Turkmenistan: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
+texto |
aktualigo dil ligilo a The World Factbook + modifiki |
||
Lineo 1:
{{Landi
| Nomo = Turkmenistan
| Lokala_nomo = Türkmenistan
| Flago = Flag_of_Turkmenistan.svg
| Blazono = Coat of Arms of Turkmenistan.svg
| Imajo_mapo = LocationTurkmenistan.svg
| Chefurbo = [[Ashgabat]]
| Habitanti_chefurbo = 573.924 (2005)
| Precipua_urbo = [[Ashgabat]]
| Oficala_lingui
| Guvernerio = [[Republiko]]
| Nomo_listo_chefo_stato
| Titulo_chefo_stato
| Chefo_di_stato
| Surfaco = 488.100<ref name=CIA/>
| Rango_surfaco = 52
| Surfaco_aquo = 4,9
| Habitanti = {{formatnum:5411012}}<ref name=CIA/>
| Rango_habitanti = 120
| Yaro
| Denseso di habitantaro
| Reto_kodexo = .tm
| Nomo_himno = Himno di Turkmenistan, Nedependanta e
| Pekunio = [[Manat di Turkmenistan]]
| Religii = <small>[[#Demografio|videz:demografio]]
}}
'''Turkmenistan''' esas lando
'''Bazala fakti pri Turkmenistan.'''
{{PA|Historio di Turkmenistan}}
Dum la 8ma yarcento aK, tribui Oghuz diplasis de [[Mongolia]] vers la teritorio di nuna Turkmenistan. [[Alexandros la Magna]] konquestis la regiono, lor aparteninta a [[Persian imperio]], dum la 4ma yarcento aK. Segun legendo, ilu vizitis l'urbo Merv, fondita dum la 6ma yarcento aK dal populo Akemida, dum lua konquesto di Persia en 330 aK. Tamen, til nun ne trovesis pruvi pri ta vizito. Pos la morto di Alexandros lua imperio krulis e la regiono administresis da Seleucidi, Partiani e, pos la yaro [[224]] da Sasanidi, qui lor administris Persia.
Lineo 39:
Turkmenistan nedependanteskis de Sovietia erste la [[27ma di oktobro]] [[1991]]. La sama yaro, Turkmenistan eniris la [[Komunitato di Nedependanta Stati|KNS]].
L'ex-chefo di [[Republiko Socialista Sovietiana di Turkmenistan]], [[Saparmurat Niyazov]], restis en povo til lua morto ye la [[21ma di decembro]] [[2006]]. La sequanta yaro, en elekto
Turkmenistan esas prezidantala [[republiko]]. La prezidanto esas [[chefo di stato]], [[chefo di guvernerio]] e supra komandanto dil armei. En septembro [[2008]] la lando adoptis nova [[konstituco]], qua augmentis la povo dil [[parlamento]] e
La [[legifala povo]] konsistas ek unika chambro, l'Asemblitaro (''Mejilis'') kun 125 membri, qui elektesas dal populo por 5 yari.
{{PA|Geografio di Turkmenistan}}
[[Arkivo:Turkmenistan-map.png|thumb|190px|Mapo di Turkmenistan kun lua precipua urbi.]]
Lineo 54:
Lua [[klimato]] esas subtropikal arida, kun poka [[pluvo-quanto]]. [[Vintro|Vintri]] esas kolda e sika, e la pluvi falas precipue de januaro til mayo. La mezavalora pluvo-quanto esas 200 mm omnayare. Existas mikra boski en l'alta zoni este e sude de lando.
La precipua [[fluvio|fluvii]] esas [[Fluvio Amu Daria|Amu Daria]], Atrak e Murgab. La lando ne havas oceanala litoro, tamen [[Kaspia]] unionesas per [[kanalo]] kun [[Nigra maro]]. Turkmenistan havas
{{PA|Ekonomio di Turkmenistan}}
Turkmenistan havas la 4ma maxim granda jaceyo di [[naturala gaso]] del mondo. Ol esis la 10ma maxim granda produktero di [[kotono]] del mondo.
Lineo 67:
L'oficala linguo di la lando esas [[Turkmena linguo|Turkmena]], parolata da 72% de la habitantaro. Rusa parolesas da 12%, 9% parolas l'Uzbeka, e 7% parolas altra lingui.<ref name=CIA/>
La [[religio]] kun
La maxim populoza urbo di Turkmenistan esas la chefurbo, [[Ashgabat]]. Altra importana urbi esas [[Turkmenabat]], Dashhowuz, e Mary.
[[Arkivo:The_practical_book_of_oriental_rugs_(1920)_(14576861108).jpg|thumb|150px|Turkmena [[tapiso]].]]
Dum la historio, Turkmeni esis precipue nomada populo, e kreis [[kavalo|kavali]] e [[bovaro]]. Li ne formacis kohera naciono o kohera etniala grupo til la [[yari
Pri [[literaturo]], du importanta poeti esas Magtymguly Pyragy e Mämmetweli Kemine. Multa jurnali e monatala [[revuo|revui]] publikigesas en Turkmena linguo. La lando havas sep kanali di [[televiziono]] per [[artificala satelito|satelito]].
Lineo 81:
[[Futbalo]] esas la maxim populara [[sporto]] en Turkmenistan.
{{reflist}}
{{Commons|Kategorio:Turkmenistan|Turkmenistan}}
| |||