Versiono ye 20:32, 3 apr. 2021 redaktar Joao Xavier (diskutez \| kontributadi) Administreri 116 579 redaktoj +texto, imajo ← Plu anciena versiono		Versiono ye 20:42, 3 apr. 2021 redaktar desfacez Joao Xavier (diskutez \| kontributadi) Administreri 116 579 redaktoj +texto Plu recenta versiono →
Lineo 32: == Historio == [[Arkivo:Fels_Cave_Drawings_1.jpg\|thumb\|280px\|left\|Pikturo en kaverno che l'insulo Lelepa.]] {{PA\|Historio di Vanuatu}} L'unesma habitanti, de ~~raso~~etnio [[Austronezia]]na, probable arivis en Vanuatu cirkume 3.300 yari ante nun. Fragmenti di [[ceramiko\|ceramikaji]] de 1300-100 yari aK trovesis en l'insuli. L'arkipelago deskovresis en [[1606]] dal [[Portugal]]an explorero [[Pedro Fernandes de Queirós]], qua verkis por la rejio di [[Hispania]]. Nur en [[1768]] altra [[Europa]]n explorero, [[Francia\|Franca]] [[Louis Antoine de Bougainville]] arivis en l'insuli. Kapitano [[James Cook]] nomizis ol ''Nova Hebridi'', nomo qua duris til la nedependo .<ref name=US>[http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2815.htm "Background Note: Vanuatu". U.S. Department of State]</ref> Linio 39 ⟶ 40: En [[1825]] Peter Dillon deskovris [[santalo]] en l'insulo Erromango. To stimulis l'arivo di enmigranti al insulo qua duris til [[1830]], kande eventis konflikto inter [[Polinezia]]na laboristi e [[Melanezia]]na indijeni. [[Arkivo:~~Flag_of_Franceville~~Native_men_of_Tanna,_New_Hebrides.~~svg~~jpg\|thumb\|~~200px~~280px\|left\|~~Flago~~Viri didel lainsulo ~~Navala~~Tanna, ~~Komisitaro Franca~~Nova-~~Britaniana~~Hebridi, c. 1905.]] Dum la [[19ma yarcento]] [[kristanismo\|kristana]] misioneri, ed anke enmigranti por kultivar [[kotono]] arivis en la insuli. Kande l'internaciona preci di kotono falis, agrokultivisti chanjis por [[kafeo]], [[kakao]], [[banano]], e precipue [[kokoso]] En 1887 l'insuli komencis administresar da Navala Komisitaro Franca-Britaniana. En [[1906]], la du landi signatis pakto qua kreis kondominio por administrar l'insuli. La kondominio duris dum 74 yari, til 1980. Dum la [[duesma mondomilito]], Usani kreis aerodromi an l'insuli Espiritu Santu ed Éfaté en ~~Vanuatu (''~~Nova -Hebridi~~'') recevis [[Usa]]na bazi~~, por lansar ataki kontre [[Japonia]]ni. Dum ca epoko, cirkume 10 mil Vanuatuani apartenis ad Usana bataliono che l'insuli. Vanuatu nedependanteskis dedel [[Unionita Rejio]] e de [[Francia]] ye la [[30ma di julio]] [[1980]], kun [[Walter Lini]] kom chefministro. Dum la [[yari 1990a]] eventis politikala nestabileso, qua rezultis pose en politikala descentraligo. En la [[7ma di oktobro\|7ma]] e la [[8ma di oktobro]] [[2009]] eventis du [[ter-tremo\|ter-tremi]] en la lando: l'unesma kun forteso 7.6 e la duesma kun forteso 7.8 che la [[skalo di Richter]]. == Politiko == Linio 67 ⟶ 68: == Demografio == [[Arkivo:Vanuatu_demography.png\|thumb\|~~250px~~280px\|Habitantaro di Vanuatu, de 1961 til 2003.]] [[Arkivo:Landdiving7.jpg\|thumb\|left\|~~250px~~280px\|Viri de Vanuatu.]] Segun statistiki de ''The World Factbook'' por julio 2018, Vanuatu havis {{formatnum:288037}} habitanti.<ref name=CIA/> La maxim multa (99,2%) esas [[Melanezia]]ni. Altra grupi esas 0,8%, segun statistiki de 2016.<ref name=CIA>{{Cite web\|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/vanuatu/\|title = Vanuatu - The World Factbook\|publisher=CIA\|accessdate=19ma di aprilo 2019\|language={{en}}}}</ref> Linio 78 ⟶ 79: == Kulturo == [[Arkivo:Street_band,_Port_Vila,_Vanuatu_-_Flickr_-_PhillipC.jpg\|~~thumb\|280px~~thumb320px\|Muzikisti de ''string band'' pleas en strado di [[Port Vila]].]] La tradicionala [[muziko]] di Vanuatu uzas multa perkut-instrumenti e [[bruiso\|bruisi]]. Dum la komenco dil 20ma yarcento aparis muzikala grupi konocata kom ''string bands'', qui uzas kord-instrumenti, exemple ''ukelele'' e gitari por plear populara muziki. Plu recente, multa bandi komencis krear nova identeso por Vanuatuana muziko, e l'internaciona jenri ''[[zouk]]'' e ''[[reggaeton]]'' divenis populara e pleata en noktala klubi.

Vanuatu: Diferi inter la revizi