Ambiental efekti de la produktado di karno: Diferi inter la revizi
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
m Joao Xavier movis la pagino Cirkumajala efekto di karnoprodukto a Ambiental efekti de la produktado di karno: pagino rinomizita |
nova texto + imaji + referi |
||
Lineo 1:
[[Arkivo:Erosión.JPG|thumb|280px|[[Erodo]] en regiono antee uzita kom pasturajo por bestii, en Equador.]]
[[Arkivo:Lacanja_burn.JPG|thumb|left|280px|En Amazonia, foresti brulesas por expansar l'edukado di bovaro.]]
L''''ambiental efekti de la produktado di [[karno]]''' esas diversa, pro la granda diverseso di agrokultivala agadi adoptata en diferanta loki de la mondo. Omna agrokultivala agadi afektas l'ambiento, kelka pozitive, kelka negative, sive en granda skalo, sive en mikra.
En tota mondo, l'edukado di bestii por produktar karno okupas cirkume 70% de omna tereni uzata por [[agrokultivo]].<ref name=FAO>{{cite web|url=http://www.fao.org/3/a-a0701s.pdf|title=La larga sombra del ganado|publisher=FAO|language={{es}}|accessdate=13ma di oktobro 2020}}</ref> On kalkulas ke cirkume 18% ek la produktado per agado homala di gasi qui augmentas [[teplico-efekto]] venas del edukado di bestii. Altra efekti esas la destruktado di [[foresto|foresti]] por expansar pastureyi, nome en Amazonia, l'erodo di [[sulo|suli]] pro ecesiva pasturajo, e l'augmento di polutado pro l'uzo di fosila fueli, exemple dum transporto di animali. Mem l'uzo di pest-ocidili por kontrolar [[parazito|paraziti]] dil animali, se ecesiva, anke povas kontaminar la sulo e l'aqui di fluvii o lagi.
== Pozitiva efekti ==
[[Arkivo:Water Buffalo ploughing.jpg|thumb|left|280px|Aquala bufalo (''Bubalus bubalis'') uzata por tirar plugilo en [[Indonezia]].]]
[[Arkivo:Farmers farming,Jimma ,Ethiopia.jpg|thumb|280px|Bovi tiranta plugilo en [[Etiopia]].]]
Altralatere, l'edukado di [[bovo|bovaro]] anke povas havar pozitiva efekti sur l'ambiento. Ordinare, ol facesas en arei qui ne esas bona por plantacerii, nome en regioni arida o mi-arida, ube la [[pluvo-quanto]] esas mikra. En ca regioni, l'edukado di bestii esas plu bona formo por uzar la tereno kam la kultivo di planti. La subprodukto del edukado, [[sterko]], povas uzesar kom fertiligivo naturala. Inkluzite la jermifado di kelka planti povas facileskar, pos partala digesto en la stomako dil animali. Ultre to, bovi e [[bufalo|bufali]] duras uzesar en kelka regioni de la mondo por tirar [[plugilo|plugili]] e preparar la sulo por kultivo, exemple sud-estal [[Azia]], ube bufali uzesas en inundebla regioni por tirar plugili dum plantaco di [[rizo]].
Bovi e bufali anke povas impedar l'ecesiva proliferado di [[gramino|gramini]], exemple [[junko]], qui kreskas proxim riveri e lagi e desfaciligas navigado od altra uzi por homi, o di altra speci qui povas facile kombustar dum sika epoki, tale preventanta incendii. Pro to, l'edukado di bestii anke povas produktar pozitiva efekti, sive tra naturala kontrolo di gramini, sive kom fonto di dungo en regioni kun suli min fertila.
== Referi ==
{{reflist}}
[[Kategorio:Karno]]
[[Kategorio:
| |||