John Betjeman
Sir John Betjeman CBE (28ma agosto 1906 – 19ma mayo 1984) esis angla poeto, skribisto e brodkastero qua deskriptis su en la libro Who's Who kom "poeto e jurnalistacho".
.jpg)
Il esis Poet Laureate di la Unionita Rejio de 1972 til sua morto.
Il esis fondinta membro di la Viktoriana Societo e pasionoza defensero di Viktoriana arkitekturo. Il komencis sua kariero kom jurnalisto e finis kom un ek le maxim populara britana Poet Laureate ed amata figuro che britana televiziono.
Frua vivo redaktar
Betjeman naskis kom "John Betjemann". Lua genitori, Mabel (n. Dawson) ed Ernest Betjemann, havis familio-firmo che 34–42 Pentonville Road en London qua fabrikis tipala Viktoriana ornamentala domo-mobli ed utensili.
La familio-nomo chanjesis a la min german-aspektanta "Betjeman" dum la Unesma Mondo-Milito. La ancestri di lua patro fakte devenis de hodiala Nederlando ed, ironioze, adjuntis la extra -n dum la Quaresma Angla-Nederlandana Milito por evitar anti-nederlandana sentimento tatempe, plu kam yarcento antee; li establisis sua hemo e firmo en Islington, London.
Betjeman baptesis che St Anne's Church, Highgate Rise, 19ma-yarcenta kirko ye la bazo di Highgate West Hill. La familio lojis che Parliament Hill Mansions en la privata domeno Lissenden Gardens en Gospel Oak en norda London.
En 1909, le Betjemann translojis mi-milio norde a plu richa Highgate. De West Hill li vivis en la reflektata glorio di la olima domeno:
"Here from my eyrie, as the sun went down,
I heard the old North London puff and shunt,
Glad that I did not live in Gospel Oak."
(Hike de mea aglo-nesto, dum sunkusho,
Me audis la suflo e garo di norda London,
Felica ke me ne plus habitis Gospel Oak.)
La frua edukeso di Betjeman esis che la lokala skolo Byron House and Highgate School, ube il docesis dal poeto T. S. Eliot. Pose, il asistis la skolo Dragon School che North Oxford and Marlborough College, "publika" skolo en Wiltshire. Ibe il adheris la sekreta societo Society of Amici di qua samtempe Louis MacNeice e Graham Shepard esis membri. Il fondis The Heretick, satirala revuo qua mokis la obsedeso di la skolo pri sporto. Dum skolo, lua expozeso a la verki di Arthur Machen konvinkis lu pri Anglikanismo, konverteso importanta por lua posa skribado e koncepto dil arti.
Poezio redaktar
La poemi da Betjeman esas ofte humuroza, ed en brodkasto il explotis sua plumpa ed olda imajo. Lua sika komika verso esas acesebla ed atraktis granda lektantaro pro lua satirala d observema gracio. Auden dicis en sua introdukto a Slick But Not Streamlined, "tante heme che la provincala gaslumizita urbi, la marbordala lojeyi, la bicikli, la harmoniumo." Lua poezio simile pensigas a tempo e loko, kontinue serchanta sugesti di lo eterna en lo ordinara. Esas konstanta aludi a la fizikala reziduo e pelmelo qua akumulesas en omnadiala vivo, la miscellanea di Anglia nun perdita ma ne preter vivanta memoro.
Il skribas pri Ovaltine e biciklo-embragili Sturmey-Archer. "Ho! Fuller's angel-kuko, Robertson's-marmelado," il skribas, "Liberty-paralumi, brilez sur ni omna."
En radio-interviuvo en 1962 il dicis ad adolecanta questionanti, ke il ne povis skribar pri 'abstraktaji', il preferis loki e vizaji. Philip Larkin skribis pri lua verki, "tante plu interesiva e priskribinda esas la temi di Betjeman kam ti di altra moderna poeti; kad ulu atingas ula metafizikal interna uneso ne esas tam interesiva kam la surkonstrukto di rurala Middlesex".
Betjeman esis Anglikano e lua religiala kredo esas perceptebla en lua poemi. Il kombinis pieso kun necerteso pri la vereso di kristanismo. Nequale Thomas Hardy, qua deskredis la kristnasko-naraco dum esperar ke ol esez vera, Betjeman afirmas sua kredo dum timar ke ol esas falsa. En la poemo "Kristnasko", un ek lua maxim religiala poemi, la lasta tri stanci qui proklamas la marvelo di la nasko di Kristo questionforme: "E kad ol esas vera...?" Lua opinioni pri Kristanismo expresesis en lua poemo "The Conversion of St. Paul", respondo a radio-brodkasto dal humanisto Margaret Knight:
But most of us turn slow to see
The figure hanging on a tree
And stumble on and blindly grope
Upheld by intermittent hope,
God grant before we die we all
May see the light as did St. Paul.
Betjeman divenis Poet Laureate dil Unionita Rejio en 1972. Ica rolo, kun lua populareso ye televisiono, certigis ke lua poezio atingis audantaro enorma segun la normi di ta tempo. Simile kam Tennyson, il atraktis granda publiko e savis vocizar la pensi ed aspiri di multa ordinara homi dum retenar la respekto di altra poeti. Ico parte debesas a la semble simpla tradicionala metrika strukturi e rimi quin il uzis. En la frua 1970a yari, il entamis registrago-kariero per quar albumi che Charisma Records inkluzinta Betjeman's Banana Blush (1974) e Late Flowering Love (1974), lua poezio-lekto akompanesas da muziko kun surdoblo da muzikisti di ta tempo. Lua katalogo kontenas non albumi, quar disketi e du kompiluri.
Betjeman ed arkitekturo redaktar
Betjeman afecionis Viktoriana arkitecturo ed esis fondinta membro di la Viktoriana Societo. Il skribis pri ca temo en First and Last Loves (1952) ed en London's Historic Railway Stations en 1972, ube il defensis la beleso di dekedu stacioni. Il duktis la kampanio por salvar la kirko Holy Trinity, Sloane Street en London kande on minacis demolisar ol en la frua 1970a yari.
Il luktis spiritoza ma sensucesa kampanio vers salvar la Propylaeum, anke konocita kom la Euston-Arko, London. Il anke helpis salvar St Pancras-staciono, London, ed il memoresis kande ol divenis internaciona termino por Eurostar en novembro 2007. Il deskriptis la projeto demolisar St Pancras kom "kriminala folajo".
Lor la riaperto di St Pancras-stationo en 2007, statuo di Betjeman komisesis. Propozo dal artisto Martin Jennings selektesis. La finita verko erektesis en la staciono ye platformo-nivelo, inkluzanta serio de ardeza diski qui montras lua skriburi.
Betjeman respondis ad arkitekturo kom la videbla manifesto di la spiritala vivo di socio ultre lua politikala ed ekonomiala strukturo. Il atakis spekuleri e burokrati pro lia raptemeso e manko de imagino. En la prefaco di lua kolekturo de arkitektural esayi First and Last Loves il skribas, "Ni aceptas la krulo di la strukturo di nia anciena kirki, furto di plombo ed objekti de li, sizo e bucho di nia peizaji, spolio di nia parki ed abandono di nia ruro-domi, pro ke ni esas konvinkita ke ni mustas sparar pekunio."
En BBC-filmi de 1968 ma ne brodkastita tatempe, Betjeman deskriptis la sono di Leeds kom "Viktoriana edifici krulanta". Il kritikis British Railways House (nun City House) da John Poulson, pro ke ol blokusis omna lumo a City-placo, ed esis nur testamento a pekunio kun nula arkitekturala merito. Il anke laudis la arkitekturo dil urbodomo di Leeds.
Poemi da Betjeman redaktar
- Slough (1937)