Herman Hollerith
Herman Hollerith (n. 29 di februaro 1860 – m. 17 di novembro 1929) esis Usana statistikisto, qua inventis puncita karto por manuago di la granda informeso. Hollerith komencis experimentar pri puncita karti cirkume 1882, dum ke il esis docisto kom mekanikala injenioro.
Ye 8 di junio 1887 Hollerith demandis patento por mashino, qua kontis puncita karti. La skopo di la mashino esis akumular statistikala informeso. Singla puncita karto kontenis, per la plasizo di la puncuri, diversa detali pri individuo. La grandeso di la puncita karto esis sama kam ta di la dolaro-bilieto, por ke existanta kabineti esus utiligebla. La mashino esis utiligata por la kontado dil habitantaro di Usa en 1890. la statistiki esis plu rapide preparata kam antee, e lo ganis granda intereso.
En 1896 Hollerith establisis sua kompanio, la Tabulating Machine Company, qua, pos multa yari, divenis parto di IBM.