma yarcento]] til nun. Malgre to, ol havas un di la min granda populala denseso de Brazilia. Granda parto di lua habitantaro decendas de la mixuro di indijeni kun Portugalani e/o Afrikani, e 76.6% vivis en urbi en [[2006]]. L'ultima demografiala inquestado revelis ke de l'habitantaro 50.92% esas [[mestico|mestica]], 39.16% deklaris su komesir blanka, 7.93% deklaris su komesir nigra, 1.37% esis indijeni e 0.42% esis decendanti de Aziani.<ref name=PNAD>{{Cite web|title=Sistema IBGE de Recuperação Automática - SIDRA|url= http://www.sidra.ibge.gov.br/bda/tabela/listabl.asp?z=pnad&o=3&i=P&c=262 |author=IBGE}}</ref>
 
{{10 maxim grand urbi
| regiono = Mato Grosso
| dato = 2011
| nomo1 = Cuiabá
| hab1 = 580489
| nomo2 = Várzea Grande
| hab2 = 268459
| nomo3 = Rondonópolis
| hab3 = 215320
| nomo4 = Sinop
| hab4 = 129916
| nomo5 = Tangará da Serra
| hab5 = 94289
| nomo6 = Cáceres
| hab6 = 90518
| nomo7 = Sorriso
| hab7 = 80298
| nomo8 = Barra do Garças
| hab8 = 58398
| nomo9 = Primavera do Leste
| hab9 = 57423
| nomo10 = Lucas do Rio Verde
| hab10 = 50285
| imajo1 = Vista_de_Cuiabá.jpg
| imajo2 = Aeroporto_Internacional_Marechal_Rondon.JPG
| fonto= IBGE<ref name="IBGE_Pop_2011">{{cite web|url = http://www.ibge.gov.br/home/estatistica/populacao/estimativa2011/POP2011_DOU.pdf |title=Estimativas da população residente nos municípios brasileiros com data de referência em 1 de julho de 2011|language={{pt}} |publisher=Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística (IBGE) |date=31 di julio 2011 |accessdate= 15 di septembro 2011}}</ref>
}}
 
=== Referi ===