Bielorusia: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Versiono 962363 de Раман Ралько (Diskuto | kontributadi) nuligita
Etiketo: Desfacez
kelka modifiki
Lineo 28:
| Religii = [[Kristanismo]] 70.3% (ortodoxisti 48,7%, katoliki 13.2%)
}}
'''Bielorusia''' esas lando jacanta an central [[Europa]]. LuOl havas kom vicini [[Lituania]] ed [[Latvia]] norde, [[Rusia]] este, [[Ukraina]] sude, e [[Polonia]] weste.
 
'''Bazala fakti pri Bielorusia.'''
== Historio ==
{{PA|Historio di Bielorusia}}
Slava tribui okupis la regiono di nuna Bielorusia dum la [[6ma yarcento]]. Li kontaktismantenis kontakti kun [[Vikingo|Vikingi]], e pose la du grupi formacis uniono konocata kom [[Kyiva Rusia]]. Kyiva Rusia formacesis cirkume la yaro [[862]], proxim l'urbi [[Kyiv]] o [[Novgorod]]<ref>Treuttel; Various (1841). ''The Foreign Quarterly Review''. New York, New York: Jemia Mason. p. 38</ref>. Kande princo [[Yaroslav la 1ma la saja]] mortis, la rejio dividesis en nedependanta princolandi<ref>Plokhy, Serhii (2006). ''The Origins of the Slavic Nations.'' Cambridge University Press. pp. 94-95</ref>.
 
[[Arkivo:Grand_Duchy_of_Lithuania_Rus_and_Samogitia_1434.jpg|thumb|left|320px|[[Granda Dukio di Lituania]] (1386-1484).]]
En [[1386]], la [[Granda Dukio di-dukio Lituania]] e la [[Rejio direjio Polonia]] unionis su tra mariajo di lua reji<ref>Edited by Michael Jones; Albert Rigaudière, Jeremy Catto, S. C. Rowell and others (2005) ''The New Cambridge Medieval History (Vol.6)''. Cambridge University Press. p. 710</ref>. La regiono esisapartenis parto dilal [[Granda -dukio di Lituania]] e, pos [[1569]], delal [[Polonia-Lituania|uniono Polonia-Lituania]], qua duris til [[1795]], kande [[Rusa imperio]] okupis granda parto di lua teritorio. Rusa caro [[Nikolai la 1ma di Rusia|Nikolai la 1ma]] interdiktis l'uzo di [[Bielorusa linguo]] en publika skoli en [[1840]]. En [[1864]] Rusa guvernerio koaktis l'adopto di [[Kirila alfabeto]] por skriptar la Bielorusa.
 
Pos l'emancipo di serfi en Rusa imperio en [[1861]], multa rurani serchis plu bona vivo-standi en l'urbi, e preske 1,5 milioni personi foriris Bielorusia ante la [[Rusa Revoluciono di oktobro 1917]].
 
Pos l'[[Unesma mondomilito]], Bielorusia ganis kurta nedependo kom marioneto-stato suportita da [[Germania]], de la [[25ma di marto]] [[1918]] til la [[5ma di januaro]] [[1919]]. En [[1919]], la Republiko Socialista Sovietiana di Bielorusia proklamesis, e pose fondis [[Sovietia]], ensemble kun altra Sovietiana republiki.
 
En [[1939]] pos ke [[nacional-socialista Germania]] invadis la westo diwestal [[Polonia]], l'esto okupesis da Sovietia, e granda parto dil nord-esto di Polonia divenis parto di la [[Republiko Socialista Sovietiana di Bielorusia]]<ref>Abdelal, Rawi (2001).[http://books.google.com/books?id=o85YDMTeMrUC&dq=reunification+of+western+belarus&hl=ru&source=gbs_navlinks_s ''National purpose in the world economy: post-Soviet states in comparative perspective''] Cornell University press</ref>, e ta teritorii nune formacas West-Bielorusia.
 
En [[1941]] nacionalNacional-socialista Germania invadis Sovietia en 1941, e la rezisto di Bielorusiani divenis famoza. Nacional-socialisti okupis la regiono til [[1944]], e dum l'okupesookupo li destruktis 209 ek 290 urbi de la regiono, 85% del industrii, e plua kam 1 milion edifici<ref name=Axell>Axell, Albert (2002). ''Russia's Heroes, 1941-45''. Carroll & Graf Publishers. p. 247</ref>. On kalkulas ke 2 til 3 milioni di Bielorusiani mortis, e [[judo|juda habitantaro]] di Bielorusia devastesis<ref name=Axell/>. Pose, til 1971 la habitantaro di Bielorusia nulatempe atingis la sama quanto kam ante la Duesma mondomilito<ref>Fedor, Helen (1995) [http://countrystudies.us/belarus/11.htm "Belarus - Stalin and Russification"] ''Belarus: A Country Study''. Library of Congress.</ref>.
 
Kande la milito finis, Bielorusia esis un ek la 51 nacioni qui signatis la fondo-charto di fondeso dil [[Unionita Nacioni]] en [[1945]], ensemble kun [[Ukraina]]. Li recevis yuro por votar apud Sovietia. Lua rikonstruktado komencis quik pos finir la milito, ed ol divenis importanta [[industrio|industriala]] regiono. [[Yosif Stalin]] stimulis l'enfluo di etniala Rusi en Bielorusa teritorio.
 
Pos la [[stato-stroko]] en Sovietia en agosto [[1991]] e la faliego di komunista rejimo, Bielorusia deklaris nedependo ye la [[25ma di agosto]] [[1991]]. Ol nedependanteskis komplete ye la [[25ma di decembro]] sam yaro.