Direktorio (Francia)

Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

Direktorio esis la lasta formo di governo adoptita dal Unesma Franciana republiko dum Franca revoluciono. Ol komencis pos la stato-stroko di la 28ma di julio 1794 (10 Thermidor yaro III), pluforteskis kun la konstituco di yaro III, aprobita da Thermidoriana Konvenciono ye la 2ma novembro 1795, e finis kun la stato-stroko di 18 Brumaire Yaro VIII (9ma di novembro 1799) qua instauris konsulato. Pos la Teroro impozita da Jacobini, retroiris vers plu liberala pozicioni.

Segun la nova konstituco nacionala konvenciono disolvesis e remplasis per nova politikala organizo. La legifala povo konsistis ek du chambri: konsilistaro di kinacent (elektita per censitara sufragio), e la konsilistaro dil oldi (elektita dal konsilistaro di kinacent). Exekutiva povo konsistis ek kin "diretori", qui elektesis dal konsilistaro di oldi. La Konstituco dil yaro III serchis impedar nova personalista o kolektiva diktaroreso quale ta impozita dum lua fina etapo kun Robespierre, Billaud-Varenne, Barère de Vieuzac e Collot d'Herbois, ed establisis censitara sufragio, qua favoris la borgezaro e la moderema politikala klaso.

Pose Direktorio facis politikla purigado di l'institucuri di la republiko e judikis la responsebla por Teroro, dum tota periodo la Jacobins e l'olda Sans-culottes esis skopi di la sistemala persekutita e mortigi di monarkisti. Ta monarkiala Blanka Teroro ri-enforcis da institucala represado pos l'intenci di revolti dal Jacobins di 1ma di aprilo e 20ma di mayo 1795 (12 Germinal e 1 Prairial dil yaro III). Monarkiisti desordinigis plu e presi konstante la guvernerio e konsilistaro di kinacent. Ante neestabileso, la Direktorio finis ye la 9ma di novembro 1799 per la stato-stroko dil 18 Brumaire, facita da Napoléon Bonaparte.