Portugalana literaturo

Portugalana literaturo o literaturo di Portugal esas literaturo skribita da Portugalana skriptisti en Portugalana linguo. La verki skribita en la Portugalana en altra landi, e la verki skribita en Portugal en altra lingui ecepte la Portugalana exkluzesas de ta defino.

La komenco di la Portugalana literaturo situesas en la Galisiana-Portugalana mezepokala litaraturo, developita en Galisia ed en la nordo di Portugal. Lua Ora Epoko situesas en Renesanco, en qua aparis skriptisti quale Bernardim Ribeiro, Gil Vicente, Sá de Miranda e Luís de Camões, autoro di Os Lusíadas. Dum la 17ma yarcento la stilo Baroko introduktesis en Portugal, ed ol konsideresas yarcento di dekado; pro to Portugalana literaturo de 18ma yarcento esis markita da l'esayi di rekuperar la nivelo di l'Ora Epoko, per l'agado di Akademii e literaturala Arkadi. La precipua introdukisto di Romantikismo esis la poeto Almeida Garrett, sequita per Alexandre Herculano. La duesma duimo dil 19ma yarcento vidis la developo di Realismo e naturalismo, di qua precipua nomo esis Eça de Queirós. Literaturala tendenci dil 20ma yarcento reprezentesas da Fernando Pessoa, altra granda nacionala poeto ed en ta ultima yari, fiktivala prozo kun autori quale António Lobo Antunes o la Nobel-premiizito pri Literaturo José Saramago.

Mezepoko

Origini dil Portugalana literaturo

Portugalana literaturo naskis formale kande la Portugalana linguo komencis skribesar, dum la 12ma e la 13ma yarcenti. Quankam ol esas probabla l'existo di antea poetala formi, l'unesma literaturala dokumenti konservita apartenas al Galisiana-Portugalana liriko, developita inter la 12ma e 14ma yarcenti kun granda influo de la poezio di la trubaduri Provencala. Ica liriko kompozesis per kanti, difundita per trubaduri e developis unesme en Galisia ed nordo di Portugal. Plu tarda, translokis al korto di Alfonso la 10ma la Saja, rejulo di Kastilia e León, ube la kanti duris skribesar en la Galisiana-Portugalana.

15ma yarcento

En la fino dil 14ma yarcento, kun la Kriso di 1383-1385, komencis nova etapo en Portugalana literaturo. En ta epoko, la rejuli duris unita al poetala kreado: la rejulo João la 1ma di Portugal skribis Livro de Caça ("Libro di Chaso") ed ilua filiuli Duarte 1ma e Pedro, duko di Coimbra kompozis morala traktati. Anke en ica epoko, anonima skribisto rakontis heroala historio di Nuno Álvares Pereira en Crónica do Condestável ("Kroniko dil Konestablo"). Protugala kronistikala tradiciono komecis kun Fernão Lopes, qua kompilis kroniki di rejadi di D. Pedro 1ma, D. Fernando 1ma e D. João 1ma, kombinanta paziono por exaktitudo kun spacala habileso por deskripto e retrakto.

Pri poezio, ica epoko esas markizita per l'influo di Italiana renesanca poezio, note Petrarka. Ica poezio introrudktis en Portugala literaturo trans Hispaniana. To portis a multa autori, kom Pedro Condestável de Portugal, amiko da Íñigo López de Mendoza, skribis en la Hispaniana. Evideni di l'influo di l'Italiana literaturo sur Portugalana en ica epoko esas uzo di alegorio o por referi a klasikala antiqueso. En ica epoko kolektis kansoneri komo Cancioneiro Geral kompilita da Resende, qua kontenas la lavoro di 300 kavalieri e poeti di l'epoko di D. Afonso 5ma e D. João 2ma e qua esis inspirita da Juan de Mena, Jorge Manrique ed altra Hispaniana poeti

Extera ligili

• Mercedes Monmany, «De Lobo Antunes al regreso del padre Amaro», Blanco y Negro Cultural, 5-10-2002.
• Perfecto E. Cuadrado, «Poesía más o menos última portuguesa», Blanco y Negro Cultural, 5-10-2002.