Serbia: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m r2.7.2) (roboto adjuntas: mdf:Сербие |
+mikra texto (kulturo). Bezonas gramatikala revizo, tota la texto. |
||
Lineo 12:
| Nomo_listo_chefo_stato = Listo di prezidisti di Serbia
| Titulo_chefo_stato = Prezidisto
| Chefo_di_stato = [[
| Nomo_listo_chefo_guverno = Listo di chefa ministri di Serbia
| Titulo_chefo_guverno = Chefa ministro
Lineo 27:
| Pekunio = [[Serbiana dinaro]]
| Religii = [[kristanismo]] }}
[[Arkivo:Serbia cities01.png|thumb|right|160px]]▼
'''Serbia''' esas lando en suda [[Europa]]. Lua vicina landi esas:
* [[Hungaria]], en nordo,
Linio 36 ⟶ 35:
'''Bazala fakti pri Serbia.'''
=== Historio ===
[[Romana Imperio|Romani]] konquestis la regiono dum [[1ma yarcento aK]] e la regiono divenis parto di kelka Romana provinci. Ne min-multa ke 17 Romana imperiestri naskis en la regiono di nuna Serbia<ref>[http://brendovisrbije.com/vesti/ave-srbijo.html ''Ave, Srbijo'' Aleksandra Krsmanović (en Serbiana)]</ref>. Dum la [[11ma yarcento]] la regiono divenis parto di [[Bizantina Imperio|Bizantina]] e [[Bulgariana Imperio|Bulgariana]] imperii. Ye [[1217]] lando adoptis la maxim olda [[konstituco]] de l'historio.▼
▲[[Romana Imperio|Romani]] konquestis la regiono dum [[1ma yarcento aK]] e la regiono divenis parto di kelka Romana provinci. Ne min-multa ke 17 Romana imperiestri naskis en la regiono di nuna Serbia<ref>[http://brendovisrbije.com/vesti/ave-srbijo.html ''Ave, Srbijo'' Aleksandra Krsmanović (en Serbiana)]</ref>. Dum la [[11ma yarcento]] la regiono divenis parto di [[Bizantina Imperio|Bizantina]] e [[Bulgariana Imperio|Bulgariana]] imperii.
Ye [[1386]] [[
Serbia divenis nedependanta de [[Otoman imperio]] ye [[13 di julio]] [[1878]]. De [[1918]] til [[1945]] ol divenis parto di [[Rejio di Yugoslavia]], e de [[1945]] til [[1991]] ol divenis parto di [[Yugoslavia]].
{{PA|Yugoslavia}}
Kande interna militi desintegrigis Yugoslavia de [[1991]] til [[1992]], Serbia sejornis unionita a [[Montenegro]] en lando qua prezervis la nomo ''Yugoslavia'' til [[2003]], kande ol chanjis lua nomo a [[Serbia e Montenegro]].
{{PA|Serbia e Montenegro}}
Kun la nedependeso di [[Montenegro]] ye [[2006]], Serbia divenis sola stato. Ye februaro [[2008]] [[Kosovo]] deklaris lua nedependeso, ma ne esas rikonocata da Serbia e da plu di 100 landi.
{{PA|Kosovo}}
Ye [[22 di decembro]] [[2009]] Serbia oficale prezentis lua kandidateso por enirar a la [[Europana Uniono]]<ref>[http://noticias.uol.com.br/midiaglobal/elpais/2009/12/23/ult581u3722.jhtm ''Sérvia bate à porta da Europa dez anos depois da guerra de Kosovo''] - UOL (tradukuro di artiklo de Hispaniana jurnalo ''El País'').</ref>.
=== Politiko ===
Serbia esas parlamentala [[republiko]]. La
La parlamento (''Narodna Skupština'') havas unika chambro kun 250 sideyi. Nuna [[konstituco]] esis aprobita da referendo ye [[28 di oktobro|28]] e [[29 di oktobro]] [[2006]], e havas un introdukto e 206 artikli. En lua introdukto ol konsideras [[Kosovo]] kom parto di Serbia. La konstituco di 2006 remplasis la di 1990.
=== Geografio ===
▲[[Arkivo:Serbia cities01.png|thumb|right|160px|Precipua urbi di Serbia.]]
[[Arkivo:Danube near Iron Gate 2006 3.JPG|thumb|160px|Danubio en Đerdap.]]
[[Danubio]] esas la precipua fluvio di Serbia. Altra importanta fluvii esas [[Sava fluvio|Sava]], kun 945 km, e Tisa, kun 1358 km di extenso. La maxim alta monto di lando esas [[Monto Midzhur]], kun 2 169 metri di [[altitudo]], en la frontiero kun [[Bulgaria]].
[[Klimato]] sufras influi de [[Mediteraneo]] e de [[Eurazia]]. Averajala [[temperaturo|temperaturi]] esas 0ºC dum [[vintro]] e 22ºC dum [[somero]]. [[Pluvo]] esas bone distributata dum omna yaro.
=== Ekonomio ===
{{PA|Ekonomio di Serbia}}
=== Demografio ===
Linio 67 ⟶ 72:
=== Kulturo ===
Lando havas multa monumenti de Romana e [[Bizantina imperio|Bizantina]] periodi, specale en Sirmium, Gamzigrad, e Justiniana Prima. Lua monumenti de [[mez-epoko]] esas specale [[kirko|kirki]] e monakeyi. Dum Turka okupeso, Serbiana [[arto]] preske desaparis, ecepte por Serbian artisti qua vivis en regioni sub [[Habsburgo|Habsburga]] dominacajo. En fino di [[18ma yarcento]] Serbian arto montris kelka influi de [[baroko]], e dum [[19ma yarcento]] ol sufris influi de [[romantikismo]] e realismo. Dum [[20ma yarcento]] la maxim importanta piktisti esis [[Paja Jovanović]], [[Milan Konjović]], [[Marko Čelebonović]], [[Petar Lubarda]], [[Uroš Predić]], Milo Milunović, [[Vladimir Veličković]], Mića Popović, Sava Šumanović e [[Milena Pavlović-Barili]].
En [[literaturo]] la maxim important autori di [[prozo]] dum 20ma yarcento esis [[Isidora Sekulić]], [[Miloš Crnjanski]], [[Ivo Andrić]], [[Branko Ćopić]], [[Meša Selimović]], [[Borislav Pekić]], [[Dobrica Ćosić]], Danilo Kiš, [[Aleksandar Tišma]] e [[Milorad Pavić]].
[[Sporto|Sporti]] en Serbia jiras precipue cirkum kolektiva sporti, kom [[futbalo]] e [[basketbalo]]. Recente, [[teniso]] anke divenis populara. Ye [[6 di oktobro]] [[2008]] Serbiana tenisistino [[Jelena Janković]] divenis la numero un di mondo.
| |||