Pask-insulo
Pask-insulo esas insulo qua jacas meze dil Pacifika Oceano. Ol esas plu kam 4000 km de la maxim proxima habitata lando, ed esis deskovrata da Europani ye 1722.
Pask-insulo (en la Hispana: Isla de Pascua; en Rapa Nui-linguo: Rapa Nui, 'granda roko') esas famoza por havar multa petra statui, ke sociisti konsideras erektita kum peko-kapro per lokala tribuo duktinta ad ekologia katastrofo.
Esas tote certa ke la Pask-insulana populo esis olim tre prosperoza. Lu posedabis multe plu multe kam la simpla teknikala kapablesi e moyeni quin la unesma exploreri deskovris sur la insulo. En fora pasinteso brilanta civilizuro erektis kolosi homaje a nekonocata deaji. Multa sercheri omnadomene imaginis hipotezi min o plu audacoza irante de la exterterani til la giganti di pasinta epoki, sen obliviar sinkinta kontinento, por probar explikar la sennombra misterii dil insulo. Oli ne ja klarigesis nunadie.
Mem se la moderna arkeologiisti refuzas, pro indijo de konkreta pruvi, kredar ke ica volkanala insulo esas la restajo di desaparinta kontinento; nulo impedas supozar la hipotezo ke la unesma habitanti havis brilanta civilizuro, originala literi, novaspeca arti e kredo ye stranja deaji qui esis ulaspeca giganti kun impresiva dimensioni. On povas nur konjektar kun granda surprizi, nam on konstatis ke la literi dil Pask-insulana texti konservita tote similesas olti di la valo di Mohenjo Daro en la Indiana subkontinento. La civilizo di Mohenjo Daro esis florifanta de 3000 til 2000 yari a. K. Altralatere kelka petrodesegnuri memorigas la skulturi trovebla en Tiahuanako, Bolivia.
| Ica pagino uzas kontenajo de la revuo Kuriero Internaciona numero 2/2004, publikigita sub la Creative Commons Licence 2.0. |