Barack Obama: Diferi inter la revizi

Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
Nula rezumo di redakto
Nula rezumo di redakto
Lineo 2:
|Nomo= Barack Hussein Obama Jr.
|Imajo= [[Arkivo:President_Barack_Obama.jpg|180px]]
|Politikala_titulo= prezidantoPrezidanto
|Shablono_lando= {{USA}}
|Guvernisteso= de la [[2020ma di januaro]] [[2009]] til la [[2020ma di januaro]] [[2017]]
|Precedanto1= [[George W. Bush]]
|Sucedanto1= [[Donald Trump]]
|Guvernisteso2=
|Naskodio= [[44ma di agosto]] [[1961]]
|Nask-urbo= [[Honolulu]], [[Havayi]], [[Usa]]
|Mort-dio=
Lineo 24:
Il esas mariajita kun [[Michelle Obama]] e havas du filiini.
 
Obama konvertis su a [[protestantismo]] kom adulto, edukinte sen religio da lua matro ateista. Il precupue asocias su a la [[reformitareforminta protestantismo|reformitareforminta tradiciono]]. DiversaTamen, politikaldiversa opozantiek dilua lupolitikal tamenopozanti asertabis ke il esus [[Islamo|MuslimoMohamedano]], esperante incitar islamofobio kontre lu.
 
La precipua verko di lua prezidanteso esis la ''Affordable Care Act'', qua esis granda expandoexpanso dil Usana sanasalasanesala sistemo. MariajoSamasexua pormariajo pariank dil identa sexuo anke esis legaligatalegaligesis en la tota la lando, kande il esis prezidanto en 2015. Obama direktis priPri exterlanda politiko, pluObama cirkonspektaadoptis voyodirekto kamdiferanta de sua precedanti, e normaligis relacionirelati kun [[Kuba]] e [[Iran]], ma suportis anke militi kontre [[Libia]] ed en [[Irak]], [[Siria]] ed [[Afganistan]].
 
==Politiko prezidantala==
Lineo 33:
Importanta politikajo por Obama esis la Usana sistemo sanasala. Obama volis uzar anciena Republikana propozajo kom bazo di sua lejo, esperante ke moderema Republikani kunlaboros por reformo. Tamen la Republikan opozicio tre hardeskis e la Demokrati sole votis la ''Affordable Care Act'' tra amba chambri di Congress. Republikani esforcis renversar la ACA plura deki de foyi. Lia opozicio impedis plur aspekti dil lejo, quale l'expanso di Medicaid. Multa stati Republikana nulatempe realigis ca expanso, detrimentale por sua povra statani.
 
Pri la politiko exterlanda il vizis ri-orientalizo dil uzata moyeni politikala, ma anke dil involveso regional. La exterlanda politiko di Obama esis min agresiva e plu diplomacema kam olta di Bush. Il durigis la milito dal [[NATO]] en [[Afganistan]], ma diminutis la nombro di soldati Usana en [[Irak]]. Tamen il iniciis militi en [[Libia]] e [[Mali]], e pose itere en [[Irak]] kontre Daesh e mem pose anke en [[Siria]]. Anke en Afganistan e Yemen eventis Usan ataki. Lua guvernerio anke durigis l'uzado di avioni automata, le ''drones''. Obama esforcis ri-orientalizar Usa a LatinLatinida Amerika ed a Pacifik Azia, fore del Mez-Oriento e a plu mikra punto de [[Europa]]. La diplomaco kun [[Kuba]] ed [[Iran]] esis parto di ta idealo. La relato kun [[Israel]] tre maleskis.
 
Social-kulturala politiko divenis plu progresiva sub Obama. La Supra Korto legaligis mariajo inter dui samsexua dum ilua prezidanteso, en 2015. Il anke havis plu permisiva politiko pri abortigo, tamen Republikan opozicio extremeskis samtempe. Kanabo restis federale nelegala, ma il imperis ke stati, qui segun lu responsable legaligis e regulis ol, ne impedesas. Ma Obama anke havis severa politiko pri denuncanti, qui divulgis informo pri la praktiki dal informistaro en la privata vivo di homi. [[Chelsea Manning]] exemple traktesis tre punisate. Anke, la kulpinti di krimini kontre kaptiti en sekreta karceri ofte ne punisesis.
 
Dum ilua prezidanteso, la Republikana partisani extremeskis, specalenome la grupo nomata latale-nomizita ''Tea Party''. Ica grupo substitucisremplasis moderema parlamentani per plu extrema kandidati ed avancigis altra parlamentani a plu konservema nacionalista perspektivo. MultiMulta interek icala membri di ca grupo kredis bizara teorii, qualeexemple ke Obama esus [[Kenia]]no od [[Indonezia]]no, esus [[socialismo|socialisto]] od [[anarkiismo|anarkiisto]], Muslimo[[Islamo|Mohamedano]] od Antikristo.
 
===Pakto kun Iran===
Iran expandisexpansis sua programo nukleara en la 2000ma yari, exter limiti internaciona. De 2006 til 2010 la [[Unionita Nacioni]] impozis plura negativa sancioni sur Iran. YeEn 2013 komencis bilaterala negocii inter Iran ed Usa, e pose multilaterala negocii inter Iran, la P5+1 (Usa, [[Popul-Republiko Chinia]], [[Rusia]], [[Francia]], l'[[Unionita Rejio]] e [[Germania]]) e la [[Europana Uniono]]. Restriktar la programo di Iran per pakto esis importanta skopo por Obama. Republikani feroce opozis la negocii, suportata da Benyamin Netanyahu di Israel.
 
Ye la 14ma di julio 2015 la Joint Comprehensive Plan of Action kreesis, pakto inter Iran, Usa, Chinia, Rusia, Francia, Germania, l'Unionita Rejio e la Europana Uniono. Experti konsideris la pakto kom remarkinde forta. Iran mustus reduktar sua nukleara aktiveso, kun 97% redukto di base richigita uranio dum dek-e-kin yari, e mustus permisar internaciona surveyanti. Donald Trump kom kandidato forte opozis la pakto ed anuncis ye la 8ma di mayo 2018 ke Usa forlasos ol. L'altra pakto-konsorti deklarabis ke li volas durigar la pakto.
Lineo 46:
{{Tabelo di sucedo
|Precedanto= [[George W. Bush]]
|Nomo di listo = Listo dipri prezidanti di Usa
|Titulo di listo = prezidantoPrezidanto di Usa
|Komenco=[[2009]]
|Fino= [[2017]]