Ventimiglia
Panoramo pri Ventimiglia.
Blazono
Lando: Italia
Regiono: Liguria
Informo:
Latitudo: 43°47'25"N
Longitudo: 7°36'30"E
Surfaco: 53,73 km²
Habitanti: 22 924 (2022)
Denseso di habitantaro: 426,65 hab./km²
Disto de Roma: 664,37[1] km
Horala zono: UTC+1
(UTC +2 dum la somero)
Urbestro: Flavio Di Muro (Lega per Salvini Premier)
Mapo di Ventimiglia
Oficala retosituo:
http://www.comune.ventimiglia.it

Ventimiglia (italiana: Ventimiglia, dialekto Intemelio: Ventemiglia, franca: Vintimille; anke skribata XXmiglia) esas urbo, komono (municipo) ed episkopio en la regiono Liguria, norda Italia, en la provinco Imperia.

Ol situesas 130 km sudweste de Genova per fervoyo, e 7 km de la franca-italiana frontiero, an la Gulfo di Genova, kun mikra portuo ye la ekflueyo dil rivero Roia, qua dividas l'urbo en du parti. Segun statistiki de 2022, Ventimiglia havas 22 924 habitanti.[2] Lua tota surfaco esas 53,73 km².

Multa trafiko inter suda Francia e norda Italia trairas la urbo, exemple importanta fervoyi de suda Francia ad Italia. La Tenda-fervoyo iras adnorde, per la franca Breil-sur-Roya al italiana Cuneo.

Nomo redaktar

La nomo devenas del anciena Liguriana dialekto, en Latina “Albium Intemelium”, chefurbo di le Intemelii.

Historio redaktar

 
Nova urbo vidata del anciena urbo

Ventimiglia esas l'anciena Albium Intemelium, chefurbo di le Intemelii, Liguriana tribuo qua longe rezistis la Romani, til ke en 115 aK ol mustis cedar a Marcus Aemilius Scaurus. Albintimilium divenis municipium en 89 aK. En 69 l'urbo spoliesis dal armeo di Otho e Vitellius, ma restauresis e restis prosperoza aden la 5ma yarcento, cirkondata da muri kun cilindratra turmi.

Dum la Gotika Militi ol asiejesis da la Bizancani e Gotiki, e pose sufris inkursi da Rothari, Rejo di le Lombardi, ma florifis itere sub Rodoald. En la 10ma yarcento ol atakesis da la Saraceni di Fraxinet. Pos periodo kom nedependanta komono, ol regnesis da la Komti di Ventimiglia, ed ofte luktis kontre Republiko Genova.

En 1139 la Genovani atakis per tero e maro e koaktis ol cedar; la komto duris tenar l'urbo e komteso kom vasalo dil vinktinti. L'urbo revoltis plurafoye kontre Genova ed aliancis su kun lia enemiki.

En 1271 dum milito kontre Genova, olua podestà Luca Grimaldi kaptesis. Ventimiglia do provizore tenesis da la duki di Savoya (1389 e 1746) e Rejo Ladislaus de Napoli (1410). En 1505 ol anexesis a Genovana Republiko, til la frua 19ma yarcento.

En 1269 la Komto di Ventimiglia, Gugliemo Pietro I Balbo mariajesis kun Eudossia Laskaris, filiino di Imperiestro Teodoro II Laskaris. Li genitis la dinastio di le Laskaris di Tenda. Li mantenis la suverena Komtio di Tenda til 1501, kande la lasta de li, Anne Laskaris, mariajesis kun Renato di Savoy (france René de Savoie) e transferis la komtio a la Savoya-dinastio.

Kulturo redaktar

Restaji de Romana teatro (de la 2ma yarcento) esas videbla, e restaji de mult altra edifici deskovresis, inter li traci dil anciena urbo-muri, bela mozaiko, trovita en 1852 ma quik destruktita, e plura tombi weste del teatro. La ruinuri dil anciena Albintimilium situesas en la planajo di Nervia, c. 2 kilometri este del moderna urbo.

La Kirko di San Michele Arcangelo erektesis en la 10ma yarcento da la Komti di Ventimiglia sur la fundamenti di pagana templo. Pose ol konfidesis a la Benedictines di Lirins. Dum la 11ma-12ma yarcenti ol rlkonstruktesis en Romanatra stilo. En 1628 ol perdis la navi pro tertremo. Ol kontenas milio-termini del anciena strado Via Iulia Augusta.

 
Kirko di San Michele Arcangelo.

La municipala biblioteko havas la duesma maxim granda kolekturo de 17ma-yarcenta manuskripti e libri en Italia (la maxim granda esas en Venezia). Le Giardini Botanici Hanbury (Botanikala Gardeni), cirkondanta la "villa" di Sir Thomas Hanbury, La Mortola, esas le maxim granda en Italia, ed inter le maxim splendida en Europa, kun multa varianti de tropikal e subtropika speci qui prosperas en ta milda klimato.

Turismo redaktar

Ventimiglia esas populara somero-destino por turisti an la Franca Riviera. Aparte populara dum la tota yaro por vizitanti de Francia esas la semanala strado-merkato (ye venerdio), alonge la marbordo dil urbo.

Transporto redaktar

Ventimiglia esas an la strado Via Aurelia, e la autostrado A10. Ol havas du fervoyo-stacioni, la chef-staciono an la lineo de Genova a Francia, ed altra an la lineo a Cuneo.

Referi redaktar

  1. Percorso da Roma a Ventimiglia - URL vidita ye 8ma di julio 2023. Idiomo: Italiana.
  2. Dato ISTAT - popolazione residente al 30 novembre 2019 - Idiomo: Italiana.