Eolia-insuli
Eolia-insuli, konocata anke kom insuli Lipari, esas arkipelago qua apartenas ad Italia. L'insuli jacas an la maro Tireno, en Mediteraneo, norde de Sicilia e weste de kontinental Italia. L'arkipelago konsistas ek sep insuli: Alicudi, Filicudi, Lipari, Panarea, Salina, Stromboli e Vulcano.
L'insuli esas la rezulto de 260 mil yari di volkanal aktiveso. Nune, existas du aktiva volkani: Stromboli e Vulcano.
Pos la yaro 2000, l'Eolia-insuli esas en listo di mondala heredo di Organizuro di Unionita Nacioni pri Eduko, Cienco e Kulturo (UNESCO), dil Unionita Nacioni.
La sep insuli esas:
- Alicudi
- 5,2 km²
- 140 habitanti
- Filicudi
- 9,5 km²
- 450 habitanti
- Lipari
- Panarea
- 3,3 km²
- 280 habitanti
- Salina
- 27 km²
- 2.250 habitanti
- Konocata pro la vino Malvasia.
- Stromboli
- 12,6 km²
- 450 habitanti
- Havas aktiva volkano quo eruptas omna 15 o 20 minuti. Destruktanta erupti eventis en 1919 e 1930. Ye la 30ma di decembro 2002 komencis granda erupto durante til la 20ma di julio 2003. L'altajo dil volkano esas 3.000 m ma nur 926 m esas sur maro. Alonge deklivo di Sciara del Fuogo lavao likas aden la maro. Distanta de 1,6 km jacas l'insuleto Strombolicchio, parto de la volkano, en quo stacas faro depos 1926.
- Vulcano
- 21 km²
- 400 habitanti
- Havas volkano qua eruptis grande en 1888-1890.
L'insuli en filmi
redaktar- Stromboli - Terra di Dio (1950) esas cinematografita en vilajo di San Vinzenco. La filmifisto esis Roberto Rosselini e kom stelo Ingrid Bergman. Lokala peskisto Mario Vitale esis chefa viro-aktoro.
- Vulcano (1950) esis filmo dal filmifisto William Dieterle. Anna Magnani pleis la chefa rolo. La filmo repozis a romano di Renzo Avanzo quo esis kuzulo di Roberto Rosselini.
- Il Postino (1994) da Michael Radford esas parte cinematografita en l'insulo Salina. La filmo repozis a romano di Antonio Skarmeta pri Pablo Neruda. La cinemo esis la lasta dil Italian aktoro Massimo Trois.
