Vikingo: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m Removing Link FA template (handled by wikidata) |
kelka korektigi |
||
Lineo 1:
{{Wikivortaro}}▼
[[Arkivo:Gokstadskipet1.jpg|thumb|200px|Vikingonavo, nune en Suediana muzeo.]]
'''Vikingo''' esis habitanto di anciena [[Skandinavia]], do Vikingi esis ancestri di [[Suedia|Suedi]], [[Dania|Dani]] e [[Norvegia]]ni, pose [[Islando]]. En ocidentala landi on parolas pri [[Normandia]] e nuntempe en [[Rusia]] ed antee en [[Konstantinoplo|Bizanco]] pri [[Varyago|Varyagi]]. Antee en Rusia Vikingi esis ''Rusi'' (‘remeri’) , ma senco di vorto ''Ruso'' alternis samatempe kande l'efekto di Vikingi finis en Rusia. La vorto ''Vikingo'' venas de anciena vorto Skandinaviana ''vik'' qua signifikas ‘[[bayo]]’ o `[[fyordo]]´.
Linio 5 ⟶ 4:
Vikingi facis voyaji en mikra navi (nominita ''knörr'' kun pruo dragona, en Sueda ''drake'') ad [[Europa]] inter [[789]]ma e [[1066]]ma yaro. Voyaji finis kande Vikingi koncesionis a [[Kristanismo]] e koncentrita povo di rejo. Produkti por komerco esis furi, qui chanjesis a glaso-vari e stofi, anke a moneti. Primara motivo por voyaji esis komerco, ma komerco povis rapteskar. Kelkafoye facesis unsenca rapto-voyaji. Profesionala milito-Vikingo nomizesis ''berserko''. On rakontas ke li mastikis toxika [[fungo|fungi]] pro freneziesko hipnotala por batalio. Ma reale Vikingo ne havis korni sur lua helmo.
La socio di Vikingi esis demokrata.
[[Mitologio]] e [[religio]] di Vikingi esis tre multa-laterala. Konocata esas i.a. [[Odin]], deo di milito, [[Tor]], deo di tondro, e [[Frey]], deo di fertileso, e [[Valhalo]] - halo di selektiti - adube celibini di Odin guidis militanti mortigita en batalio.
Linio 16 ⟶ 15:
* [[Jorvik]] (nuna [[York]] en mezal [[Anglia]]).
En la fino di la [[10ma yarcento]] Vikingi dominacis [[Norda Maro]], Esta maro ([[Baltiko|Baltika maro]]) e la nordala parto di [[Atlantiko]]. Pos fino di efekto di Birka Germana [[Hanso-uniono]]
[[Arkivo:Faroe stamp sheet 406-408 viking voyages.jpg|thumb|200px|Voyaji di Vikingi sur l'[[Atlantiko]].]]
Linio 23 ⟶ 22:
'''Dani''' facis voyaji
* a [[Nederlando]] e [[Belgia]].
* a [[Francia]]. - Li atakis i.a. [[Rouen]], [[Nantes]] e [[Paris]]. En [[911]] [[
* ad [[Anglia]] (segun Vikingi ''Danelagen, Danelaw''). - Precipua komenco di Vikinga ero konsideresas rapto di [[Lindisfarne]] [[monakeyo]] en la estala rivo di Anglia en [[793]]. Antea [[Ebocarum]], York, (segun Vikingi Jorvik) divenis komerco-placo di Vikingi. Dana [[Sven la Brakio-Barbo]] kaptis Anglia en [[1013]] e lua filio [[Knud 2ma la Granda]] esis rejo di Anglia de [[1014]] e rejo di Dania de [[1018]] til [[1035]] e regnanto di sudala Norvegia [[1028]]-[[1035]]. Normandiana (i.e. Normando) [[William la Konquestero]], propaganto di Rollo, konquestis Anglia en [[1066]].
* anke a [[Hispania]], nordal [[Afrika]] ed [[Italia]] quale Norvegiana Vikingi.
'''Norvegi'''
* a [[Skotia]].
* ad [[Irlando]]. - En kolekto-placo di sklavi di Vikingi naskis [[Dublin]] (segun Vikingi Dyflinn). Vikingi administris anke [[Limerick]] e [[Cork]].
Linio 33 ⟶ 32:
'''Suedi''' facis voyaji (segun Vikingi ''Austway, Austvej'') trans [[Baltiko]] (Esta maro)
* a [[Rusia]]. - Rurik fondis en [[862]]
* a [[Dnyepr]]. - Vikingi fondis [[Kiev]] (segun Vikingi Kjönugård). Alonge Dnyepr
* ed alonge [[
Vikingi efektis direte o nedirete a
▲{{Wikivortaro}}
Voyaji efektis arto e kulturo di Vikingi. [[Kristanismo]] translacis a nordo, e naskis [[runo-skribajo|runal alfabeto]] qua havis [[Latina alfabeto|Latina]] ed anciena Gota literi. Orale mediacinta rakonti skribesis kom sagi. [[sago|Sagi]] ne esas [[legendo|legendi]] pro ke li rakontas pri reala homi.
| |||